Mühellebî ve Eseri Kitâbü'l-Azîzî

Öz Müslüman coğrafyacılar temel olarak ikiye ayrılır: - Irak Coğrafya ekolü - Belh coğrafya ekolü. Irak coğrafya ekolü yazarları genel olarak bütün dünyayı tasnif ederek bilgi verirler. Örneğin bu ekolün en eski yazarı, aynı zamanda İslam coğrafyacılarının babası kabul edilen İbn Hurdazbih eserine Sevad bölgesi ile başlar. Ardından Doğu Yönü altında İsfahan, Hemedan, Kazvin, Şaş ve Türk ülkeleri gibi Bağdat’ın doğusunda kalan yerlerden bahseder. Daha sonra Batı Yönü başlığı altında Habur, Kınnesrîn, Hıms, Dımaşk, Ürdün, Mısır, Berka, Mısır, Mağrib (Fas, Tunus, Cezayir) bölgelerinden bahseder. Kuzey yönü başlığı altında İrmîniye, Azerbaycan, Dinever, Ebvâb ve Cürcan hakkında bilgi verir. Son olarak Güney yönü başlığı altında Mekke, Medine ve Yemen’den bahseder. Benzer şekilde Ya’kûbî de yönlerden bahseder. İbn Hurdazbih’in yaptığı şekilde öncelikle Doğu yönü hakkında bilgi verir. Bu başlık altında Kazvin, Zencan, Cebel, Hulvan, Azerbaycan, Taberistan, Cürcan, Belh, Huttel, Buhâra, Fergana, Şaş vb. Ardından Güney yönü hakkında bilgi vererek Kûfe, Mekke, Medine ve Yemen’den bahseder. Bahsettiği bir diğer yön ise Kuzey yönüdür. Bu başlıkta Basra, Hıms, Dımaşk, Ürdün, Mısır ve Mağrib’den bahseder.

MUHALLABI and HIS WORK KITAB al-AZIZI