Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin zihinsel engelli bireylerde sporun etkilerine yönelik farkındalık düzeylerini belirlemeye ilişkin ölçme aracı geliştirmektir. Zihinsel engel; bireyin genel zihinsel işlevlerinin normalin altında olması ve bunun yanında iletişim, öz bakım, ev yaşamı, sosyal beceriler, akademik fonksiyonlar, kendini yönlendirme, sağlık, güvenlik, serbest zamanlar ve iş gibi uyumsal davranışların iki ya da daha fazlasında yetersizlik olarak tanımlanmaktadır. Zihinsel engelli bireylerin sosyal, duygusal, fiziksel, zihinsel ve hareket gelişimi özellikleri ele alındığında eksik kalan ya da aksayan birçok olumsuzluğun giderilmesi bakımından sportif etkinlikler, gruba ve topluma ait olma duygusunu geliştirmek, olumlu benlik kavramını yüceltmek, zihinsel beceriler kazandırmak, fiziksel ve psikolojik sağlığı desteklemek gibi birçok amaca hizmet etmektedir. Ancak sporun zihinsel engelli bireyler üzerine bu olumlu etkileri, toplumun her kesiminde oluşturulacak farkındalık ile mümkün olacağı düşünülmektedir. Bu bakımdan böyle bir ölçeğin hazırlanması, zihinsel engelli bireylerde sporun etkilerine ilişkin farkındalık düzeylerinin ölçülmesinde önemli görülmüştür. Ölçme aracını geliştirmek için sistematik bir yaklaşım takip edilmiştir. Oluşturulan ölçek, Gazi Üniversitesi bünyesinde farklı bölümlerde öğrenim gören toplam 480 (Erkek; 282, Kız; 198) üniversite öğrencisi üzerinde uygulanmıştır. Ölçme aracının geçerliğine kanıt oluşturmak adına, kapsam geçerliği, görünüş geçerliği ve yapı geçerliği uygulanmıştır. Yapı geçerliği için uygulanan açımlayıcı analiz sonucunda, ölçeğin 32 madde ve tek boyuttan oluştuğu belirlenmiştir. Tek boyutun açıkladığı varyans % 75.083 tür. Ölçeğin tamamı için Cronbach alfa güvenirlik katsayısı 0.989 dur. Ölçeğin geçerliği çalışması kapsamında doğrulayıcı faktör analizi yapılmış ve açımlayıcı faktör analizi ile ortaya konan yapı doğrulanmıştır. Bulgular sonucunda ölçeğin, zihinsel engelli bireylerde sporun etkilerine yönelik algıyı geçerli ve güvenilir şekilde ölçebilir nitelik taşıdığı sonucuna varılmıştır.

Aim of this study is to develop a scale regarding determination awareness level of university students for effects of sport on persons with intellectual disabilities. Intellectual disability is described as a disability which person’s general mental functions are below normal, and as two or more insufficiencies in adaptive behaviors such as communication, self-care, home life, social skills, academic functions, self-direction, health and safety, free time and job. When social, psychological, emotional, physical and movement development features of persons with intellectual disabilities are discussed, for the purpose of resolving a number of missing or failing negativities, sports activities serve for a lot of aims such as developing the sense of belonging to groups and communities, elevating the positive self-concept, providing mental skills, supporting physical and psychological health. However, it is thought that these positive effects of the sport persons with intellectual disabilities will be available with an awareness in all part of society. In this respect, preparing such a scale is of importance in determining awareness levels regarding the effects of sports on persons with intellectual disabilities. To develop a scale, a systematic approach has been followed. The developed scale has been applied on total 480 (male; 282, female; 198) university students who study at various departments of Gazi University. In order to create an evidence for validity of the scale; content validity, face validity, and construct validity have been applied. In the result of exploratory analysis applied for the construct validity, it is determined that the scale consists of 32 items and a single extent. Variance which single extent clarifies is 75.083%. Cronbach’s alpha reliability coefficient of the scale was 0.989. Confirmatory factor analysis was conducted within the studies on the validity of the scale and the structure was affirmed with exploratory factor analysis. In the result of findings, it was concluded that the scale has valid and reliable measuring quality on determining perception towards effects of sports on persons with intellectual disabilities