Okul Yöneticilerinin Öğretimsel Liderlik Stilleri ile İlgili Yapılan Çalışmaların Analizi

Bu çalışmada, öğretimsel liderlik konusuna yönelik araştırmalara ilişkin mevcut durumun, 2010-2020 yılları arasında yapılan lisansüstü tezlerden yola çıkılarak meta sentez yöntemi ile incelenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırma, betimsel bir çalışmadır. Bu araştırmada nitel bir araştırma olarak değerlendirilen doküman analizi kullanılmıştır. Bu tip araştırma yöntemleri genel olarak meta sentez olarak ifade edilmektedir. Çalışmaya 58 adet lisansüstü tez dahil edilmiştir ve öğretimsel liderlik üzerine 2010-2020 yılları arasında yapılan lisansüstü tezler incelenmiştir. Araştırmada, öğretimsel liderlik üzerine 54 adet yüksek lisans ve 4 adet doktora tezinin yapıldığı görülmüş olup çeşitli bulgulara ulaşılmıştır. Araştırmada, öğretimsel liderlik üzerine yapılan çalışmaların genellikle yüksek lisans düzeyinde olduğu, doktora düzeyindeki çalışmaların ise çok az olduğu ancak son yıllarda öğretimsel liderlik üzerine yapılan çalışmalarda bir artış olduğu görülmüştür. Literatür tarandığında hem liderlik hem de öğretimsel liderlik üzerine yapılmış çalışmalara rastlanmıştır. Ancak öğretimsel liderlik üzerine yapılmış tezlerin sınıflandırılarak araştırmaların bütüncül olarak değerlendirildiği bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Bu yönüyle literatüre katkı sağlayacağı için önemli görülebilir.

Analysis of Studies on Instructional Leadership Styles of School Administrators

In this study, it is aimed to examine the current situation of research on instructional leadership with the meta-synthesis method, based on the postgraduate theses made between 2010-2020. This research is a descriptive study. In this study, document analysis, which is considered as a qualitative research, was used. Such research methods are generally referred to as meta-synthesis. 58 postgraduate theses were included in the study and postgraduate theses on instructional leadership made between 2010 and 2020 were examined. In the research, it was seen that 54 master’s and 4 doctoral theses on instructional leadership were made and various findings were reached. In the research, it has been observed that studies on instructional leadership are generally at master’s level, while studies at doctoral level are very few, but there has been an increase in studies on instructional leadership in recent years. When the literature was searched, studies on both leadership and instructional leadership were found. However, no study has been found in which the theses on instructional leadership are classified and the research is evaluated holistically. In this respect, it can be considered important as it will contribute to the literature.

___

  • Açıkalın, A. (1998). Toplumsal kurumsal ve teknik yönleriyle okul yöneticiliği. Pegem.
  • Akgün, N. (2001). İlköğretim okul müdürlerinin öğretimsel liderliği (Tez No. 103668). [Doktora Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
  • Balcı, A. (1993). Ekili okul: Kuram, uygulama ve araştırma. Yavuz Dağıtım.
  • Başaran, İ. E. (1982). Örgütsel davranış (1. Basım). Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
  • Cemaloğlu, N. (2013). Liderlik. S. Özdemir (Ed.), Eğitim yönetiminde kuram ve uygulama içinde (ss. 131-177). Pegem A.
  • Çelik, V. (2000). Okul kültürü ve yönetimi. Pegem.
  • Çelebi, S. (2009). Özel ve kamu ilköğretim okullarında görev yapan müdürlerin göstermiş oldukları öğretim liderliği davranışlarına ilişkin öğretmenlerin ve müdür yardımcılarının algıları (Tez No. 253350). [Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
  • Doğan, N. (2019). İnsan davranışları ve ölçme araçlarını sınıflama. N. Doğan (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme içinde (ss. 76-113). Pegem.
  • Gümüşeli, A. İ. (1996) İstanbul ilindeki ilköğretim okulu müdürlerinin öğretim liderliği davranışları. Yıldız Teknik Üniversitesi.
  • Hallinger, P., & Murphy, J. (1985). Assessing the instructional management behavior of principals. The elementary school journal, 86(2), 217-247.
  • Izgar, H. (2005). Türk eğitim sisteminin genel yapısı: Öğretmenlik mesleğine giriş (2. Basım). Eğitim Kitabevi.
  • Karaaslan, A., & Akın, U. (2019). Yükseköğretimde öğretimsel liderlik: Bölüm başkanlarının görüşleri. Journal of Theoretical Educational Science, 12(3), 992-1012.
  • Kaya, İ., & Erdik, C. (2014). Öğretmenlerin kullandıkları öğretme stratejilerine göre sahip oldukları liderlik türleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 185-209.
  • Kaya, Y. K. (2017). Eğitim yönetimi. Doğan Basımevi.
  • Koçel, T. (1995). İşletme yöneticiliği, yönetici geliştirme, organizasyon ve davranış (5. Basım). Beta.
  • Korkmaz, H. (2002). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenmenin yaratıcı düşünme, problem çözme ve akademik risk alma düzeylerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 164-170.
  • Limon, İ. (2022). Türkiye’de öğretimsel liderlik araştırmaları: Lisansüstü tezlerin incelenmesi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (AUJEF), 6(2), 241-256.
  • Özeren, E., Çiloğlu, T., Yılmaz, R., & Özeren, A. (2020). Öğrencilerin akademik kariyer hedefi seçiminde etkili olan faktörlerin veri madenciliği yöntemi ile belirlenmesi: Bartın başarı takip araştırması sonuçları üzerine bir inceleme. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dergisi, 2(2), 182-210.
  • Özler, D. E. (2013). Liderlik. C. Koparal ve İ. Özalp (Ed.), Yönetim ve Organizasyon içinde (ss. 94-123). Anadolu Üniversitesi Yayın No: 2944.
  • Stebick, D. M. (2009). A case study investigating the implications of change as instructional leaders implement IDEA’s response to intervention policy [Unpublished doctoral dissertation]. Cincinnati University.
  • Şişman, M. (2002). Eğitimde mükemmellik arayışı: Etkili okullar. Pegem.
  • Şişman, M. (2004). Öğretim liderliği. Pegem A Yayını.
  • Zel, U. (2001). Kişilik ve liderlik. Seçkin Yayıncılık.