Anayasanın Yorumlanmasında Felsefi Yaklaşım: Ronald Dworkin'e Göre Anayasanın Ahlaksal Okunuşlu

Bu yazıda ilk olarak anayasalarda yer alan kuralların çok önemli olduğu ve bu nedenle iyi yazılmış bir anayasaya sahip olmanın gerekliğinin inkar edilemeyeceği; ama anayasalarda yer alan kuralların yo- rumlanışlarının öneminin de yadsınamayacağı belirtilmiştir. Bu makalede Ronald Dworkin’in anayasala- rın ahlaksal okunuşuyla ilgili görüşleri açıklanmaya çalışılmıştır. Dworkin anayasal metne sadık kalırken, metnin yorumlanması yoluyla toplumdaki değişikliklerin yakalanabileceğini ileri sürmüştür. Bunu yazar “kavram” ve “anlayış” arasındaki farklılıkla gerçekleştirmektedir. Yazara göre Amerika Birleşik Devletle- ri Anayasasında yer alan soyut hükümler belirli “anlayışları” değil belirli bir “kavramları” göstermektedir. Bu nedenle bu soyut hükümler kurucuların o hükümlerle ilgili anlayışlarına göre yorumlanmamalıdır. Ah- laksal okuma bizlerin bu soyut hükümleri adalet ve siyasal ahlak konusunda çağırışımda bulunduğu ahlak- sal ilkeler anlayışı temelinde yorumlayıp uygulamamızı önermektedir. Ahlaksal okuma siyasal ahlakı ana- yasa hukukunun kalbine yerleştirmektedir. Bu ise ahlak felsefesiyle anayasa hukukun birleşmesini gerek- tirmektedir. Dworkin’in felsefi yaklaşımına yöneltilen eleştiriler incelendikten sonra, bu yazıda bu yakla- şımın ülkemiz açısından değerlendirilmesine çalışılmıştır. Yazıda anayasaların ahlaksal okunuşlarının sağ- lıklı bir biçimde gerçekleşebilmesi için Amerika Birleşik Devletleri Anayasası gibi kısa, ayrıntılara girme- yen ve soyut ahlaksal ilkelerden oluşan bir anayasanın varolması gerektiği sonucuna varılmıştır

Philosophical Approach In The Interpretation Of The Constitution:The Moral Reading Of The Consititon According To Norald Dworkin

Keywords:

-,

___

  • Aliefendioğlu,Yılmaz, Anayasa Yargısı (Ankara: Yetkin Yayınları, 1997).
  • Aronovitch, Hilliard, “Liberal Reading of the American Constitution”, Canadian Journal of Law and Ju- risprudence (July 1997), s. 521-534.
  • Barber, Sotirios A. ve James E. Fleming, Constitutional Interpretation: The Basic Questions (Oxford: Ox- ford University Press, 2007).
  • Berger, Raoul, “Ronald Dworkin’s The Moral Reading of the Constitution: A Critique”, 72 Indiana law- Journal (1996-1997), s. 1099-1114.
  • Brennan, Jr, William J., “The Constitution of the United States: Contemporary Ratification”, 43 Guild Prc. 1 (1986), s. 1-16.
  • Bork, Robert H., “Neutral Principles and Some First Amendment Problems,” Indiana Law Journal 47 (1971), s. 1-35.
  • Bork, Robert H. The Tempting of America (New York: Free Press, 1990).
  • Dworkin, Ronald, Taking Rights Seriously (London: Duckworth, 1977).
  • Ronald “Law as Interpertation”, Texas law Review, Vol. 60 (1981-1982), s. 527-550.
  • Dworkin, Ronald “‘Natural Law’ Revisited”, University of Florida Law Review, Vol. XXXIV (Winter 1982), s. 165-188.
  • Dworkin, Ronald, A Matter of Principle (Cambridge, : Massachusetts: Harvard University Press, 1985).
  • Dworkin, Ronald, (1986) Law’s Empire (Oxford: Hart Publishing, 2000).
  • Dworkin, Ronald, Freedoms Law: The Moral Reading of the American Constitution (Cambridge, Massac- husetts: Harvard University Press, 1996).
  • Ronald Dworkin, “Moral Basis for a Political Constitution”, Anayasa Yargısı 28 (Ankara: Anayasa
  • Mahkemesi Yayını, 2011), s. 51.
  • Dworkin, Ronald, “The Arduous Virtue of Fidelity: Originalism, Scalia, Tribe, and Nerve”, Fordham Law Review 65 (1996-1997), s. 1249-1268
  • Dworkin, Ronald, “Comment”, Antonin Scalia, A Matter of Interpretation: Federal Courts and the Law (Princeton: Princeton University Press, 1997), s.
  • Dworkin, Ronald, Justice in Robes (Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 2006).
  • Dworkin, Ronald,“Looking for Cass Sunstein”, The New York Review of Books, April 30, 2009.
  • Dworkin, Ronald, Justice for Hedgehogs (Cambridge, Massachusetts: Harvard University Pres, 2011).
  • Dworkin, Ronald, “Moral Basis for a Political Constitution”, Anayasa Yargısı 28 (Ankara: Anayasa Mah- kemesi Yayını, 2011), s. 41-52.
  • Fuller, Lon, “Positivism and Fidelity to Law-A Reply to Professor Hart”, 71 Harvard law Review (1957), s. 630-672.
  • Goldsworthy, Jeffrey, “Dworkin as an Originalist”, 17 Const. Comment (2000), s. 49-78.
  • Gözler, Kemal, Anayasa Hukukun Genel Teorisi Cilt I (Bursa: Ekin Yayınları, 2011).
  • Gözler, Kemal, Anayasa Hukukun Genel Teorisi Cilt II (Bursa: Ekin Yayınları, 2011).
  • Grey, Thomas C., “Do We have an Unwritten Constitution?”, Stanford law Review 27 (1974-1975), s. 703-718.
  • Hart, H.L.A., “Positivism and the Separation of Law and Morals”, 71 Harvard Law Review (1957), s. 593-629.
  • Hart, H.L.A., The Concept of Law, İkinci Baskı, der. Penelope A. Bulloch & Joseph Raz (Oxford: Oxford University Press, 1994).
  • Hoy, David Couzens, “Dworkin’s Constructive Optimism v. Deconstructive Legal Nihilism”, 6 Law and Philsophy (1987), s. 321-356.
  • Kavanagh, Aileen, “The Idea of living Constitution”, 16 Canadian. Journal of law and Jurisprudence, (2003), s. 55-89.
  • Lyons, David, “Moral Limits of Dworkin’s Theory of Law and Legal Interpretation”, 90 Boston Univer- sity Law Review, (2010), s. 595-602
  • Marmor, Andei, Interpretation and Legal Theory, İkinci Baskı (Oxford: Hart Publishing, 2005).
  • Metin, Sevtap, “Ronald Dworkin’in Hukuk teorisinde Yorum Yaklaşımı”, 61 İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası (2003), s. 35-83.
  • Metin, Yüksel, Anayasanın Yorumlanması (Ankara: Asıl Yayın Dağıtım Ltd. Şti., 2008).
  • Öktem, Niyazi, “Ronald Dworkin ve Hukuk Felsefesi”, Anayasa Yargısı 28 (Ankara: Anayasa Mahke- mesi Yayını, 2011), s. 83-96.
  • Özbudun, Ergun ve Ömer Faruk Gençkaya, Democratization and the Politics of Constitution-Making in Turkey (Budapest: Central European University Pres, 2009).
  • Özbudun, Ergun, “The Turkish Constitutional Court and Political Crisis”, Democracy, Islam & Secularism in Turkey, edited by Ahmet T. Kuru & Alfred Stepan (New York: Columbia University Press, 2012), s.
  • Özbudun, Ergun, 1924 Anayasası (İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2012).
  • Rehnquist, William H., 54 “The Notion of Living Constitution”, Texas Law Review, (1976), s. 693-706.
  • Rodriguez-Blanco, Veronica, “‘Genuine’ Disagreements: A Realist Reinterpretation of Dworkin”, Oxford Journal of Legal Studies, Vol. 21, No. 4 (2001), s. 649-671.
  • Rodriguez-Blanco, Veronica, “If You Cannot Help Being Committed to It, then It Exists: A Defence of Robust Normative Realism”, Oxford Journal of Legal Studies, Vol. 32, No. 4 (2012), s. 823-841.
  • Schauer, Frederick, Thinking Like a Lawyer (Cambridge, Massachusett: Harvard University Press, 2009).
  • Smith, Tara, “Why Originalism Won’t Die-Common Mistakes in Competing Theories of Judicial Interpre- tation”, 2 Duke Journal of Constitutional Law & Public Policy (2007), s. 159-215.
  • Smith, Tara, “Originalism’s Misplaced Fidelity: ‘Original Meaning is not Objective”, 26 Constitutional Commentary (2009-2010), s. 1-57.
  • Thomas B. Griffith, 34 “Was Bork Right About Judges”, Harvard Journal of law & Public Policy, (2011), s. 157-169.
  • Türkbağ, Ahmet Ulvi, Kanıtlanamayanı Kanıtlamak: Ronald Dworkin’in Hukuk Kuramı 2. Baskı (İstan- bul: Derin Yayınları, 2010).
  • Türkbağ, Ahmet Ulvi, “Hart-Dworkin Tartışmasının Ana Hatları”, Anayasa Yargısı 28 (Ankara: Anayasa Mahkemesi Yayını, 2011), s. 71-82.
  • Varol, Ozan O., “The Origins and limits of Originalism: A Comparative Study”, 44 Vanderbilt Journal of Transnational Law (2011), s. 1239-12