SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI İLE AKADEMİK ERTELEME DAVRANIŞI ARASINDAKİ İLİŞKİDE SOSYAL MEDYA KULLANIM AMAÇLARININ ROLÜ: BİR YAPISAL EŞİTLİK MODELİ ÇALIŞMASI
Günümüzde temelde bireysel teknoloji kullanımında mobile dönüş eğilimi ve internete erişimin kolaylaşması sebebiyle sosyal medyanın kullanım oranları giderek artmaktadır. Sosyal medya platformlarının çeşitliliği ve her birinin en az bir konuda günlük hayatta kolaylık sağlaması bireylerin bu platformlarda geçirdikleri süreyi artırmaktadır. Gün içerisinde sosyal medyaya ayrılan sürenin artması tıpkı diğer bağımlılık türlerinde olduğu gibi bireylerin sorumluluklarını yerine getirmelerinde aksamalara yol açmaktadır. Bu nedenle literatürde sosyal medya bağımlılığı ve kullanım alanları ile ilgili çok sayıda çalışmaya ulaşmak mümkündür. Benzer şekilde erteleme davranışı da birçok yönden incelenmekte olan bir konudur. Bu çalışma, öğrencilerin sosyal medya alışkanlıklarını kullanım amaçları ve bağımlılıkları üzerinden inceleyerek akademik erteleme davranışlarına olan etkilerine yoğunlaşmıştır. Çalışmada 399 üniversite öğrencisinden anket verisi toplanmıştır. Literatür desteği ile kurulmuş olan modeldeki yapıların geçerlik ve güvenirlik analizleri ve kurulan hipotezlerin testleri SmartPLS 3.2.9 yazılımı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgularla modelin bağımsız değişkeni olan sosyal medya bağımlılığının modelin aracı değişkeni olan sosyal medya kullanım amaçları ile ilişkisinin, aracı değişkenin modelin bağımlı değişkeni olan akademik erteleme davranışı ile olan ilişkisinin anlamlı olduğu ortaya konmuştur. Ayrıca bağımsız değişken ile bağımlı değişken arasındaki doğrudan ilişkinin anlamlı olmamasına karşın bu ilişkide sosyal medya kullanım amaçları değişkeninin tam aracılık etkisi tespit edilmiştir.
THE ROLE OF SOCIAL MEDIA USAGE PURPOSES IN THE RELATIONSHIP BETWEEN SOCIAL MEDIA ADDICTION AND ACADEMIC PROCRASTINATION BEHAVIOR: A STRUCTURAL EQUATION MODEL STUDY
1. LITERATURE 1.1. RESEARCH SUBJECT Internet usage of the individuals is mostly related to social media (Hootsuite & We Are Social, 2020). People use the social media usage to get news, communicate, access to information, and for free-time activity and research purposes (Çömlekçi and Başol, 2019; Acun et al., 2017; Akıncı Vural and Bat, 2010; Taşçı and Ekiz, 2018). The reason for the spread of social media usage in daily life can be the diversity of social media usage purposes. The concept of addiction for social media, which has an increasing number of users and hours of use, has become a popular topic in the literature. Social media addiction has similar findings to substance addiction. These findings include delaying jobs and not fulfilling responsibilities due to social media usage (Ayeni, 2019; Hootsuite & We Are Social, 2020). This may occur as academic procrastination among students. Therefore, this study focused on a measurement model that was developed with the literature to test the effects of the addiction an students’ academic procrastination behaviors. 1.2. RESEARCH PURPOSE AND IMPORTANCE 1.3. CONTRIBUTION of the ARTICLE to the LITERATURE 2. DESIGN AND METHOD 2.1. RESEARCH TYPE analyses. d usage of social media which is thought to affect The study aimed to reveal the effect of social media addiction and social media usage purposes on academic procrastination behaviors. Academic procrastination behaviors have negative effects on academic achievement (Balkıs et al., 2006). Testing the presented measurement tool is important to enlighten some parts of the reasons for the students’ academic procrastination behaviors. The study contributes to the literature with the enlightenment of the reasons for academic procrastination and the diversity of the application area of the structural equation model. This quantitative study examined the correlations between the variables and included the statistical 2.2. RESEARCH PROBLEMS The study problem was to test the validity of the formed measurement model and reveal the correlations between the variables to enlighten the reasons for the students’ academic procrastination behaviors. 2.3. DATA COLLECTION METHOD Data were obtained through an online questionnaire form including four sections. The first section of the form included statements to obtain demographic data. The second section included the Social Media Usage Motives which was developed by Solmaz et al. (2013) and had 11 items to reveal the social media usage purposes of the participants. The third section included the Social Media Addiction Scale-Adult Form which was developed by Şahin and Yağcı (2017) to determine the level of social media addiction of the participants. The last section of the form included the Academic Procrastination Scale which was developed by Aitken (1982) and was adopted to Turkish by Balkıs (2006) to measure the academic procrastination behaviors of the participants. All statements except the statements used in the first section were presented to the participant with a 5-point Likert structure. The population of the study included Osmaniye Korkut Ata University associate degree, undergraduate and postgraduate students, and the sample included 399 students who were reached by simple random sampling. 2.4. QUANTITATIVE / QUALITATIVE ANALYSIS The Structural Equation Modeling (SEM) is a statistical method which enables the testing and verification of the effects between the observed and potential variables and which has a wide range of application areas. In other words, it examines the compatibility of a measurement model, which is considered to be conceptually valid with the obtained data and helps to verify or reject them (Şimşek Kandemir, 2019; Gürbüz, 2019). SmartPLS 3.2.9 software was used for the application of variance-based structural equation model that works with the partial least squares method to test the presented model in the study. The validity of the study model and testing of the hypotheses were realized with this software (Doğan, 2019). 2.5. RESEARCH MODEL This study examined the effect of social media addiction on social media usage purposes and academic procrastination behavior and the effects of social media usage purposes on academic procrastination behavior in the measurement model formed with the support of the literature. Additionally, the study checked the mediator effect of social
___
- Acun, İ., Yücel, C., Belenkuyu, C. & Keleş, S. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanım Amaçlarının İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23(4), 559-602.
- Aitken, M. E. (1982). A personality profile of the college student procrastinator (Unpublished Doctoral Dissertation). University of Pittsburgh.
- Akın, M. (2017). A Research on the Impacts of the Young People’s Internet Addiction Levels and their Social Media Preferences. International Review of Management and Marketing, 7(2), 256-262.
- Akıncı Vural, Z. B. & Bat, M. (2010). Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine yönelik bir araştırma. Journal of Yasar University, 20 (5), 3348-3382.
- Ayeni, P. T. (2019). Social Media Addiction: Symptoms And Way Forward. The American Journal of Interdisciplinary Innovations and Research, 1(4), 19-42.
- Balkıs, M. (2006). Öğretmen Adaylarının Davranışlarındaki Erteleme Eğiliminin, Düşünme ve Karar Verme Tarzları ile İlişkisi. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi: İzmir.
- Balkıs, M., Duru, E., Buluş, M. & Duru, S. (2006). Üniversite Öğrencilerinde Akademik Erteleme Eğiliminin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 7 (2), 57-73.
- Baron, R. M. & Kenny, D. A. (1986). The Moderator-Mediator Variable Distinction in Social Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations. Journal of Personallity and Psychology, 51(6), 1173-1182.
- Çömlekçi, M. F. & Başol, O. (2019). Gençlerin Sosyal Medya Kullanım Amaçları ile Sosyal Medya Bağımlılığı İlişkisinin İncelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(4), 173-188.
- Demir, Y. & Kutlu, M. (2017). İnternet bağımlılığı, akademik erteleme ve akademik başarı arasındaki ilişkiler. The Journal of Academic Social Science Studies, 61, 91-105.
- Doğan, D. (2019). SmartPLS ile Veri Analizi. Ankara: Zet Yayınları.
- Durdu, A. (2019). Ortaokul 7. ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Medya Bağımlılıkları ve Akademik Erteleme Davranışlarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Toros Üniversitesi: Mersin.
- Filiz, O., Erol, O., Dönmez, F. İ. & Kurt, A. A. (2014). BÖTE Bölümü Öğrencilerinin Sosyal Ağ Siteleri Kullanım Amaçları ile İnternet Bağımlılıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 3(2), 17-28.
- Gür, S., Bakırcı, Ö., Karabaş, B., Bayoğlu, F. & Atli, A. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Bağımlılığının Akademik Erteleme Davranışları Üzerindeki Etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(10), 68-77.
- Gürbüz, S. (2019). AMOS ile Yapısal Eşitlik Modellemesi Temel İlkeler ve Uygulamalı Analizler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Gürültü, E. (2016). Lise Öğrencilerinin Sosyal Medya Bağımlılıkları ve Akademik Erteleme Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi: İstanbul.
- Hair, J., Hult, G., Ringle, C. & Sarstedt, M. (2014). A Primer on Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM). Los Angeles: Sage.
- Hair, J., Hult., Ringle, C. & Sarstedt, M. (2017). A Primer on Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM) Second Edition. Los Angeles: Sage.
- Hazar, M. (2011). Sosyal Medya Bağımlılığı-Bir Alan Çalışması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 32, 151-176.
- Hootsuite & We Are Social (2020). Digital 2020 Global Digital Overview. Erişim Tarihi: 10.03.2020, https://datareportal.com/reports/digital-2020-global-digital-overview
- Idubor, I. (2015). Investigating Social Media Usage and Addiction Level among Undergraduates in University of Ibadan, Nigeria. British Journal of Education, Society & Behavioural Science,7(4), 291-301.
- Kızılkaplan, A. (2018). Sosyal medya bağımlılık türleri. 2. Marmara Lisansüstü İletişim Öğrencileri Kongresi, İstanbul: Marmara Üniversitesi.
- Klassen, R. M. & Kuzucu, E. (2009). Academic procrastination and motivation of adolescents in Turkey. Educational Psychology, 29(1), 69–81.
- McCay-Peet, L. & Quan-Haase, A. (2017). What is social media as a concept and what questions can social media research help us to answer? Sloan, L. & Quan-Haase, A. (Ed.) Handbook of Social Media Research Methods (s. 13-26) içinde. London, UK: Sage.
- Papacharissi, Z. (2015). We have always been social. Social Media + Society, 1(1): 1–2.
- Savcı, M. & Aysan, F. (2017). Teknolojik Bağımlılıklar ve Sosyal Bağlılık: İnternet Bağımlılığı, Sosyal Medya Bağımlılığı, Dijital oyun bağımlılığı ve Akıllı telefon Bağımlılığının Sosyal Bağlılığı Yordalayıcı Etkisi. Düşünen Adam Dergisi, 30, 202-216.
- Solmaz, B., Tekin, G., Herzem, Z., & Demir, M. (2013). İnternet ve sosyal medya kullanımı üzerine bir uygulama. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 7(4), 23-32.
- Solomon, L. J. & Rothblum, E. D. (1984). Academic Procrastination: Frequency and Cognitive - Behavioral Correlates. Journal of Counseling Psychlogy, 31(4), 503-509.
- Surveysystem. (2016). Sample size calculator [Örneklem büyüklüğü hesaplama aracı]. Erişim tarihi: 16.03.2020, Erişim: https://www.surveysystem.com/sscalc.htm
- Şahin, C. & Yağcı, M. (2017). Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği - Yetişkin Formu: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 18(1),523-538.
- Şimşek Kandemir, A. (2019). Yapısal Eşitlik Modeli Boş Zaman Aktivitesinin Yaşam Tatmini Üzerine Etkisi. Gazi Kitabevi: Ankara.
- Taşçı, B. & Ekiz, S. (2018). Serbest zaman aktivitesi olarak sosyal medya bağımlılığı. 2. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı: Eğlence ve Ürün Yerleştirme, İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi.
- TBM - Uygulayıcı (Erişim Tarihi: 11.03.2020). Erişim adresi: https://uygulayici.tbm.org.tr/
- Teyfur, M., Akpunar, B., Safali, S., & Ercengiz, M. (2017). Eğitim fakültesi öğrencilerin akademik erteleme davranışları ile sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişkinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12 (33), 625-640.
- Tutgun Ünal, A. (2015). Sosyal Medya Bağımlılığı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi.
- TÜİK (2018). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması, 2018. Haber Bülteni, Erişim: 09.03.2020. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27819
- TÜİK (2019). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması, 2019. Haber Bülteni, Erişim: 09.03.2020. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30574
- Yurdakoş, K. & Biçer, E. B. (2019). İnternet Bağımlılık Düzeyinin Akademik Ertelemeye Etkisi: Sağlık Yönetimi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 243-278.
- Zhao, X., Lynch, J. G. & Chen, Q. (2010). Reconsidering Baron and Kenny: Myths and Truths about Mediation Analysis. Journal of Consumer Research Inc., 37(2), 197-206.