Kredi Genişlemesinin Cari Açığa Etkisi: Türkiye Örneği

Bu çalışmanın amacı, 1982-2016 yılları arasında Türkiye’nin ekonomisinde, toplam kredi hacmindeki genişlemenin cari açık üzerindeki etkisini incelemektir. Analizde kullanılan cari açık ve kredi hacmi değişkenleri yıllık olarak analiz edilmiştir. Bu çalışmada, durağanlık tespiti için Augmented Dickey-Fuller birim kök testi, eşbütünleşmenin incelenmesi için Engle-Granger eşbütünleşme testi, kısa sürede dengeye dönme eğilimi için Hata düzeltme modeli ve değişkenler arasındaki nedenselliğin tespiti için Granger nedensellik testi kullanılmıştır. Sonuç olarak, kredi hacmi genişlemesinin cari açığa neden olduğu tespit edilmiştir. Cari açıktan kredi genişlemesine doğru bir nedensellik ilişkisi ise bulunmamaktadır.

Impact of Credit Expansion on the Current Account Deficit: The Case of Turkey

The aim of the study is to analyze in Turkey's economy, the effect of total loan volume expansion on the current account deficit between the years 1982-2016. Current account deficit and loan volume variables used in the analysis are analyzed annually. In this study, Augmented Dickey-Fuller unit root test was used for stationarity detection, Engle-Granger cointegration test for cointegration test, Error correction model for the tendency to returne to equilibrium in the short term and Granger causality test for determining the causality between variables. As a result, it was determined that credit volume expansion caused the current account deficit. There is no causality relation to credit expansion from the current account deficit.

___

  • Akçayır, Ö., & Albeni, M. (2016). Türkiye'de Kredi Genişlemesinin Cari Açığa Etkisi: Sınır Testi Yaklaşımı. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,Cilt 6, Sayı 1, 557-583.
  • Alioğulları, Z. H., Başkaya, Y. S., Bulut, Y. E., & Kılınç, M. (2015). Türkiye’de Tüketici ve Ticari Kredilerin Cari Açıkla İlişkisi. TCMB-Ekonomi Notları, Sayı: 2015-19/27 Ekim 2015, 1-13.
  • Atış, A. G., & Saygılı, F. (2014). Türkiye’de Kredi Hacmi ve Cari Açık İlişkisi Üzerine Bir İnceleme. Business and Economics Research Journal, Volume 5, Number 4, 129-141.
  • Bayrak, G. (2011, Haziran). Türkiye'de Cari Açık ve Cari Açığı Etkileyen Faktörlerin Ekonometrik Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ekonometri Ana Bilim Dalı, Ekonometri Programı.
  • Begeç, E. (2015). Yurtiçi Kredi Hacmindeki Değişimlerin Makroekonomik Büyüklüklere Etkisi: Türkiye Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Ana Bilim Dalı.
  • Bektaş, V. (2007). Cari İşlemler Dengesi ve Cari Açıkların Sürdürülebilirliği:Türkiye Uygulaması. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Ana Bilim Dalı.
  • Demirezen, Ö. (2015, Eylül). Türkiye'de Kredilerin Özel Tüketim Harcamalarına Etkisi. Uzmanlık Tezi, T.C. Kalkınma Bakanlığı Yayın No: 2941, Yıllık Programlar ve Konjonktür Değerlendirme Genel Müdürlüğü.
  • Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1979). Distributions of The Estimators For Autoregressive Time Series With a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, Vol.74, 427-431.
  • Dücan, E., Atay Polat, M., & Balcıoğlu, E. (2016). Tüketim Toplumu Örneği Olarak Türkiye'nin Cari Açık ve Tüketici Kredileri İlişkisi. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, Yıl:4, Cilt:4, Sayı:1, 161-188.
  • Engle, R. F., & Granger, C. W. (1987). Cointegration and Error Correction: Representation Estimation and Testing. Econometrica, Vol.55, 251-276.
  • Engle, R. F., & Yoo, B. S. (1987). Forecasting and Testing in Cointegrated Systems. Journal of Econometrics, S.35, 143-159.
  • Göçer, İ., Mercan, M., & Peker, O. (2013). Kredi Hacmi Artışının Cari Açığa Etkisi: Çoklu Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi. Ekonomi ve İstatistik, Sayı:18, 1-17.
  • Granger, C. W. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-spectral Medhods. Econometrica, Vol. 37, No. 3, 424-438.
  • Güneş, S., & Yıldırım, C. (2017). Kredi Genişlemesi İle Cari Açık Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, Cilt 2, Sayı 1, 43-60.
  • İnsel, A. (2007). Econometric Modelling and Application. Econometrics Lecture Notes, s. 1-254.
  • Keskin, A. (2017). Türkiye'de Cari Açık Sorunu ve Açığın Finansman Yapısı:1985-2015 Dönem Analizi. AİD, Cilt 50, Sayı 3, 89-125.
  • Kılıç, C. (2015). Tüketici Kredileri ve Cari Açık Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 29, Sayı: 2, 407-420.
  • Mangır, F., & Erdoğan, S. (2012). Merkez Bankası Finansal İstikrar Tedbirleri: Reel Kur ve Kredilerin Cari Açığa Etkisi. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Sayı 24, 241-259.
  • Noyan Akademi. (2015, Nisan 30). Kasım 20, 2017 tarihinde IS LM BP Analizi 2 (KPSS MAKRO İKTİSAT SETİ). adresinden alındı
  • Öztürk, G. (2013). 2000 Yılı Sonrası Türkiye'nin Cari Açık Sorunu. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Ana Bilim Dalı, Uluslararası Ticaret ve Para Yönetimi Bilim Dalı.
  • Saçık, S. Y., & Karaçayır, E. (2014). Küresel Kriz Sonrasında Cari Açık ve Kredi Hacmi Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği . International Conference On Eurasian Economies , (s. 1-8).
  • TBB. (1958). Kasım 28, 2017 tarihinde Türkiye Bankalar Birliği-İstatistiki Raporlar: https://www.tbb.org.tr/tr/bankacilik/banka-ve-sektor-bilgileri/istatistiki-raporlar/59 adresinden alındı
  • TCMB. (1931). Ocak 6, 2018 tarihinde Elektronik Veri Dağıtım Sistemi: https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket adresinden alındı
  • Telatar, E. (2011). Türkiye’de Cari Açık Belirleyicileri Ve Cari Açık-Krediler İlişkisi. Bankacılar Dergisi, Sayı 78, 22-34.
  • Togan, S., & Berument, H. (2011). Cari İşlemler Dengesi, Sermaye Hareketleri ve Krediler. Bankacılar Dergisi, Sayı 78, 3-21.