Avrupa Birliği’ne Aday Ülkelerin Tekstil ve Konfeksiyon Sektörünün Karşılaştırmalı Rekabet Analizi: 2010-2020 Dönemi

Bu çalışmanın amacı, Avrupa Birliğine aday konumda bulunan Arnavutluk, Sırbistan, Karadağ, Kuzey Makedonya ve Türkiye’nin tekstil sektöründeki rekabet gücünü belirlemek ve karşılaştırmaktır. Çalışmada, STIC. Rev. 3 (Standard International Trade Classification) ürün sınıflandırması 2 haneli 26, 65 ve 84 kodlu tekstil sektörleri ile bunların altında bulunan 3 haneli 24 adet tekstil alt sektörlerine ait ihracat veri seti kullanılmıştır. 2010-2020 dönemi için yapılan analizde Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Yöntemlerinden (RCA) Balassa endeksi kullanılmıştır. Analizde kullanılan veriler Comtrade veri tabanından temin edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda; Arnavutluk’un 14, Sırbistan’ın 16, Karadağ’ın 21, Kuzey Makedonya’nın 13, Türkiye’nin ise 6 ürün gurubunda dezavantajlı durumda olduğu, Sırbistan’ın 5, Kuzey Makedonya’nın 6, Türkiye’nin 5 ürün grubunda zayıf üstünlüğe sahip olduğu, Arnavutluk’un 2, Sırbistan’ın 1, Kuzey Makedonya’nın 1, Türkiye’nin 5 ürün grubunda orta derece uzmanlaştığı, Arnavutluk’un 4, Sırbistan’ın 1, Kuzey Makedonya’nın 2 ve Türkiye’nin ise 8 ürün grubunda güçlü üstünlüğe sahip olduğu ve bu ürün gruplarında uzmanlaşmış olduğu tespit edilmiştir.

Comparative Analysis of The Textile and Apparel Sector of The European Union Candidate Countries: 2010-2020 Period

The aim of the study is to determine and compare the competitiveness in the textile sector of Albania, Serbia, Montenegro, North Macedonia and Turkey, which are candidates for the European Union. In the analysis of the study, the export data set of 26, 65 and 84 coded textile sectors within the scope of STIC rev. 3 classification and 24 third level textile sub- sectors under SITC Rev 2 codes were used. The Balassa index, one of the Revealed Comparative Advantage (RCA) methods, was used in the analysis for the 2010-2020 period. The data used in the analysis were obtained from the Comtrade database. As a result of the analysis; it has been determined that Albania is in a disadvantageous position in 14 product groups while Serbia 16, Montenegro 21, North Macedonia 13 and Turkey are in a disadvantageous position in 6 product groups. In addition, in the analysis; it has been determined that Serbia has a weak advantage in 5 product groups, North Macedonia 6 and Turkey in 5 product groups. It has been determined that Albania specializes in 2 product groups, Serbia and North Macedonia 1, and Turkey specializes in 5 product groups moderately. Finally, it has been determined that Albania has a strong advantage in 4 product groups, Serbia 1, North Macedonia 2 and Turkey 8 product groups and specialize in these product groups.

___

  • Adıgüzel, M. (2019). Türkiye hazır giyim sektörünün sorunları, çözüm önerileri ve rekabet gücü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(4), 3485-3504.
  • Alüftekin, N., Yüksel, Ö., Taş, A., Çakar, G., & Bayraktar, F. (2009). Küresel krizden çıkışta kümelenme modeli: Tekstil ve hazır giyim sektörü örneği. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 5(10), 1-19.
  • Aydoğuş, İ., & Diler, H. G. (2009). Tekstil ürünleri ihracatında stratejik dış ticaret yaklaşımı: Türkiye ve Çin üzerine bir uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(2), 1-17. https://dergipark.org.tr/tr/pub/akuiibfd/issue/1626/20368.
  • Balassa, B. (1965). Trade liberalization and ‘‘revealed’’ comparative. Manchester School of Economic and Social Studies, (33), 99–124.
  • Bashimov, G. (2014). Tekstil ve hazır giyim sektörünün karşılaştırmalı avantajı: Türkiye ve Pakistan Örneği. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 31-42. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bitlissos/issue/3709/49087.
  • Bashimov, G. (2017). Türk tekstil ve hazır giyim sektörünün uluslararası rekabet Gücü: ASEAN-5 ülkeleri ile karşılaştırmalı analiz. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 1-15. doi:10.30803/adusobed.297810
  • Beningo, S. (2005). Trade and transportation between the United States and China and between the United States and India. 2006 Conference of the Society of Government Economists. 27 Ekim 2005. Washington.
  • Birleşmiş Milletler comtrade veri tabanı. (2022). Comtrade veritabanı. UN Comtrade Database
  • Bostan, A., Ateş, İ., & Ürüt, S. (2010). Türkiye tekstil ve hazir giyim sektörünün rekabet gücü : Avrupa Birliği ülkeleriyle bir kaşilaştirma. Journal of Management and Economics, 8(13), 43-58. https://dergipark.org.tr/tr/pub/yead/issue/21818/234537.
  • Çakmak, Ö. A. (2005). Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler ve rekabet gücü: Türkiye tekstil ve hazır giyim endüstrisi üzerine bir uygulama. Ege Academic Review, 5(1), 65-76. https://dergipark.org.tr/tr/pub/eab/issue/39836/472330.
  • Ener, M., & Yelkikalan, N. (2004). Çin’in Dünya ticaret örgütü’ne üyeliğinin Türkiye’nin tekstil ve konfeksiyon sektörüne olası etkileri ve çözüm önerileri. Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 1-15.
  • Erkan, B. (2009). Ülkelerin ihracat performanslarının belirlenmesinde açıklanmış karşılaştırmalı üstünlüklerin kullanılması [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Manisa: Celal Bayar Üniversitesi.
  • Fertô, I., & Hubbard, L. J. (2001). Regional comparative advantage and competitiveness in Hungarian Agri-Food Sectors. 77th EAAE Seminar. NJF Seminar No. 325. August 17- 18, 2001. Helsinki
  • Hatırlı, S. A., Özkan, B., & Demircan, V. (2003). Ekonomik krizin tekstil ve konfeksiyon sektörüne etkilerinin değerlendirilmesi. Türkiye VI. Pamuk, Tekstil ve Konfeksiyon Sempozyumu Bildirileri, (24-25 Nisan, Antalya), 93-99. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Antalya.
  • Hausmann, R., & Hidalgo, C. A. (2011). The network structure of economic output. Journal of economic growth, 309-342.
  • Hinloopen, J., & Marrewijk, C. V. (2001). On the empirical distribution of the Balassa Index. Review of World Economics, 137(1), 1-35.
  • Kaya, Ö., & Oduncu, A. (2016). Türk tekstil sektörünün uluslararası rekabet gücü değerlendirmesi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 54, 418-428. https://dergipark.org.tr/tr/pub/abuhsbd/issue/32956/366257.
  • Krugman, P., & Obstfeld, M. (2012). International economics: Theory and policy. (4. bs.) Reading, MA: Addison-Wesley.
  • Laursen, K. (2015). Revealed comparative advantage and the alternatives as measures of international specialization. Eurasian Business Review(5), 99-115.
  • Liesner, H. H. (1958). United States ımports and world trade. The Economic Journal, 68(271), 556-558.
  • Sarıçoban, K., Kösekahyaoğlu, L., & Erkan, B. (2017). Türkiye’nin tekstil ihracatındaki rekabet gücü düzeyinin belirlenmesi: 1996-2015 dönemi için bir analiz. Kesit Akademi Dergisi(8), 186-203.
  • Seretis, S. A., & Tsaliki, P. V. (2016). Absolute advantage and international trade: Evidence from four Euro-zone economies. Review of Radical Political Economics, 48(3), 438-451.
  • Şahin, D. (2015). Türkiye ve Çin'in tekstil ve hazir giyim sektöründe rekabet gücünün analizi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi(47), 155-171. https://dergipark.org.tr/tr/pub/abuhsbd/issue/32940/365948.
  • T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. (2021). Tekstil sektörü analiz raporu ve kılavuzu TR32 bölgesi (Denizli, Aydın, Muğla). Ankara. https://www.kalkinmakutuphanesi.gov.tr/assets/upload/dosyalar/tekstil-tr32-.pdf.
  • Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı. (2020). Arnavutluk pazar bilgileri raporu 2020. https://ticaret.gov.tr/data/5ef9b84c13b87640180840da/Arnavutluk_pazar_bilgileri.pdf.
  • Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı. (2022a). Tekstil ve hammaddeleri sektör raporu. Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı. https://ticaret.gov.tr/data/5b87000813b8761450e18d7b/Tekstil%20ve%20Hammaddeleri%20Raporu.pdf.
  • Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı. (2022b). Kuzey Makedonya ülke profili. https://ticaret.gov .tr/data/5f032ff613b876ced4013b1b/K.MAKEDONY A- %C3%9Clke%20Profili_2022.
  • Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı. (2022c). Sırbistan ülke profili. https://ticaret.gov.tr/data/5f0465bf13b876fa18e1c829/SIRB%C4%B0STAN- %C3%9Clke%20Profili_2022.
  • Vollrath, T. L. (1991). A theoretical evaluation of alternative trade intensity measures of revealed comparative advantage. Weltwirtschaftliches Archiv. Bd. 127. H. 2, 265-280.
  • Yücel, Y. (2015). Uluslararası ticaretin serbestleştirilmesi sürecinde türk tekstil ve hazir giyim sektörünün rekabet gücü ve Çin tehdidi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29(2), 227-250. https://dergipark.org.tr/tr/pub/muiibd/issue/487/4475.