Mizah, Kutsala Saygı, Dinî İnanç Özgürlüğü ve Hoşgörü Kültürü Bağlamında Charlie Hebdo Örneği
Basın, yayın ve tüm iletişim araçları aracılığıyla bilgiyi kamuoyu ile paylaşma ve kamuoyunu doğru bilgiyle buluşturma en temel haklardan biridir. Basılı ve görsel medya araçları, söz konusu haklarını kullanırken bilgiyi doğru, objektif, kaynağına dayandırarak, toplum-birey haklarını koruyan, rencide etmeyen ve hakaret sınırlarını zorlamayan, özetle kişi hak ve özgürlüklerine saygılı ve bağlı kalan bir ilke üzerinden mesleğini gerçekleştirmelidir. Bu makalede, “Mizah, Kutsala Saygı, Dini İnanç Özgürlüğü ve Hoşgörü Kültürü Bağlamında Charlie Hebdo Örneği” üzerinde durulacaktır. Mizah, dini ve sosyolojik anlamda hakaret ve onur kırıcı bir içeriğe sahip olmamalıdır. Hangi din mensubu olursa olsun, kutsallarına saygısızlık kabul edilemez. Kişinin herhangi bir dini seçme ve yaşama özgürlüğü en temel insan hakkıdır. Sosyal bir varlık olan insan, sosyal barışı tesis etmek için bir arada yaşarken ötekine hoşgörü ile yaklaşmak zorundadır. Son tahlilde bu makalede, Charlie Hebdo dergisinin Müslümanların kutsallarına saygısızlık içeren ve bu konuda sınır tanımaz kışkırtıcı yayınları sonucunda, dergiye yapılan saldırı, dini, sosyal ve iletişim ilkeleri dikkate alınarak değerlendirilmeye çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler:
Charlie Hebdo, Mizah, Kutsala Saygı, Dinî İnanç Özgürlüğü, Hoşgörü, İslam
Mizah, Kutsala Saygı, Dinî İnanç Özgürlüğü ve Hoşgörü Kültürü Bağlamında Charlie Hebdo Örneği
It is one of the fundamental rights is to share information with the public through press, publishing and the other commination tools. When using such rights, the press and electronic media must be accurate, objective, based on genuine resources, protecting communal and individual rights, without offending or insulting personal dignity, in short respecting rights and freedomof people. In this article, Humor in the Context of Respecting to the Sacred, Freedom of Religion and Culture of Tolerance: The Charlie Hebdo Case will be examined. Humor should not have a degrading content that insults religious and social values. Disrespectful and insulting humors that assault sacred issues of a religion are unacceptable. In this regard one should not discriminate different religious traditions. Peoples freedom to choose any religion and lifestyle is the most basic human right. Humanity as a social being must approach others with tolerance in order to establish the social peace. In the final analysis, the article examines religious, legal and social perspectives regarding the attacks on Charlie Hebdo magazine as a result of its insulting, disrespectful and provocative publications against Muslims sacred.
Keywords:
Charlie Hebdo, Humor, Respect for the Sacred, Freedom of Religion, Tolerance, Islam,
___
- Ahmed b. Hanbel, Musned, İstanbul 1981.
- Akkâd, Mahmûd, Cuhâ ed-Dâhik el-Mudhik, Beyrut 1969.
- Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl, Sahîhu’l-Buhârî, İstanbul 1992.
- Câhiz, Ebû Osmân Amr b. Bahr, Kitâbu’l-Hayevân, neşr. Abdusselâm M. Hârûn, Mısır 1964.
- Çam, Nusret, İslam’da Sanat Sanatta İslam, İstanbul 1997.
- Çapras, Mehmet Naim, İslam Hukukunda Mizah, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır 2014.
- Doğan, Yusuf, “Hz. Peygamber ve Mizah”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakül-tesi Dergisi, c. VIII/2, Sivas 2004, s. 191-203.
- _____, İkinci Abbasiler Dönemi’nde Mizah, (Basılmamış Doktora Tezi). Bursa 2004.
- Duman, Mehmet Zeki, Beş Surenin Tefsiri (Fâtiha, Ahzâb, Nûr, Hucurât, Mumtahi-ne), Ankara 1999.
- Ebû Dâvûd, Süleymân b. Eş’as, Sunenu Ebî Dâvûd, İstanbul 1992.
- Erkul, Vedat, Sanat ve İnsan, İstanbul 1996.
- Feyyûmî, Ahmed b. Muhammed, Misbâhu’l-Münîr, Beyrut 1987.
- Grabar, Oleg, İslam Sanatının Oluşumu, çev. Nuray Yavuz, İstanbul 1998.
- Hasan, İbrahim Hasan, İslam Tarihi, çev. İsmail Yiğit-Sadrettin Gümüş, İstanbul 1987.
- Heysemî, Nûruddîn Ali, Mecmau’z-Zevâid ve Menbau’l-Fevâid, Beyrut 1988.
- Husrî, Ebû İshâk İbrâhîm b. Aklî, Cem’u’l-Cevâhir fî’l-Mulah ve’n-Nevâdir, thk. Rehab H. Akkâvî, Beyrut 1993.
- İbn Mâce, Muhammed b. Yezîd, Sünenü İbn Mâce, İstanbul 1992.
- İbn Manzûr, Ebû’l-Fadl, Lisânu’l-Arab, Beyrut 1994.
- İpşiroğlu, Mehmet, İslam’da Resim Yasağı ve Sonuçları, İstanbul 2005.
- Koç, Turan, İslam Estetiği, İstanbul 2009.
- Konak, Ruhi, “İslam’da Tasvir Yasağı Sorunu ve Minyatür Sanatı”, The Journal of Academic Social Science Studies, International Journal Social Science, Vo-lume 6 Issue 1, 2013, p. 967-988.
- Köse, Saffet, İslam Hukuku Açısından Din ve Vicdan Hürriyeti, İstanbul 2003.
- Mahir, Banu, Osmanlı Minyatür Sanatı, İstanbul.
- Metin, İsmail, “Tiyatro, karikatür ve film provokasyonları bağlamında Fransız basınında İslam ve Hz. Muhammed imajı”, Bozok Üniversitesi İlahiyat Fa-kültesi Dergisi, c. 4, sa. 4, Ağustos-Aralık, 2012, s. 91-104.
- Muruvve, Yûsuf Ahmed, Nevâdiru A’lâmi’l-Fukahâ, Beyrut 1991.
- Murzolp, Ulrich, “Humour”, Encylopedia of Arabic Literature, London 1998.
- Muslim, İbn Haccâc, Sahîhu Muslim, İstanbul 1992.
- Öztuna, T. Yılmaz, Türkiye Tarihi, İstanbul 1964.
- Pala, İskender, Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Ankara 1995.
- Şâtıbî, Ebû İshâk, el-Muvâfakât fî Usûli’l-Ahkâm, Beyrut, ts.
- Şekerci, Osman, İslam’da Resim ve Heykel, İstanbul 1996.
- Sibâî, Mustafa, Min Ravâi’i Hadaratine, Beyrut.
- Tirmizî, Muhammed b. Îsâ, Sünenü’t-Tirmîzî, İstanbul 1992.
- Ulusal, Şemsettin, İslam Hukukunda Uluslararası Andlaşmalar, (Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2006.
- Ünlü, Nuri, İslam Tarihi, İstanbul (1984).
- Yakutcan, Ahmet-Ömür, Cuma, İslam’da Resim Heykel ve Musiki, İzmir 1991.
- Zemahşerî, Cârullâh Muhammed, el-Keşşâf, by., ts.
- http://charliehebdo.fr/ (27.04.2015).
- http://www.dailynews.com/ (29.04.2015).
- http://www.aljazeera.com.tr/haber/charlie-hebdonun-calkantili-gecmisi (30.04.2015).
- http://shareverything.com/2015/01/14/im-not-charlie-im-maurice-sine-fired-by-charlie-for-anti-semitism/ (09.05.2015).
- http://tr.euronews.com/2012/09/21/fransiz-basininin-en-yaramazi-charlie-hebdo/ (27.05.2015).
- http://www.pen-international.org/onde-gelen-dunya-yazarlari-penin-turkiyede-ifade-ozgurlugunun-guclendirilmesi-cagrisina-katiliyorlar/ (27.05.2015).
- http://www.sorularlaislamiyet.com/qna/2401/resim-ve-fotograf-konusunda-detayli-bilgi-verir-misiniz-islamin-bu-konuya-bakisi-nasildir.html. (24.05.2016).
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2012
- Yayıncı: Salih KARACABEY