DÜNYANIN DEĞERİNE DAİR AYETLER ÜZERİNE BİR İNCELEME

Allah (c. c.), kâinatı ve onun bir parçası olan dünyayı oyun için yaratmadığını elEnbiyâ 21/16-17 ve ed-Duhân 44/38. ayetlerinde ifade etmiştir. Ancak kâfirlerin, dünya nimetlerine ve hayata oyun ve eğlence gözüyle baktıkları ve bu doğrultuda bir hayatyaşadıkları pek çok ayette dile getirilmiştir. Oysaki insan ve yeryüzü, oyun için değil,ahirete hazırlık yapmak için yaratılmıştır. Cennete girmek isteyen kişilerin hayatlarınıbu doğrultuda yaşamaları gerekmektedir. Zira hayat, sadece bu dünyadan ibaret olmayıp ahireti de içine alarak sonsuza kadar devam edecektir.Yeryüzündeki kötülükler, insanın işlediği fiillerden meydana gelmektedir. Dolayısıylayeryüzünü veya dünya nimetlerini kötülüklerin kaynağı olarak görmek doğru değildir.Ancak bazı Müslümanlar, hatalarından dolayı kendileri yerine dünyayı kötüledikleriiçin hayatın pek çok alanında sıkıntılar çekmektedirler. Müslümanların bu sıkıntılardankurtulmaları için dünyayı sevmeleri ve ona hak ettiği değeri vermeleri gerekmektedir.Bu bağlamda bu makalede, dünyanın övülmesi ve yerilmesi konuları, insanın sorumluluğu bağlamında ele alınmıştır.

A REVIEW OF THE VERSES ON THE VALUE OF THE WORLD

Allah has made it clear in the verses of al-Anbiya 16-17 and ad-Dukhan 38 that he did not create the universe and the world as a part of it for the game. Yet, it is stated in many verses that disbelievers look at the blessings of the world and life through the eyes of games and entertainment and live a life in this direction. However, man and earth were created not for game, but for preparing for the hereafter. Those who want to enter paradise must live their lives accordingly. Because life is not just about this world, but it will continue forever by taking the hereafter into account. Evils on earth is made up of man’s deeds. Therefore, it is not right to see the earth or the world’s blessings as the source of evils but some Muslims are suffering in many areas of life because they have misled the world instead of themselves because of their mistakes. Muslims must love the world and give it the value it deserves in order to get rid of these difficulties. In this context, in this article the subjects of praise and vilify of the world has been dealt with in the context of human responsibility.

___

  • Abbâd, İsmâil. el-Muhîtu fi’l-luğa. thk. Muhammed Yâsîn. Beyrut: ‘Âlemü’lkütüb, 1994.
  • Abdulbâkî, Muhammed Fuâd. el-Mu’cemu’l-mufehres li elfâzi’l-Kur’âni’l-Kerîm. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1990.
  • Aclûnî, İsmâil b. Muhammed. Keşfu’l-hafâ. Kahire: Mektebetu’l-kudsî, h. 1351.
  • Altıntaş, Ramazan. “İslamî Anlayışa Göre “el-Hayâtü’d-Dünya” Kavramını Yorumlama Biçimleri”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7/1 (2003): 129-159.
  • Ateş, Süleyman. Kur’an-ı Kerîm ve Yüce Meâli. İstanbul: Yeni Ufuklar Neşriyat, 1975.
  • Aydar, Hidayet. “Kur’an’da Geçen “el-Hayatü’d-Dünya” Kavramı Üzeri-ne Bazı Mülahazalar”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 5-6 (2002): 23-53.
  • Aydın, Hayati. Kur’an’da İnsan Psikolojisi. İstanbul: Timaş Yayınları, 2000.
  • Bıyıkoğlu, Yakup. “Tefsir Geleneği Açısından Şevkani’nin Fethu’l-Kadir’indeki Bazı Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi”. Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3/6 (2014): 95-118.
  • Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmâil. Sahîhu’l-Buhârî. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
  • Bursevî, İsmâil Hakkı. Rûhu’l-beyân. İstanbul: Osmaniye Matbaası, 1926. Cevherî, İsmâil b. Hammâd. es-Sihâh. Mısır: Dâru’l-kitâbi’l-Arabî, 1956.
  • Cevzî, Cemâluddîn Ebu’l-Ferec Abdurrahman. et-Tezkira fi’l-va’z. thk. Ahmed Abdulvehhab Fetîh. Beyrut: Dâru’l-ma‘rife, h. 1406.
  • Cevzî, Cemâluddîn Ebu’l-Ferec Abdurrahman. Saydu’l-hâtir. Dimeşk, Dâru’lkalem, 2004.
  • Cevziyye, İbnu’l-Kayyim. el-Fevâid. çev. Abdullah Tuncer. İstanbul: Polen Yayınları, 2006.
  • Cezerî, Muhammed b. Muhammed İbnu’l-Esîr. en-Nihâye fî garîbi’l-hadîs ve’leser. Mısır: el-Matbaatu’l-hayriyye, h. 1306.
  • Cîlî, Abdülkerîm b. İbrâhim. el-İnsânu’l-kâmil fî ma‘rifeti’l-evâhir ve’l-evâil. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-‘ilmiyye, 1997.
  • Coşkun, Ahmet. “Kur’an-ı Kerîm’in Dünya ve Ahirete Bakışı”. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 5/4 (1987): 267-283.
  • Cündioğlu, Dücane. Kur’an Çevirilerinin Dünyası. İstanbul: Kitabevi Yayınevi, 1999.
  • Cürcânî, Ali b. Muhammed. Ta’rîfât. Kostantiniyye: Esad Efendi Matbaası, h. 1300.
  • Ebu’l-Hasan Ali b. Muhammed el-Mâverdî. Edebu’d-dünyâ ve’d-dîn. Kostantiniyye: Matba‘atu’l-cevâib, h. 1299.
  • el-Muallakâtu’s-Seb‘a. çev. Şerafettin Yaltkaya. İstanbul: MEB Yayınları, 1985.
  • Essemînu’l-Halebî, Ahmed b. Yusuf. Umdetu’l-huffâz fî tefsîr-i eşrafi’l-elfâz. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-‘ilmiyye, 1996.
  • Ezherî, Muhammed b. Ahmed. Tehzîbu’l-luğa. Kahire: Dâru’l-Mısriyye, 1964.
  • Fazlurrahman. Ana Konularıyla Kur’an. çev. Alparslan Açıkgenç. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 1996.
  • Gazzâlî, Ebû Hamid Muhammed. İhyâu ‘ulûmi’d-dîn. Beyrut: Dâru’l-ma‘rife, ty.
  • Gazzâlî, Ebû Hamid Muhammed. Kimyâyı saâdet. çev. Ali Arslan. İstanbul: Hikmet Neşriyat, 2004.
  • Gazzâlî, Ebû Hamid Muhammed. Kitâbu’l-hikme fî mahlûkâtillâh. Mısır: Matba‘atü’n-Nîl, 1903.
  • Güngör, Erol. Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar. İstanbul: Ötüken Yayınevi, 1998.
  • Güngör, Mevlüt. “Kur’ân ve Kâinat Kitabı”. Tasavvuf Dergisi 16 (2006): 107- 124.
  • Han, Fethullah. Kur’an ve Kâinat Ayetleri. çev. Safiye Gülen. İstanbul: İnkılâb Yayınevi, 1988.
  • Hanbelî, İbn Receb. Câmi‘u’l-ulûm ve’l-hikem. çev. Ali Kaya. İstanbul: Semerkand Yayınevi, 2007.
  • Herevî, Ebû Ubeyde Ahmed b. Muhammed. el-Garîbîne fi’l-Kur’ân ve’l-hadîs. Beyrut: el-Mektebetü’l-‘asriyye, 1999.
  • Hocaoğlu, Durmuş. Laisizm’den Millî Sekülerizm’e. Ankara: Selçuk Yayınevi, 1995.
  • İbn Fâris, Ebu’l-Hüseyin Zekeriyyâ. Mu‘cemu mekayîsi’l-luğa. thk. Abdüsselam Muhammed Harun. Beyrut: Dâru’l-cîl, ty.
  • İbn Haldûn, Abdurrahmân b. Muhammed el-Hadrâmî. Mukaddime. çev. Halil Kendir. İstanbul: İmaj Baskı, 2004.
  • İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ İsmâil b. Ömer. Tefsîru’l-Kur’âni’l-azîm. thk. Sami b. Muhammed Selâme. byy.: Dâru tayyibe, 1999.
  • İbn Manzûr. Lisânu’l-‘Arab. Beyrut: Dâru lisâni’l-‘Arab, 1970.
  • İbn Side, Ebu’l-Hasan Ali b. İsmâil. Kitâbu’l-muhassas. Mısır: el-Matba‘atu’lkübrâ, h. 1316.
  • İbn Teymiyye. Sırât-ı müstakîm. çev. Salih Uçan-Abdi Keskinsoy. İstanbul: Pınar Yayınevi, 2002.
  • İsbehânî, Ebû Nuaym Ahmed b. Abdullah. Hilyetu’l-evliyâ. Mısır: Matba‘atu’ssaâde, 1938.
  • İsfehânî, Râgıb. Müfradâtu elfâzi’l-Kur’ân. Dimeşk: Dâru’l-kalem, 1997.
  • İsfehânî, Râgıb. Tafsîlu’n-neş’eteyn ve tahsîlu’s-sa‘âdeteyn. çev. Mevlüt F. İslamoğlu. İstanbul: Pınar Yayınevi, 1996.
  • İzutsu, Toshihiko. Kur’an’da Allah ve İnsan. çev. Süleyman Ateş. İstanbul: Yeni Ufuklar Neşriyat, ty.
  • Kâdî Abdulfettah. Esbâb-ı nüzûl. çev. Salih Akdemir. Ankara: Fecr Yayınevi, 1995.
  • Kefevî, Ebu’l-Bekâ Eyyub b. Musa. el-Külliyâtu’l-ulûm. Bulak: Dâru’ttıbâ‘ati’l-‘âmire, h. 1281.
  • Kettânî, Muhammed Abdülheyy. et-Terâtîbu’l-idâriyye. çev. Ahmed Özel. İstanbul: İz Yayıncılık, 2003.
  • Konevî, İsmâil. Hâşiyetu’l-Konevî alâ tefsîri’l-Beydavî. İstanbul: Dersaâdet, ty.
  • Kurtubî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed. el Câmiu li ahkâmi’l-Kur’ân. Beyrut: Dâru’l-fikr, 1993.
  • Kutub, Seyyid. fî Zilâli’l-Kur’ân. Beyrut-Kahire: Dâru’ş-şurûk, h. 1412.
  • Mekkî, Muhammed b. Ali b. Atiyye Ebû Tâlib. Kûtu’l-kulûb. thk. Asım İbrahim. Beyrut-Lübnan: Dâru’l-kütübi’l-‘ilmiyye, 2005.
  • Mes‘ûd, Cübrân. er-Râid. Buyrut: Dâru’l-‘ilmi’l-melâyîn, 1967.
  • Muhammed Esed. The Message of the Qur’ân. Gibraltar: Dar al Andalus, 1984.
  • Mukâtil b. Süleyman, Ebu’l-Hasen b. Beşîr el-Ezdî. el-Eşbâh ve’n-nezâir fi’lKur’âni’l-kerîm. çev. M. Beşir Eryarsoy. İstanbul: İşaret Yayınları, 2004.
  • Müslim, Ebu’l-Hüseyin b. Haccâc. Sahîhu Müslim. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
  • Nesâî, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Şuayb. Sünen. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
  • Oğuz, Muhammed İhsan. Hayât-ı Dünya ve Ahiret. İstanbul: Mehmet İhsan Oğuz Vakfı Yayınevi, 1990.
  • Önal, Recep. Ebû Mansûr el-Mâtürîdî’ye Göre İslam Dişi Dinler. Bursa: Emin Yayınları, 2013.
  • Önal, Recep. Ebü’l-Berekât en-Nesefî ve Kelamî Polemikleri. Bursa: Emin Yayınları, 2017.
  • Öztürk, Mustafa. “Kur’an’ın Değer Sisteminde Dünya ve Dünyevî Hayatın Anlamı”. Tasavvuf Dergisi16 (2006): 65-86.
  • Öztürk, Mustafa. Kur’an-ı Kerim Meali. 3. Basım. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2015.
  • Öztürk, Yaşar Nuri. Kur’an’ın Temel Kavramları. İstanbul: Yeni Boyut, 1997.
  • Râzî, Ebû Abdillâh Fahrüddîn Muhammed b. Ömer b. Hüseyn, Mefâtîhu’lgayb, (Beyrut: Dâru ihyai’t-türâsi’l-‘Arabi, h. 1420.
  • Sa‘îd, Hasan. el-Hâdî ila luğâti’l-‘Arab. Beyrut: Dâru Lübnân, 1991.
  • Şahin, İskender. Semantik Analizler Işığında Kur’an’da Diriliş Gerçeği. Ankara: Sega Yayınevi, 2011.
  • Şâtibî, Ebû İshâk. el-Muvâfakât fî usûli’ş-şerî‘a. çev. Mehmet Erdoğan. İstanbul: İz Yayıncılık, 2003.
  • Taberî, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Cerîr. Câmi‘u’l-beyân an te’vîl-i âyi’l-Kur’ân. Beyrut: Dâru’l-fikr, 2001.
  • Tantavî, Ali b. Mustafa. Nûr ve Hidâye. Arabistan: Dâru’l-münâra, 2009.
  • Tatlı, Alican. “Zühd Açısından Hadislerde Dünya”. Doktora tezi, Marmara Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1996.
  • Tayyâr, Ahmed b. Nasır. Hayâtü’s-selef beyne’l-kavl ve’l-‘amel. Arabistan: Dâru İbni’l-Cevzî, h. 1433.
  • Tehânevî, Muhammed Ali el-Fârûkî. Keşşâfu ıstılâhâti’l-funûn. Kâhire: Mektebetu’n-nahdâti’l-Mısriyye, 1963.
  • Tözluyurt, Mehmet. “Kur’an’da Yer Alan Geleneklerin Farklı Bir Açıdan Değerlendirilmesi”. Bilimname: Düşünce Platformu26/1 (2014): 133-156.
  • Ülken, Hilmi Ziya. Değerler, Kültür ve Sanat. İstanbul: yy., 1996. Vehbi, Mehmet. Hülâsatu’l-beyân fî tefsîri’l-Kur’ân. İstanbul: Üç Dal Neşriyat, 1979.
  • Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili. İstanbul: Azim Dağıtım, 1992.
  • Zebîdî, Muhammed Murtezâ. Tâcu’l-‘arûs. Beyrut: Dâru’l-fikr, 1994.
  • Zemahşerî, Muhammed b. Ömer. el Keşşâf an hakâik-i gavâmidi’t-tenzîl ve uyûni’t-te’vîl. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-‘ilmiyye, 1995.