EDİTÖRE MEKTUP Letter to the Editor
Sayın Editör
Bozok Tıp Dergisi 2016; 6(3): 60-4 sayısında, Dr. Mehmet Faruk Çatma, Dr. Alper Öztürk ve Dr Mehmet Atıf
Erol Aksekili tarafından “Kalça ekleminden kurşun çekirdeği çıkarılmasının klinik ve fonksiyonel sonuçları: Üç
olgunun 5 yıllık takibi” makalesi ile ilgili olarak tarafınıza göndermiş olduğum Editöre Mektup; Cilt:9, Sayı:1,
Mart 2019’da yayınlanmıştı. Bu mektuba istinaden yazarlar tarafından Cilt: 9, Sayı: 3, Eylül 2019’da cevabi
mektup yayınlanmış. Yazarlar; bu mektupta; “iki yazı arasında fark olmadığını, zamanla meydana gelen değişimle
sonucun farklı olduğunu, uzun dönem sonucunun kötü olduğunu belirtmişler. Hasta verileri arasındaki
ve tarih karışıklıklarının, her iki yazıdaki sorumlu yazarın farklı olmasına bağlamışlar ve art niyet ile yapılmış
hata olmadığını” iddia etmişler.
Üzülerek belirtmeliyim ki; kendilerinin de kabul ettiği üzere, bu üç vakalık olgunun 5 yıllık takibi başlıklı
makale tamamen hasta verileriyle oynama yapılarak düzenlenmiştir ve hataları basit gerekçelerle geçiştirilemeyecek
kadar önemlidir. Makalenin kurgusu tamamen bu üç hastanın 5 yıllık takibi üzerinedir, halbuki en
uzun takipli hastanın bile makale değerlendirmeye gönderildiğinde üç yıl takibi mevcuttur.
Derginizde çıkan makalede Ekim 2010 – Ağustos 2011 tarihleri arasında kalça ekleminden kurşun çıkarılan
üç olgunun 5 yıllık takip sonuçları verilmiştir. Bir no’lu hasta ile ilgili olarak; ameliyattan bir yıl sonra yük
verme ile kasık ağrısı olduğu belirtilmiş. İkinci yıl kontrolünde özellikle yük verme ile kalça ağrısı olduğu
vurgulanmış. Tetkikler sonucu kıkırdak hasarı saptanması üzerine Mart 2013’de kıkırdak tamiri yapıldığı belirtilmiş.
İlk ameliyattan beş yıl sonra kalça kireçlenmesi saptanması üzerine total kalça protezi önerildiği
vurgulanmıştır.
Ancak bu hasta ile ilgili gerçekler bu verilerden çok farklıdır:
1.Bir no’lu hasta Ö.T’nin ateşli silah yaralanması nedeniyle acil servise başvuru tarihi 28.12.2012’dir. Hastanın
ilk ameliyatı 04.01.2013 tarihinde yapılmıştır. Dolayısıyla Şubat 2016’da gönderilen bu yazıda hastanın
takip süresi en fazla üç yıl olabilir, 5 yıllık takip olması mümkün değildir.
2. Hastanın klinik şikayetleri hiç geçmemiş olup, benim hastaneden ayrıldığım Şubat 2015 tarihine kadar
artarak sürmüş ve o tarihte total kalça protezi adayı olduğu tarafımızca saptanmıştır.
4. Hastaya 16.04.2015 tarihinde hücresiz kıkırdak tamiri uygulanmıştır. J. of Orthopaedic Case Reports
dergisine vaka takdimi olarak bu olguyu gönderdikleri tarih Haziran 2015’dir. Dolayısıyla bu ameliyatın üzerinden
sadece bir ay geçmiştir, derginize gönderiliş tarihine göre ise sadece 8 ay geçmiş bulunmaktadır. Bu
süre asla uzun dönem sonuç için yeterli değildir. Uzun dönem diyebilmek için son ameliyatın üzerinden
en az 2 yıl geçmesi gerekir. Tarihler değiştirilerek hasta uzun dönem takipli gibi gösterilmeye çalışılmıştır.
4. 08.06.2017 tarihinde ise bu yapılan ameliyattan başarı sağlanamadığı için total kalça protezi ameliyatı
yapılmıştır.
5. Makalede bahsedilen diğer ikinci hasta (H. B.) Klinik arşiv kayıtlarında 1257 numara ile kayıtlıdır. 24 yaşında
olduğu (makalede 43), ameliyatın 21.01.2013 tarihinde yapıldığı kayıtlarda mevcuttur. Dolayısıyla makalede
çalışma aralığı olarak verilen Ekim 2010 – Ağustos 2011tarihlerine uymamaktadır. Beş yıllık takibinin
olması da mümkün değildir.
___
- 1. Hastaların başvuru tarihleri, ameliyat tarihleri, takip süreleri
hatalı verilerek, erken dönem olmasına karşın, uzun dönem gibi
gösterilerek literatür yanıltılmıştır. J. of Orthopaedic Case Reports
dergisinde çıkan vaka takdimi ile arasında tarihler ve hasta sonucu
açısından çok ciddi çarpıtmalar mevcuttur.
2. Her iki makalede iki yazar ismi hatta birinci isim aynı olmasına
karşın (Dr. Mehmet Faruk Çatma, Dr. Alper Öztürk) bu iki makalede
bu şekilde ciddi hataların yapılmış olması basit hata olarak açıklanamaz,
art niyetle yazıldığını net bir şekilde gösterir.
Bu makale ile ilgili olarak yazarların kendilerinin de kabul ettiği üzere
ciddi hatalar mevcuttur. Yazının hazırlanmasında art niyet olduğu
açıktır. Üniversitelerarası Kurul Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği
Yönergesi 2. Madde b (sahtecilik), c (çarpıtma), ç (tekrar yayım) d
(dilimleme) bendlerine göre etik ihlaller içerdiği açıktır. Söz konusu
yayın ile ilgili olarak tarafınızca gereğinin yapılmasını, bu mektubun
derginizde yayımlanmasını ve sonucun tarafıma bildirilmesini saygılarımla
arz ederim.13.11.2019
