Sayın Editör Bozok Tıp Dergisi 2016; 6(3): 60-4 sayısında, Dr. Mehmet Faruk Çatma, Dr. Alper Öztürk ve Dr Mehmet Atıf Erol Aksekili tarafından “Kalça ekleminden kurşun çekirdeği çıkarılmasının klinik ve fonksiyonel sonuçları: Üç olgunun 5 yıllık takibi” makalesi ile ilgili olarak tarafınıza göndermiş olduğum Editöre Mektup; Cilt:9, Sayı:1, Mart 2019’da yayınlanmıştı. Bu mektuba istinaden yazarlar tarafından Cilt: 9, Sayı: 3, Eylül 2019’da cevabi mektup yayınlanmış. Yazarlar; bu mektupta; “iki yazı arasında fark olmadığını, zamanla meydana gelen değişimle sonucun farklı olduğunu, uzun dönem sonucunun kötü olduğunu belirtmişler. Hasta verileri arasındaki ve tarih karışıklıklarının, her iki yazıdaki sorumlu yazarın farklı olmasına bağlamışlar ve art niyet ile yapılmış hata olmadığını” iddia etmişler. Üzülerek belirtmeliyim ki; kendilerinin de kabul ettiği üzere, bu üç vakalık olgunun 5 yıllık takibi başlıklı makale tamamen hasta verileriyle oynama yapılarak düzenlenmiştir ve hataları basit gerekçelerle geçiştirilemeyecek kadar önemlidir. Makalenin kurgusu tamamen bu üç hastanın 5 yıllık takibi üzerinedir, halbuki en uzun takipli hastanın bile makale değerlendirmeye gönderildiğinde üç yıl takibi mevcuttur. Derginizde çıkan makalede Ekim 2010 – Ağustos 2011 tarihleri arasında kalça ekleminden kurşun çıkarılan üç olgunun 5 yıllık takip sonuçları verilmiştir. Bir no’lu hasta ile ilgili olarak; ameliyattan bir yıl sonra yük verme ile kasık ağrısı olduğu belirtilmiş. İkinci yıl kontrolünde özellikle yük verme ile kalça ağrısı olduğu vurgulanmış. Tetkikler sonucu kıkırdak hasarı saptanması üzerine Mart 2013’de kıkırdak tamiri yapıldığı belirtilmiş. İlk ameliyattan beş yıl sonra kalça kireçlenmesi saptanması üzerine total kalça protezi önerildiği vurgulanmıştır. Ancak bu hasta ile ilgili gerçekler bu verilerden çok farklıdır: 1.Bir no’lu hasta Ö.T’nin ateşli silah yaralanması nedeniyle acil servise başvuru tarihi 28.12.2012’dir. Hastanın ilk ameliyatı 04.01.2013 tarihinde yapılmıştır. Dolayısıyla Şubat 2016’da gönderilen bu yazıda hastanın takip süresi en fazla üç yıl olabilir, 5 yıllık takip olması mümkün değildir. 2. Hastanın klinik şikayetleri hiç geçmemiş olup, benim hastaneden ayrıldığım Şubat 2015 tarihine kadar artarak sürmüş ve o tarihte total kalça protezi adayı olduğu tarafımızca saptanmıştır. 4. Hastaya 16.04.2015 tarihinde hücresiz kıkırdak tamiri uygulanmıştır. J. of Orthopaedic Case Reports dergisine vaka takdimi olarak bu olguyu gönderdikleri tarih Haziran 2015’dir. Dolayısıyla bu ameliyatın üzerinden sadece bir ay geçmiştir, derginize gönderiliş tarihine göre ise sadece 8 ay geçmiş bulunmaktadır. Bu süre asla uzun dönem sonuç için yeterli değildir. Uzun dönem diyebilmek için son ameliyatın üzerinden en az 2 yıl geçmesi gerekir. Tarihler değiştirilerek hasta uzun dönem takipli gibi gösterilmeye çalışılmıştır. 4. 08.06.2017 tarihinde ise bu yapılan ameliyattan başarı sağlanamadığı için total kalça protezi ameliyatı yapılmıştır. 5. Makalede bahsedilen diğer ikinci hasta (H. B.) Klinik arşiv kayıtlarında 1257 numara ile kayıtlıdır. 24 yaşında olduğu (makalede 43), ameliyatın 21.01.2013 tarihinde yapıldığı kayıtlarda mevcuttur. Dolayısıyla makalede çalışma aralığı olarak verilen Ekim 2010 – Ağustos 2011tarihlerine uymamaktadır. Beş yıllık takibinin olması da mümkün değildir.