Sevde KAHRAMAN, Emre MANİSALI, Eslem KARSLI, Fatma ÇELİK

Acil Durumlarda Değişen Beslenme Alışkanlıkları, Besin Hijyeni ve Anksiyete

Bu çalışmanın amacı, acil durumlarda yetişkin bireylerin değişen beslenme alışkanlıklarını, besin hijyeni ile ilgili farkındalığı ve anksiyete durumunu değerlendirmektir. Bu çalışmaya 2020-2021 yıllarında Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması raporuna göre seçilen ilçelerde yaşayan 18-64 yaş aralığındaki yetişkin bireyler dâhil edilmiştir. Çalışmaya 1924 birey katılmış ve her birinden bilgilendirmeler dâhilinde yazılı onam alınmıştır. Araştırmada katılımcılara; Tanımlayıcı Bilgi Formu, ‘Koronavirüs Anksiyete Ölçeği’, ‘Besin Tüketim Sıklığı Formu’ uygulanmış ve antropometrik verileri kaydedilmiştir. Çalışma sonucunda katılımcıların %53,3’ü pandemi öncesine göre pandemi süresince iştah değişimi yaşamadığını, %34’ü iştahında artış olduğunu belirtmiş, %37,3’ü vücut ağırlığının arttığını ifade etmiştir. Katılımcıların %80’i besin hijyeni farkındalığının arttığını bildirirken %96’sı ambalajsız besinleri ıslak mendille silmiş veya sabunlu suyla yıkamıştır. Sonuç olarak, katılımcıların pandemi sürecinde besin hijyeni farkındalığı ve besin hijyenini sağlamak adına uyguladıkları yöntemlerin farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Bireylerin vücut ağırlığında artış meydana gelmiştir. Pandemi öncesi dönemine kıyasla besin hijyeni farkındalığında artış yaşanmış ve bu artış kadınlarda daha yüksek bulunmuştur. Benzer şekilde olağanüstü süren bu dönemde beklenildiği gibi anksiyete düzeyinde artış yaşanmış ve kadınlar en çok etkilenen grup olmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Anksiyete, Besin hijyeni, Beslenme alışkanlıkları, Koronavirüs

Changing Nutritional Habits, Food Hygiene, and Anxiety in Emergencies

The aim of this study is to evaluate the changing nutritional habits, awareness of food hygiene and anxiety status of adults in emergency situations. Adult individuals between the ages of 18-64 living in the districts selected according to Turkey's Socio-Economic Development Ranking Research report in the years 2020-2021 were included in this study. 1924 individuals participated in the study and written informed consent was obtained from each of them. To the participants in the research; Descriptive Information Form, 'Coronavirus Anxiety Scale', 'Food Consumption Frequency Form' were applied and anthropometric data were recorded. As a result of the study, 53.3% of the participants stated that they did not experience a change in appetite during the pandemic compared to the pre-pandemic period, 34% stated that their appetite increased, 37.3% stated that their body weight increased. While 80% of the participants reported that food hygiene awareness increased, 96% washed unpackaged foods with wet wipes or soapy water. As a result, it has been determined that the methods used by the participants to provide food hygiene awareness and food hygiene during the pandemic process differ. Weight gain has occurred in individuals. Compared to the pre-pandemic period, there was an increase in food hygiene awareness and this increase was found to be higher in women. Similarly, during this extraordinary period, the level of anxiety increased as expected, and women were the most affected group.

Keywords:

Anxiety, Food hygiene, Nutritional habits, Coronavirus,

PDF

___

Ben Hassen T, El Bilali H, Allahyari MS, Berjan S, Fotina O. 2021. Food purchase and eating behavior during the COVID-19 pandemic: A cross-sectional survey of Russian adults. Appetite, 165: 105309. DOI: 10.1016/j.appet.2021.105309.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı. İnsani Gelişme Raporu 2020. URL: https://www.undp.org/tr/turkiye/publications/ 2020-insani-gelisme-raporu (erişim tarihi: 28 Eylül 2022).
Chowdhury T, Nandi S. 2021. Food safety, hygiene, and awareness during combating of COVID-19. Environ Health Manag Novel Coronavirus Disease (COVID-19), 2021: 305-324. DOI: 10.1016/B978-0-323-85780-2.00002-0.
Coşansu Akdemir S, Başyazıcı E, Atasoy E, Mazreku G, Çetin S, Toupal S. 2022. COVID-19 salgınında tüketicilerin gıda satın alma, gıda hijyeni ve beslenme davranışları. Food Health, 8(4): 302-311. DOI: 10.3153/FH22028.
Çelik MY. 2016. SPSS ile istatistik biyoistatistik ve modern bilimsel araştırma. Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, Türkiye, pp: 264.
Daly M, Robinson E. 2022. Depression and anxiety during COVID-19. Lancet, 399(10324): 518. DOI: 10.1016/S0140-6736(22)00187-8.
diseases/novel-coronavirus-2019/question-and-answers-hub/q-a-detail/q-a-coronaviruses (erişim tarihi: 3 Ocak 2022).
Finger JAFF, Lima EMF, Coelho KS, Behrens JH, Landgraf M, Franco BDGM, Pinto UM. 2021. Adherence to food hygiene and personal protection recommendations for prevention of COVID-19. Trends Food Sci Tech, 112: 847-852. DOI: 10.1016/j.tifs.2021.03.016.
González-Monroy C, Gómez-Gómez I, Olarte-Sánchez CM, Motrico E. 2021. Eating behaviour changes during the COVID-19 pandemic: a systematic review of longitudinal studies. Int j Environ Res Pub Health, 18(21): 11130. DOI: 10.3390/ijerph182111130.
Güney Oİ, Sangün L. 2021. How COVID-19 affects individuals' food consumption behaviour: a consumer survey on attitudes and habits in Turkey. British Food J, 123(7): 2307-2320. DOI: 10.1108/BFJ-10-2020-0949.
Huang Y, Lu Y, Huang YM, Wang M, Ling W, Sui Y. 2020. Obesity in patients with COVID-19: a systematic review and meta-analysis. Metabolism Clin Experim, 113: 154378. DOI: 10.1016/j.metabol.2020.154378.
Kadıoğlu M, 2008. Modern, bütünleşik afet yönetimin temel ilkeleri. Kadıoğlu M, Özdamar E, editörler. Afet zararlarını azaltmanın temel ilkeleri. JICA Türkiye Ofisi Yayınları, No: 2, Ankara, Türkiye, pp: 1-34.
Metin A, Erbiçer ES, Şen S, Çetinkaya A. 2022. Gender and COVID-19 related fear and anxiety: A meta-analysis. J Affect Disord, 310: 384-395. DOI: 10.1016/j.jad.2022.05.036.
Restrepo BJ. 2022. Obesity prevalence among U.S. adults during the COVID-19 Pandemic. American J Prevent Medic, 63(1): 102-106. DOI: 10.1016/j.amepre.2022.01.012.
Şayık D, Yiğit D, Açıkgöz A, Çolak E, Mumcu Ö. 2021. Koronavirüs anksiyete ölçeğinin Türkçe geçerliliği ve güvenirliği. Eskisehir Med J, 2(1): 16-22. DOI: 10.48176/esmj.2021.10.
T.C. Sağlık Bakanlığı. COVID-19 Bilgilendirme Platformu 2022. URL: https://covid19.saglik.gov.tr/ (erişim tarihi: 22 Eylül 2022).
Van Doremalen N, Bushmaker T, Morris DH, Holbrook MG, Gamble A, Williamson BN. 2020. Aerosol and surface stability of SARS-CoV-2 as compared with SARS-CoV-1. New England J Medic, 382(16): 1564-1567. DOI: 10.1056/NEJMc2004973.
WHO. 2020a. World Health Organization: Q&A on coronaviruses (COVID-19). URL: https://www.who.int/emergencies/(erişim tarihi: 22 Eylül 2022).
WHO. 2020b. World Health Organization: COVID-19 and food safety: guidance for food businesses: interim guidance, 07 April 2020 (No. WHO/2019-nCoV/Food_Safety/2020.1). World Health Organization.
WHO. 2022. World Health Organization: COVID-19 pandemic triggers 25% increase in prevalence of anxiety and depression worldwide. URL: https://www.who.int/news/item/02-03-2022-covid-19-pandemic-triggers-25-increase-in-prevalence-of-anxiety-and-depression-worldwide (erişim tarihi: 16 Eylül 2022).
Yazıcıoğlu Y, Erdoğan S. 2004. SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Detay Yayıncılık, Ankara, Türkiye, pp: 448.