Agro-Meteorolojik Yöntemle Mercimek Veriminin Tahmini

Bu çalışma Türkiye’de mercimek üretiminde yetiştiricilik açısından önemli yeri olan 41 ilde yer alan 238 ilçede mercimek verimine etkili iklim elemanlarını belirlemeye çalışılmıştır. Araştırmada bilgisayar yardımıyla kademeli çoklu regresyon yöntemi kullanılarak 113 farklı iklim elemanlarının mercimek verimine etkisi incelenmiştir. Mercimek verimi yani bağımlı değişken çalışmanın yürütüldüğü yıllara ilişkin ilçelerdeki kırmızı ve yeşil mercimek verimleri birleştirilerek Devlet İstatistik Enstitüsü arşivlerinden derlenmiştir. Mercimek verimine en etkili iklim elemanlarının özellikle zaman faktörü ve çeşitli zamanlardaki yağış miktarları ve sıcaklıklar olduğu saptanmıştır. Belirlenen iklim elemanları yardımıyla ilçeler için ileriye dönük mercimek verim tahminlerinde kullanabilecek tahmin eşitlikler elde edilmiştir. İklim elemanları kullanılarak eşitlikler yardımıyla elde edilen tahmini verim değerleri ile gerçek üretim değerleri karşılaştırılmıştır.

Determination of Lentil Yield by Agro-Meteorological Method

The main purpose of this study was to obtain the effect of climatic factors to lentil yield in Turkey. In the research by the help of the computers, multiple stepwise regression method was used and the effect of 113 various climatic factors to lentil yield were investigated. As a result the most effective factors to lentil yield in Turkey were found as; time variable (that is technological development) and amount of the rainfull and temperature of the some period. By the help of these climatic factors estimation equations were obtained to estimate lentil yield for the research area of Turkey In Addition, the estimated and real lentil production values are compared.

___

  • Anonymous. 1994. Tarımsal Yapılar ve Üretim 1981 Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Yayınları No: 1685, Ankara.
  • Akçin NA. 1988. Yemeklik dane baklagiller. Selçuk Üniversitesi Yayınları: 43 Ziraat Fakültesi Yayını: 8, Konya.
  • Benli E, Tokgöz A. 1981. Buğdaydan ekmeğe. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Yayınları: 1191. Bilimsel Araştırma ve İncelemeler, Ankara.
  • Benli E. 1990. Türkiye Buğday Üretiminin Tahmini. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 1191, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler, Ankara.
  • Drapher R, Smith H. 1968. Applied Regression Analysis. Jhon Wiley and Sons Inc. New York.
  • Sönmez N, Benli E, Kodal S. 1982. Hasat öncesi, hasat ve hasat sonrası ürün kayıpları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi 13-17 Aralık Seminer Bildirisi, Ankara.
  • Şehirali S. 1988. Yemeklik Dane Baklagiller. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 1089, Ankara.
  • Tecirlioğlu B. 1994. İklim elemanlarının Eskişehir ilinde buğday verimine etkisi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim dalı Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • Tsukibayoski C. 1976. Result of an experimental study of forecasting wheat production in Turkey using meteorological data. Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara.