Uludağ Bursa ’a özgü üç türün tehlike kategorileri
2001 ve 2007 yılları arasında Uludağ’daki arazi çalışmalarımız sırasında Uludağ Bursa ’a özgü 3 türün, Rumex olympicus Boiss., Tripleurospermum pichleri Boiss. Bornm. ve Hieracium leptodermum Zahn P. D. Sell & C. West’un populasyon durumları ve coğrafik yayılışları incelenmiştir. Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı’na göre bu endemik üç türün tehlike kategorisi, floristik kayıtları ve populasyon durumları üzerine bilgiler yeterli olmadığından DD Yetersiz Veri ’dir. Bulgularımız bu türlerin populasyonlarının kış turizmi için aşırı yapılaşma, rekreasyonal aktiviteler ve aşırı otlatma nedeniyle tehlikede olduğunu göstermiştir. Bu nedenle, IUCN 2010 Versiyon 8.1 Kırmızı Liste Ölçütlerine göre R. olympicus için EN Tehlikede , T. pichleri için CR Çok Tehlikede ve H. leptodermum için EN Tehlikede kategorisi önerilmiştir
Anahtar Kelimeler:
Rumex olympicus, Tripleurospermum pichleri, Hieracium leptodermum, tehlike kategorisi, Uludağ
Threat categories of three species endemic to Uludağ Bursa/Turkey
The population status and geographical distribution of three species endemic to Uludağ Mountain Bursa, Turkey , Rumex olympicus Boiss., Tripleurospermum pichleri Boiss. Bornm. and Hieracium leptodermum Zahn P. D. Sell & C. West were examined between 2001 and 2007 during our field studies on Uludag Mountain. According to The Red Data Book of Turkish Plants, threat categories of these narrow endemic species are DD Data Deficient because their floristic records and the data on their population status are not enough. Our findings have showed that their populations endangered due to excessive construction for winter tourism, recreactional activities and overgrazing. Therefore, according to the IUCN 2010 Version 8.1 Red List Criteria, proposed threat categories are as follows; EN Endangered for R. olympicus, CR Critically Endangered for T. pichleri and EN Endangered for H. leptodermum
Keywords:
Rumex olympicus, Tripleurospermum pichleri, Hieracium leptodermum, threat category, Uludağ Mountain,
___
- Akalın, Ş. 1952. Büyük Bitkiler Klavuzu. Ankara.
- Alan, S., Ocak, A. 2009. Taxonomical and morphological studies on the genus Calamintha Miller (Lamiaceae) in Turkey. Biological Diversity and Conservation 2/2. 125-143.
- Cullen, J. 1967. Rumex L., In: (Ed.) P.H. Davis, Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh: Edinburgh University Press, Volume II, 281-293.
- Daşkın, R., Yılmaz, Ö., Kaynak, G. 2004. Uludağ Endemikleri ve Tehlike Kategorileri. V. Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi, 5-8 Ekim 2004, Bolu-Abant, Bildiri Özetleri Kitabı, 57.
- Daşkın, R., Kaynak, G. 2005. Uludağ Endemikleri ve Uludağ’daki Populasyonlarının Durumu, I. Bursa Turizm Sempozyumu, 30 Eylül-2 Ekim 2005, Bursa, Bildiriler Kitabı, 232-241.
- Daşkın, R., Yılmaz, Ö., Kaynak, G. 2009. Prometheum chrysanthum subsp. uludaghense (Crassulaceae), a new taxon from Turkey, Annales Botanici Fennici, 46 (5): 456-458.
- Daşkın, R., Yılmaz, Ö. 2009. Centaurea kaynakiae (Asteraceae), a new species from northwest Anatolia, Turkey, Annales Botanici Fennici, 46 (5): 474-478.
- Daşkın, R., Kaynak, G. 2010 a. Vascular Flora of the Uludag Mt (Bursa, Turkey) I, Phytologia Balcanica. 16/3: 369- 383.
- Daşkın, R., Kaynak, G. 2010 b. Vascular Flora of the Uludag Mt (Bursa, Turkey) II, Phytologia Balcanica. 16/3: 385- 411.
- Daşkın, R., Kaynak, G. 2011. Conservation status of five endemic species distributed in Northwest Turkey, Phytologia Balcanica. 17/2: 213-219.
- Enayet Hossain, A. B. M. 1975. Tripleurospermum Schultz Bip., In: (Ed.) P.H. Davis, Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh: Edinburgh University Press, Volume V, 295-311.
- Ekim, T., Koyuncu, M., Vural, M., Duman, H., Aytaç, Z., Adıgüzel, N. 2000. Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı. Ankara.
- Güner, A., Özhatay, N., Ekim, T., Başer, K. H. C. 2000. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 11 (Suplement II), Edinburgh University Press, Edinburgh.
- IUCN, 2001. IUCN Red List Categories Version 3.1. Prepared by the IUCN Species Survival Commission. IUCN, Gland, Switzerland and Cambridge, UK.
- IUCN, 2010. Guidelines for Using the IUCN Red List Categories and Criteria. Version 8.1. Prepared by the Standards and Petitions Subcommittee of the IUCN Species Survival Commission in March 2010.
- Koyuncu, O., Yaylacı, Ö.K, Öztürk, D., Erkara, İ.P., Savaroğlu, F., Akcoşkun, Ö., Ardıç, M. 2010. Risk categories and ethnobotanical features of the Lamiaceae taxa growing naturally in Osmaneli (Bilecik/Turkey) and environs. Biological Diversity and Conservation 3/3. 31-45.
- Özhatay, N., Byfield, A., Atay, S. 2003. Türkiye’nin Önemli Bitki Alanları, WWF (Doğal Hayatı Koruma Vakfı, DHKD), İstanbul.
- Özüdoğru, B., Erik, S., Akaydın, G. 2010. The Flora of The Karababa Mountain (Sivas-Şarkışla/Turkey). Biological Diversity and Conservation 3/3. 176-192.
- Sell, P. D., West, C. 1975. Hieracium L., In: (Ed.) P.H. Davis, Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh: Edinburgh University Press, Volume V, 696-746.
- Şenol, S.G., Yıldırım, H. 2010. A new distribution area of Asperula daphneola (Rubiaceae) in Western Turkey and it’s new recommended IUCN threat category. Biological Diversity and Conservation 3/2. 123-127.
- Uzunhisarcıklı, M. E., Vural, M. 2009. Taxonomy and IUCN categories of two Alcea L. (Malvaceae) species cited in the data deficient (DD) category. Biological Diversity and Conservation 2/2. 90-95.
- Yıldırımlı, Ş. 1999. The chorology of the Turkish species of Asteraceae family. OT Sistematik Botanik D. 6/2. 75-123.
- Yılmaz Ö, Kaynak, G., Vural, M. 2003. A new taxon of Linum (Linaceae) from NW Anatolia, Turkey. Annales Botanici Fennici, 40/2. 147-150.
- ISSN: 1308-5301
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2008
- Yayıncı: Ersin YÜCEL