Ahlat Müzesi’nde Bulunan Urartu Dönemi’ne Ait Üç Bronz Kemer

Doğu Anadolu’nun sarp ve dağlık coğrafyasında M.Ö 9-6. yy’larda kendine özgü bir kültür kurarak yaşamlarını idame ettirmiş Urartular başta imar faaliyetleri olmak üzere hemen hemen her alanda özgün maddi eserler ortaya koymuşlardır. Günümüze ulaşabilmiş bu eserlerin önemli bir bölümünü ise hiç şüphesiz Urartulara ‘maden ustası’ ününü kazandıran madeni eserler oluşturur. Hüküm sürdükleri topraklarda bakır, gümüş ve demir gibi zengin maden kaynaklarının bulunması ve etkileşim kurdukları yakın komşularındaki başarılı maden işçiliği gibi önemli bazı faktörler Urartuların; günlük kullanım eşyalarından, takı, süs ve savaş araç gereçlerine kadar her alanda eşsiz sanat ürünleri sunmalarında etkili olmuştur. Bu ürünler arasında yer alan, günümüzde çeşitli müzeler ile özel koleksiyonlarda sergilenen kemerler gerek işçilik gerekse sanatsal özellikleriyle Urartu sanatında özel bir yere sahiptir. Bu makalenin konusunu, Ahlat Müzesi’nde bulunan Urartu Dönemine ait üç adet bronz kemer oluşturmaktadır. Eserler müzeye satın alma yoluyla ulaştırıldığından buluntuların tam olarak yerlerinden ya da arkeolojik tabakalarından bahsedebilmek mümkün değildir. Bu nedenle de çalışmanın asıl amacı; söz konusu kemerlerin kullanım, yapıldığı malzemeler ile teknikleri hakkında bilgi verip bezeme ve üslup anlayışlarını diğer müzelerdeki örnekleriyle mukayeseleri yapılarak bir sonuca ulaşılması hedeflenmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Ahlat Müzesi, Urartu, Kemer, Bronz

___

  • BELLİ, Oktay. (2010). Urartu Takıları. İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Yayınları.
  • ÇAVUŞOĞLU, Rafet. (2002). Urartu Kemerleri. Erzurum: Atatür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeolji Anabilim Dalı Basılmamış Doktora Tezi.
  • ÇAVUŞOĞLU, Rafet. (2014). Urartu Kemerler. İstanbul: Rezan Has Müzesi.
  • EGÜRER, Hatice. (2010). Urartu Kemerleri Üzerindeki İnsan Tasvirleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(14(2)).
  • KAYA, M. Ali. (2012). Türkiye Tarihi ve Uygarlıkları -I- Türkiye'nin Eski Çağ Tarihi ve Uygarlıkları: Tarih Öncesi Çağlardan Perslere Kadar (Cilt I). İzmir: İlya.
  • SEVİN, Veli. (2003). Anadolu Arkeolojisi. İstanbul: Der Yayınları.
  • TÜRE, Altan. (2011). Dünya Kuyumculuk Tarihi -I- Eski Çağlardan Orta Çağa (Cilt I). İstanbul: İstanbul Kuyumcular Odası Yayınları.
  • ULUSMAN, Leyla. (1991). Anadolu Medeniyetleri Müzesi Urartu Dönemi Madeni Takılar. 3. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü