Ali Rıza ÖZTÜRKMEN, Emrah RAMAZANOĞLU, Murat ÇAKMAKLI, Eda ÇAKMAKLI

Harran Ovası Yaygın Toprak Serilerinin Fiziksel, Kimyasal ve Morfolojik Özellikleri

Toplam 225 000 hektarlık Harran Ovası büyük bir tarımsal potansiyele sahiptir. Bu topraklar üzerinde bazıçalışmalar yapılmış olmasına rağmen, önemi dolayısıyla ayrıntılı çalışmalara büyük bir ihtiyaç duyulmaktadır. Buçalışma, Harran ovasında yaygın toprak serilerinin (Harran, İkizce, Bellitaş, Çekçek) fiziksel, kimyasal vemorfolojik özelliklerinin belirlenmesi amacı ile yapılmıştır. Harran ovasında koordinatları alınan 4 farklı noktadatoprak profilleri açılarak horizon esasına göre toprak örnekleri alınmıştır. Çalışma elde edilen sonuçlara göreincelenen toprak profillerinin kireç içerikleri bakımından yüksek, organik madde bakımında toprakların çoğundaaz olduğu belirlenmiştir. Toprakların katyon değişim kapasiteleri ise toprakların kil içeriklerine göre değişimgöstermekte olup genellikle 22-50 cmol kg-1arasında değiştiği belirlenmiştir. Toprak reaksiyonu (pH) açısından7,1–8,5 arasında değerler alan topraklar nötr ve hafif alkali olarak bulunmuştur.

Physical, Chemical, and Morphological Properties of Harran Plain Common Soil Series

The Harran Plain, with a total area of 225000 hectares, has great agricultural potential. Although some studies have been done on these lands, detailed studies are needed due to their importance. This study was conducted to determine the physical, chemical, and morphological characteristics of common soil series (Harran, İkizce, Bellitas, Cekcek) in the Harran plain. Soil samples were taken based on the horizon by opening soil profiles at 4 different points in the Harran plain. According to the results of the study, it was determined that the analyzed soil profiles were high in lime content and low in organic matter in most soils. The cation exchange capacities of the soils vary according to the clay content of the soils, and it has been determined that it generally varies between 22- 50 cmol kg-1 . Soils with values between 7,1 and 8,5 in terms of soil reaction (pH) were found to be neutral and slightly alkaline.

PDF

___

[1] Alabi A.A., Adewale A.O., Adebo B., Ogungbe A.S., Coker J. O., Akinboro F.G., Bolaji G. 2019. Effects of different land uses on soil physical and chemical properties in Odeda LGA, Ogun State, Nigeria. Environ Earth Sci, 78: 207.
[2] Nassar M., Levy R., Noel Keough N., Nassar N.N. 2017. Agricultural Land Use Change and its Drivers in the Palestinian Landscape Under Political Instability, the Case of Tulkarm City. Journal of Borderlands Studies, 34 (3): 377-394.
[3] Kabir B.E., Bashari H., Bassiri M., Mosaddeghi, R.M. 2020. Effects of land-use/cover change on soil hydraulic properties and pore characteristics in a semi-arid region of central Iran. Soil & Tillage Research, 197: 104478.
[4] Nath J.A., Lal R. 2017. Effects of Tillage Practices and Land Use Management on Soil Aggregates and Soil Organic Carbon in the North Appalachian Region, USA. Pedosphere, 27 (1): 172-176.
[5] Güzel N., Ortaş İ., İbrikçi H. 1991. Harran Ovası Toprak Serilerinde Yararlı Mikroelement Düzeyleri ve Çinko Uygulamasına Karşı Bitkinin Yanıtı. Çukurova Üniv. Zir. Fak. Dergisi, 6 (1): 15-30.
[6] Mermut A.R., Öztürk İ. 2010. Türkiye’nin Tarımsal Gücü ve Geleceği. MÜSİAD Araştırma Raporları, İstanbul, ISBN: 978-605-4383-05-4.
[7] D.S.İ. 1972. Harran Ovası Hidrojeolojik Etüdü. DSİ Printing Office, Ankara, 1-49.
[8] Ergene A. 1963. Fırat Nehri ile Amonos Dağları Arasındaki Bölgede Teşekkül Eden Kızıl Topraklar Üzerinde Bir Araştırma (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 2, Ankara.
[9] Dinç U., Şenol S., Sayın M., Kapur S., Güzel N., Derici R., Yeşilsoy M.Ş., Yegingil İ., Sarı M., Kaya Z., Aydın M., Kettaş F., Berkman A., Çolak A.K., Yılmaz K., Tunçgöğüs B., Çavuşgil V., Özbek H., Gülüt K.Y., Karaman C., Dinç O., Öztürk N., Kara E.E. 1988. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Toprakları (Gat) 1. Harran Ovası Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Tarım ve Ormancılık Grubu Proje no: TOAG-504, Adana, 475s.
[10] Saygan P.E. 2007. Harran Ovasındaki Bazı Toprak Serilerinin Fosfor Franksiyonları. Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şanlıurfa.
[11] Ramazanoglu E. 2019. Determination and Mapping of the Relationship between Potassium and Ammonium of Calcareous Soils with Different Moisture Content. International Journal of Scientific and Technological Research, 5 (7):17-26.
[12] U.S.Salinity Laboratory Staff. 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alkali Soils (moisture retantion curve). Dept. of Agri. Handbook 60, USA.
[13] Richards L.A. 1954. Diagnosis and Improvement Saline and Alkaline Soils. U.S. Dep. Agr. Handbook 60, USA.
[14] Black C.A. 1965. Methods of Analysis Agreon. No: 9, Ame. Soc. Agr, Madison Wisconsin, USA.
[15] Gülçur F. 1974. Toprağın Fiziksel ve Kimyasal Analiz Metodları. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, Yayın no: 1970: 201, Kutulmuş Matbaası, İstanbul.
[16] Jackson M.C. 1962. Soil chemical analysis. Prentice Hall. Inc. Eng. Cliff. USA.
[17] Walkley A., Black I.A. 1934. An examination of the Degtjareff method for determining organic carbon in soils: Effect of variations in digestion conditions and of inorganic soil constituents. Soil Sci., 63: 251-263.
[18] Norman A.G., Chapman H.D. 1965. Cation-Exchange Capacity. Agronomy Monograph. doi:10.2134/agronmonogr9.2.c6.
[19] Çakmaklı M. 2008. Harran Ovası topraklarının kökeni ve oluşum mekanizmaları (jeoloji ve toprak ilişkileri). Doktora Tezi, Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şanlıurfa.
[20] Çakmaklı E. 2018. Harran Ovası yaygın toprak serilerinde su tutma eğrilerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şanlıurfa.