1913

Hakkâri Ekolojik Koşullarında Bazı Kuru Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Çeşitlerinin Verim ve Verim Özelliklerinin Belirlenmesi

Bu çalışmada, bazı kuru fasulye çeşitlerinin (Yunus-90, Noyanbey-98, Topçu, Önceler-98, Göynük-98, Akman98, Karacaşehir-90, Yakutiye-98 ve Aras-98) Hakkâri ekolojik şartlarında verim ve verim özelliklerininbelirlenmesi amaçlanmıştır. Deneme 3 tekerrürlü olarak tesadüf blokları deneme desenine göre kurulmuştur.Çalışmada fasulye çeşitlerinde bitki boyu, dal sayısı, bitkide bakla sayısı, baklada dane sayısı, bitkide dane sayısı,bitkide dane verimi, yüz dane ağırlığı, dekara dane verimi gibi özellikleri incelenmiştir. Araştırmanın sonuçlarınagöre bitki boyu 38.80-59.16 cm, dal sayısı 4.03-5.40 adet bitki-1, bakla sayısı 7.90-14.95 adet bitki-1, baklada danesayısı 3.00-4.50 adet bakla-1, bitkide dane sayısı 27.26-48.30 adet bitki-1, yüz dane ağırlığı 16.47-52.16 g ve bitkidedane verimi 7.46-21.38 gr bitki-1, dekara dane verimi 79.78-345.41 kg da-1 arasında değişiklik göstermiştir.Çalışma sonucunda en yüksek dekara dane verimi Önceler-98 çeşidinden (345.41 kg da-1), en düşük dekara daneverimi ise (79.78 kg da-1) Karacaşehir-90 çeşidinden elde edilmiştir.

Determination of Yield and Yield Characteristics of Some Dry Beans (Phaseolus vulgaris L.) Varieties in The Hakkâri Ecological Conditions

This research was conducted to determine the yield and yield components of some dry bean varieties (Yunus-90, Noyanbey-98, Topçu, Önceler-98, Göynük-98, Akman-98, Karacaşehir-90, Yakutiye-98 and Aras-98) in the ecological conditions of Hakkâri. The experiment was established in Randomized Block Design with three replications. In this study; plant height of dry bean cultivars, number of branches, number of pods per plant, number of seeds per pod, number of seeds per plant, seed yield per plant, 100 seeds weight, seed yield per decare were examined. According to results the following findings were determined: The plant height 38.80-59.16 cm, the number of branches 4.03-5.40 pieces plant-1 , the number of pods 7.90-14.95 pieces plant-1 , the number of seeds in the bean 3.00-4.50 pieces pods-1 , the number of seeds in the plant 27.26-48.30 pieces plant-1 , hundred seeds weight 16.47-52.16 g and seed yield per plant 7.46-21.38 gr plant-1 , seed yield per decare of 79.78-345.41 kg da-1 . And at the end of research, while highest seed yield per area was obtained from Önceler-98 variety with 345.41 kg da-1 , the lowest seed yield per area was obtained from the Karacaşehir-90 variety with 79.78 kg da-1 .

PDF

___

[1] Şehirali S. 1988. Yemeklik Dane Baklagiller. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Yayın No: 1089, 435s. Ankara.
[2] TUİK. 2017. Türkiye İstatistik Kurumu Yıllık Raporu. Türkiye İstatistik Kurumu, Yayın No: 4443, 150s. Ankara.
[3] Anonim, 2018a. Hakkâri İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Tarla Bitkileri Raporu. https:// hakkari.tarimorman.gov.tr/Menu/12/Hakkari (Erişim Tarihi: 15.09.2018).
[4] Baran İ. 2018. Bazı Kuru Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Çeşitlerinin ve Ahlat Yerel Popülasyonunun Van-Gevaş Ekolojik Koşullarında, Verim ve Verim Özelliklerinin Belirlenmesi. YYÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 30s, Van.
[5] DMİ. 2018. Hakkâri Meteoroloji İl Müdürlüğü Kayıtları. DMİ, İl Müdürlüğü Hakkâri.
[6] Anonim, 2018b. Van Ticaret Borsası Toprak Analiz Laboratuarı Toprak Analiz Raporu. VTBO.
[7] Ceyhan E. 2003. Bezelye Ebeveyn ve Melezlerinde Bazı Tarımsal Özelliklerin ve Kalıtımlarının Çoklu Dizi Analiz Metoduyla Belirlenmesi. SÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 18s, Konya.
[8] Gülümser A. 1981. Bezelyede Azotla Gübreleme ve Sulamanın Verim ve Verim Unsurları ile Tanenin Protein Oranına Etkileri. AÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 38s, Ankara.
[9] Kaçar B. 1972. Bitki ve Toprağın Analizleri, 2. Bitki Analizleri. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Yayın No: 453, 70s. Ankara.
[10] Düzgüneş O., Kesici T., Gürbüz F. 1987. Araştırma ve Deneme Metotları. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Yayın No: 1021, 295s. Ankara.
[11] Anlarsal A.E., Yücel C., Özveren D. 2000. Çukurova Koşullarında Bazı Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Çeşitlerinde Tane Verimi ve Verimle İlgili Özellikler ile Bu Özellikler Arası İlişkilerin Saptanması. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 24 (1): 19–29.
[12] Madakbaş S.Y., Kar H., Küçükomuzlu B. 2004. Çarşamba Ovası’nda Bazı Bodur Taze Fasulye Çeşitlerinin Verimliliklerinin Belirlenmesi. GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 21 (2): 1-6.
[13] Pekşen E. 2005. Samsun Koşullarında Bazı Fasulye (Phaseolus Vulgaris L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Verimle İlgili Özellikler Bakımından Karşılaştırılması. OMÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 20 (3): 88-95.
[14] Elkoca E., Çınar T. 2015. Erzurum Ekolojik Koşulları Altında Bazı Kuru Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Çeşitleri ve Hatlarının Adaptasyonu, Agronomik ve Kalite Özellikleri. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 30 (2):141-153.
[15] Ceyhan Ö., Önder M., Kahraman A. 2009. Fasulye Genotiplerinin Bazı Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi. Selçuk Tarım ve Gıda Bilim Dergisi, 23 (4): 67-73.
[16] Varankaya S., Ceyhan E. 2012. Yozgat Ekolojik Şartlarında Yetiştirilen Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Genotiplerinin Bazı Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimler Dergisi, 26 (1): 27-33.
[17] Karabacak T. 2018. Kuru Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Çeşitlerinin Agro-Morfolojik Özelliklerinin Araştırılması. KSÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 26s, Kahramanmaraş.
[18] Önder M., Şentürk D. 1996. Ekim Zamanlarının Bodur Kuru Fasulye Çeşitlerinde Dane ve Protein Verimi ile Verim Unsurlarına Etkisi. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(3): 7-18.
[19] Zirek İ. 2015. Türkiye’de Tescil Edilmiş Bazı Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Çeşitlerinin Verim ve Bazı Verim Özelliklerinin Belirlenmesi. YYÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 23s, Van.
[20] Fırtına D. 2006. Türkiye'de Tescil Edilmiş Bazı Kuru Fasulye Çeşitlerinin Van-Gevaş Koşullarında Verim ve Bazı Verim Öğelerinin Belirlenmesi. YYÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 27s, Van.
[21] Çiftçi V., Yılmaz N. 1992. Van Ekolojik Koşullarında Verimli Fasulye Çeşitlerinin Belirlenmesi ve Verim Komponentlerinin Tane Verimine Etkisi. YYÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1 (2): 135-146.
[22] Yılmaz N., Ferda O.A., Fatih O. 2014. Bazı Kuru Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Çeşitlerinde Verim ve Verim Unsurlarının Giresun Koşullarına Göre Belirlenmesi. Türk Ziraat ve Doğa Bilimleri Dergisi, Özel Sayı, 1: 1093-1096.
[23] Saylam A.Ç. 2017. Kırşehir Ekolojik Koşullarında Bazı Bodur Formundaki Kuru Fasulye Genotiplerinin Verim ve Kalite Unsurlarını Belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 43s, Kırşehir.
[24] Girgel Ü., Çokkızgın A., Çölkesen M. 2018. Bayburt Koşullarında Organik Olarak Yetiştirilen Bazı Yerel Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Genotiplerinin Bazı Morfolojik ve Agronomik Özellikleri Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknolojik Dergisi, 6 (5): 530-535.
[25] Düzdemir O. 1998. Kuru Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Genotiplerinde Verim ve Diğer Bazı Özellikler Üzerine Bir Araştırma. GOÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 51s, Tokat.
[26] Babagil G.E., Tozlu T., Dizikısa T. 2011. Erzincan ve Hınıs Ekolojik Koşullarında Yetiştirilen Bazı Kuru Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Genotiplerinin Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi. Journal of Agricultural Faculty of Atatürk University, 42 (1): 11-17.
[27] Gülümser A., Bozoğlu H. 2000. Kuru Fasulyede (Phaseolus vulgaris L.) Bazı Tarımsal Özelliklerin Genotip Çevre İnteraksiyonları ve Stabilitelerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 24 (1): 211-220.
[28] Çokkızgın A., Girgel Ü., Çölkesen M., İdikut L., Zülkadir G., Çevik Y. 2014. Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Çeşit ve Yerel Popülasyonlarında Verim ve Verim Öğelerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Türkiye 5. Uluslararası Katılımlı Tohumculuk Kongresi, 19-23 Ekim, Diyarbakır.
[29] Atıcı Ö.F. 2013. Giresun İlinde Toplanan Yerel Fasulye Genotiplerinin Bazı Bitkisel Özellikleri ile Verim ve Verim Öğelerinin Belirlenmesi. OÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 63s, Ordu.
[30] Düzdemir O., Akdağ C. 2001. Türkiye Kuru Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Gen Kaynaklarının Karakterizasyonu: 2. Verim ve Diğer Bazı Özellikleri. GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 18 (1): 101-105.
[31] Bildirici N., Baran İ. 2018. Determine of Yield and Yield Components of Some Dry Bean (Phaseolus vulgaris L.) Varieties and One Local Ahlat Population in The Van-Gevaş Ecologica Conditions. International Journal of Research In Agricultural and Food Sciences,10 (1): 2311- 2476.
[32] Deniz Ş. 2008. Gevaş Yöresinde Toplanan Bazı Kuru Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Hatlarında Verim ve Bazı Verim Öğelerinin Belirlenmesi. YYÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 31s, Van.
[33] Mıshra S.N., Dash S.N. 1991. Variability for Quantitative Characters in French Bean (Phaseolus vulgaris L.). Plant Breeding Abstracts, 63 (1): 64.
[34] Kuyucuoğlu S. 2016. Farklı Ekim Zamanlarının Bazı Şeker Tipi Fasulye Genotiplerinde Agronomik Özellikler Üzerine Etkisi. SÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 46s, Konya.
[35] Baran A. 2016. Kayseri Ekolojik Koşularında Yetiştirilen Fasulye (Phaseoluş vulgaris L.) Çeşitlerinin Verim ve Verim Unsurlarının Değerlendirilmesi. EÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 33s, Kayseri.