Hacı Yunus ÖZDEMİR, Aziz KARAKAYA, Arzu ÇELİK OĞUZ

Kırıkkale ilinde buğday ve arpa ekim alanlarında görülen fungal yaprak hastalıklarının belirlenmesi

Bu çalışma ile Kırıkkale ili arpa ve buğday tarlalarında görülen yaprak hastalıkları belirlenmiştir. 2015 yılında Kırıkkale ilinin merkezi ve 8 ilçesinde sürvey çalışmaları yürütülmüş ve hastalıkların yaygınlıkları ve şiddetleri belirlenmiştir. 128 arpa tarlası ve 172 buğday tarlası olmak üzere toplam 300 tarla incelenmiştir. İncelenen arpa tarlalarında Drechslera teres f. maculata, Drechslera teres f. teres, Drechslera graminea, Rhynchosporium commune, Erysiphe graminis f. sp. hordei, Puccinia striiformis, Puccinia hordei ve Puccinia graminis f. sp. tritici tarafından oluşturulan hastalıklara rastlanmıştır. Belirlenen bu hastalıkların yaygınlık oranları ortalama olarak Drechslera teres f. maculata % 5.63, Drechslera teres f. teres % 1.77, Drechslera graminea % 0.35, Rhynchosporium commune % 4.37, Erysiphe graminis f. sp. hordei % 0.53, Puccinia striiformis % 0.06, Puccinia hordei % 0.47, Puccinia graminis f. sp. tritici % 0.03 oranlarında bulunmuştur. İncelenen buğday tarlalarında Erysiphe graminis f. sp. tritici, Puccinia striiformis, Puccinia recondita f. sp. tritici, Puccinia graminis f. sp. tritici, Septoria tritici, Pyrenophora tritici-repentis ve Alternaria sp. türleri tarafından oluşturulan hastalıklara rastlanmıştır. Belirlenen bu hastalıkların yaygınlıkları ortalama olarak Erysiphe graminis f. sp. tritici % 0.46, Puccinia striiformis % 1.94, Puccinia recondita f. sp. tritici % 0.20, Puccinia graminis f. sp. tritici % 1.43, Septoria tritici % 1.35, Pyrenophora tritici- repentis % 0.20, Alternaria sp. % 0.09 oranlarında bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Buğday, arpa, fungal yaprak hastalıkları, survey, Kırıkkale

Determination of fungal leaf diseases in wheat and barley fields of Kırıkkale province, Turkey

In this study, leaf diseases occurring on barley and wheat fields in Kırıkkale province were determined. Survey studies were carried out in central province and 8 districts of Kırıkkale in 2015 and prevalence and severity of diseases were determined. A total of 300 fields consisting of 128 barley and 172 wheat fields were inspected. The following barley disease causing agents were found: Drechslera teres f. maculata, Drechslera teres f. teres, Drechslera graminea, Rhynchosporium commune, Erysiphe graminis f. sp. hordei, Puccinia striiformis, Puccinia hordei and Puccinia graminis f. sp. tritici. Mean prevalences of these diseases were determined as 5.63% for Drechslera teres f. maculata, as 1.77% for Drechslera teres f. teres, as 0.35% for Drechslera graminea, as 4.37% for Rhynchosporium commune, as 0.53% for Erysiphe graminis f. sp. hordei, as 0.06% for Puccinia striiformis, as 0.47% for Puccinia hordei, 0.03% for Puccinia graminis f. sp. tritici. The following wheat disease causing agents were found: Erysiphe graminis f. sp. tritici, Puccinia striiformis, Puccinia recondita f. sp. tritici, Puccinia graminis f. sp. tritici, Septoria tritici, Pyrenophora tritici-repentis and Alternaria sp.. Mean prevalences of these diseases were determined as 0.46% for Erysiphe graminis f. sp. tritici, as 1.94% for Puccinia striiformis, as 0.20% for Puccinia recondita f. sp. tritici, as 1.43% for Puccinia graminis f. sp. tritici, as 1.35% for Septoria tritici, as 0.20% for Pyrenophora tritici-repentis, as 0.09% for Alternaria sp.

Keywords:

Wheat, barley, fungal leaf diseases, survey, Kırıkkale,

PDF

___

Akan K., Çetin L., Albostan S., Düşünceli F. ve Mert Z. 2006. İç Anadolu’da görülen önemli tahıl ve nohut hastalıkları. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 15 (1- 2), 29-48.
Aktaş H. 1997. Untersuchungen Uber Die pysiologische Variationen von Dreschlera teres (Sacc.) Shoemaker an der Mittelanatolien angebauten Gersten und die Feststellung der Reaktionen der Gerstensorten gegen diesen Erreger. Journal of Turkish Phytopathology, 16, 53-65.
Aktaş H. 2001. Önemli hububat hastalıkları ve sürvey yöntemleri. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı, Ankara, 74 s..
Anonim 2010. Türkiye İstatistik Kurumu 2010 yılı verileri. http://www.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul.
Anonim 2013. www.tuik.gov.tr (Erişim tarihi: 01.12.2015).
Bockus W. W., Bowden R. L., Hunger R. M., Morrill W. L., Murray T. D. and Smiley R. W. (editörler). 2010. Compendium of wheat diseases and pests. 3rd ed. APS Press. Minnesota. 171 p.
Çelik E. ve Karakaya A. 2015. Eskişehir ili arpa ekim alanlarında görülen fungal yaprak ve başak hastalıklarının görülme sıklıklarının ve yoğunluklarının belirlenmesi. Bitki Koruma Bülteni, 55(2), 157-170.
Ellis M. B. 1971. Dematiaceous Hypomycetes. Commonwealth Mycological Institute, Kew, Surrey. England. 595 p.
Finci S. 1982. Marmara Bölgesinde buğday ekim alanlarında görülen Septoria fungusunun türleri, yayılışları ve çeşit reaksiyonları üzerinde çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni, 22 (2), 72-88.
Geçit H. H., Çiftçi C. Y., Emeklier Y., İkincikarakaya S. Ü., Adak M. S., Kolsarıcı Ö., Ekiz H., Altınok S., Sancak C., Sevimay C. S. ve Kendir H. 2009. Tarla Bitkileri. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın no: 1569, Ders Kitabı: 521.
İren S. 1981. Wheat diseases in Turkey. EPPO Bulletin, 11 (2), 47-52.
Karakaya A., Mert Z., Oğuz A. Ç., Azamparsa M. R., Çelik E., Akan K. and Çetin L. 2014.
Current status of scald and net blotch diseases of barley in Turkey. IWBLD – 1st International Workshop on Barley Leaf Diseases, Salsomaggiore Terme, Italy, June 3-6, 2014.
Kün E. 1996. Tahıllar - I (Serin iklim Tahılları). Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 1451, Ankara, 332 s.
Mamluk O. F., Çetin L., Braun H. J., Bolat N., Bertschinger L., Makkouk K. M., Yıldırım A. F., Saari E. E., Zencirci N., Albustan S., Calı S., Beniwal S. P. S. and Düşünceli F. 1997. Current status of wheat and barley diseases in the Central Anatolia Plateau of Turkey. Phytopathologia Mediterranea, 36, 167-181.
Mathre D.E. (eds).1982. Compendium of barley diseases. APS Press, Minnesota, USA. 78 p.
Niks R. E., Dekens R. G. and Ommeren A. 1989. The abnormal morphology of a virulent Moroccan isolate belonging or related to Puccinia hordei. Plant Disease, 73, 28-31.
Özdemir H. Y., Karakaya A. ve Çelik Oğuz A. 2016. Kırıkkale ilinde buğday ve arpa bitkilerinde görülen yaprak hastalıkları. Türkiye VI. Bitki Koruma Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı, 5-8 Eylül 2016, Konya, 776 s..
Saari E. E. and Prescott J. M. 1975. A scale for appraising the foliar intensity of wheat diseases. Plant Disease Reporter, 59, 77-380.
Yıldırım A. F., Kınacı E., Hekimhan H. ve Çeri S. 1999. Konya, Karaman, Niğde ve Aksaray yörelerinde tahıllarda önemli hastalıkların durumu ve bunlara dayanıklılık kaynaklarının araştırılması. Orta Anadolu’da Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları Sempozyumu, 8-11 Haziran 1999, Konya, 404-413.
Zaffarano P. L., McDonald B. A. and Linde C. C. 2011. Two new species of Rhynchosporium. Mycologia, 103 (1), 195-202.