Hıyarlarda Zucchini yellow mosaic virüs (ZYMV)’ün çapraz koruma (cross protection) ile kontrolü

Kabak sarı mozayik virüsünün zayıf ırkı (ZYMV-WK) hıyar bitkisi üzerinde şiddetli ırkının zararına karşı çapraz koruma yöntemi ile sera şartlarında denenmiştir. Çalışma 2004 yılında Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü (Yalova)'nde yürütülmüştür. Denemede kullanılan ZYMV-WK İsrail (Dept. of Virology Volcani Center)'den getirtilmiştir. Sera koşullarında yetiştirilen bitkiler ZYMV-WK ile mekanik olarak inokule edilmiş, sonra seradaki parsellere şaşırtılmıştır. Yapılan uygulamadan 20 gün sonra ZYMV-WK üzerine yaprak bitleri ile ZYMV enfekte edilmiştir. Sera çalışması; a) ZYMV- WK inokule edilen uygulama, b) ZYMV-WK üzerine ZYMV inokule edilen uygulama, c) Sadece ZYMV inokule edilen uygulama, d) Kontrol bitkilerinin olduğu uygulama olarak planlanmıştır. Her bir uygulama 4 tekerrürlü olup her bir tekerrür 20 bitkiden oluşturulmuştur. Çapraz koruma yönteminin toplam verim, pazarlanabilir verim ve virüs hastalıkları simptomları üzerine etkileri araştırılmıştır. Çapraz korumanın uygulandığı parsellerde simptom şiddeti 0-5 arasında yoğunlaşırken uygulamanın yapılmadığı parsellerde 4-9 arasında yoğunlaşmıştır. Çapraz koruma pazarlanabilir üründe 5 kat bir ürün artışına sebep olurken ZYMV-WK herhangi bir ürün azalmasına neden olmamıştır.

Control of Zucchini yellow mosic virus (ZYMV) in cucumbers by ZYMV-WK strain.

The effect of Zucchini Yellow Mosaic Virus weak strain (ZYMV-WK) was experimented against to severe strain of ZYMV was used by cross-protection in cucumber under greenhause condition. Cross-protection studies were carried out in Atatürk Central Horticultural Research Institute in Yalova in 2004. ZYMV-WK, used in the studies, were taken from Israel. The seedlings were raised and sap inoculated with ZYMV-WK in greenhouse and transplanted to the plots in greenhouse. After 20 days ZYMV severe strain were transmitted by aphids. Greenhouse treatments were planned as: A- ZYMV-WK, B- ZYMV-WK + ZYMW, C- ZYMV, D- Control. Each treatment was repeated four times in each location. Each plot was consist of 20 plants. The effect of cross-protection on total yield, marketable yield and the symptom expression of virus diseases were investigated. The rate of symptoms on the plants, 0-5 and 4-9 protected and unprotected plots were observed respectively. Marketable yield was increased five times by cross-protection and ZYMV-WK had not caused yield losses.