Hatay ilinde farklı feromon bileşimlerinin bazı Sesiidae (Lepidoptera) türlerinin yakalanması üzerine etkileri

Hatay ilinde bulunan Sesiidae familyasına ait bazı türlerin, farklı feromon bileşimleri kullanılarak belirlenmesi amacıyla yapılan bu çalışmada, araştırmalar 2008–2009 yıllarında yürütülmüştür. Örneklemeler Hatay iline bağlı Kırıkhan (Delibekirli), Serinyol (Alahan) ve Samandağ (Vakıflı) ilçelerinde farklı yükseklik, bitki örtüsü ve yüzey özellikleri gösteren alanlarda feromon tuzakları kullanılarak yapılmıştır. Sonuç olarak çalışma ile, Hatay ilinde Sesiidae familyasına ait Sesiinae ve Tinthiinae alt familyalarından Synanthedon Hübner, [1819], Bembecia Hübner, [1819] ve Tinthia Walker, [1865] cinslerine giren Synanthedon syriaca Spatenka, 2001, Bembecia scopigera (Scopoli, 1763) ve Tinthia brosiformis (Hübner, [1813]) türleri tespit edilmiştir. Belirlenen türlerin, kullanılan farklı feromon bileşimlerine olan tepkileri değerlendirilmiş ve çalışma bölgelerdeki en yaygın türün S. syriaca olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Lepidoptera, Sesiidae, feromon, Hatay

Efficiency of different pheromone compounds on trapping of some Sesiidae (Lepidoptera) species in Hatay province

In this study, in order to determine some species belonging to Sesiidae family in Hatay province, surveys were conducted using different pheromone compounds in 2008-2009. Samples were collected using pheromone traps at different height, vegetation and surface characteristics of Kırıkhan (Delibekirli), Serinyol (Alahan) and Samandağ (Vakıflı) districts in Hatay province. As a result of this study, three species Synanthedon syriaca Spatenka, 2001, Bembecia scopigera (Scopoli, 1763) and Tinthia brosiformis (Hübner, [1813])belonging to 3 genera Synanthedon Hübner [1819], Bembecia Hübner, [1819] and Tinthia Walker, [1865] of Sesiinae and Tinthiinae subfamilies from Sesiidae family were determined in Hatay province. An effectiveness of different pheromones on Sesiidae species were evaluated and S. syriaca was found the most common species in the research field.

PDF

___

Altay M. 1968. Studies on biology and control of Synanthedon myopaeformis Borkhausen in Marmara and Thrace regions. Ministry of Agriculture, General Directorship of Pest Control and Quarantine Tech. Bull, 5:35.
Anonim 2008. Zirai mücadele teknik talimatları, cilt: 4. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Ankara.
Can F. ve Sağıroğlu, E. İ. 2009. Synanthedon syriaca Spatenka, 2001 (Sesiidae: Lepidoptera) Türkiye faunası için yeni bir kayıt. III. Bitki Koruma Kongresi, 15-18 temmuz 2009, Van, 95.
Can F. Garrevoet T. and Sağıroğlu, E. İ. 2010. Synanthedon syriaca, a new species to the Turkish Fauna (Lepidoptera: Sesiidae). Phegea 38 (1):1-3.
Carter D. J. 1984. Pest lepidoptera of europe. Dr. W. Junk Publisher, Boston, Lancaster, 431.
Garrevoet T. and Garrevoet W. 2002. Synanthedon rubiana, a new species to the European fauna (Lepidoptera: Sesiidae). Phegea, 30 (3): 103.
Garrevoet T., Garrevoet W. and Özbek H. 2005. A contribution to the knowledge of the Sesiidae of Turkey (Lepidoptera), Turkish Journal Zoology, 27-38.
Garrevoet T. Garrevoet W. and Özbek H. 2007. Data on the geographic distribution of Sesiidae(Lepidoptera) in Turkey, Linzer Biol. Beitr., part:39/2: 929-953.
Gültekin L. ve Güçlü S. 1997. Bio-ecology of Bembecia scopigera (Scopoli) (Lepidoptera, Sesiidae) making damage in sainfoin in Erzurum. Plant Protection Bulleten, 37: 101-107.
Kallies A. 2003. Synanthedon pamphyla sp. n. From southernTurkey with a comparative analysis of mitochondrial DNA of related species (Sesiidae). Nota Lepidopterologica, Publisher Societas Europaea Lepidopterologica, Vol.:26; Part 1/2: 35-46.
Kısmalı Ş. ve Turanlı F. 2002. Tinthia myrmosaeformis (H.-S.) (Leridoptera:Sesiidae)‟in tanınması,yayılışı ve zararı üzerinde araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 26 (2): 141-146.
Koçak A. and Kemal, M. 2007. Revised and Annotated Checklist of the Lepidoptera of Turkey. Priamus, Serial Publication of the Centre for Entomological Studies, Ankara, (8), 129.
Lastuvka Z. and Lastuvka A. 2001. The Sesiidae of Europe. Apollo Boks, Strenstrup-Denmark, 244.
Önuçar A. ve Ulu O. 1995. Bazı cezp edici tuzakların elma gövde kabukkurdu (Synanthedon myopaeformis Borkh., Lepidoptera, Sesiidae) kelebeklerini çekme özellikleri üzerinde araştırmalar. Türk. Entomol. Derg., 19 (3): 177-184.
Önuçar A. ve Ulu O. 1999. Ege Bölgesi‟nde elma gövde kurdu (Synanthedon myopaeformis Borkh.) (Lepidoptera, Sesiidae) mücadelesinde kitlesel tuzaklama yönteminden yararlanma olanakları üzerinde araştırmalar üzerinde araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 39 (3-4): 115-125.
Özbek ve ark. 1998. Meyve, Bağ ve Bazı Süs Bitkileri Zararlıları. Atatürk Üniversitesi Yayınları Erzurum. No:792, 340.
Pühringer F. and Kallies A. 2004. Provisional check list of the Sesiidae of the world (Lepidoptera:Dtrysia). Mitteilungen der Entomologischen Arbeitsgemeinschaft Salzkammergut, 4: 1-85.
Şimşek Z. 2005. Feromon tuzakları, dal kafesleri ve bazı iklim değerleri yardımıyla Çankırı orman fidanlığında kavak yalancıarısı [Paranthrene tabaniformis (Rott.) (Lepidoptera: Sesiidae)]‟ uçus periyodunun belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, A/2: 91-110.
Şimşek Z. ve Kondur Y. 2006. Çankırı Ormanlarının zararlı böcekleri ve mücadele yöntemleri. Gazi Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 6: 98-119.
Tamer A. and Özer M. 1990. Investigations on the bio-ecology and control of Bembecia scopigera (Scopoli)(Lepidoptera: Sesiidae) that damages sainfoin in Ankara Province. Turkish Journal Agriculture and Forestry, 14: 149-180.
Toros S. 1992. Park ve süs bitkileri zararlıları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 1266-363: 165.