YABANCILAR İÇİN BULGARCA DERS KİTAPLARINDA OLUMSUZ TÜRK İMGESİ

Son yüzyıllarda teknolojik gelişmeler ve dünyanın küreselleşmesiyle birlikte dil öğrenmenin önemi her geçen gün giderek artmaktadır. Geleneksel olarak belirli derslerle, çeşitli dil metodolojileriyle ve ders kitaplarıyla sınırlı olan dil edinimi, çağdaş dönemde mobil uygulamalar ve bilgisayar programları gibi çeşitli dijital araçların ortaya çıkmasıyla birlikte bir evrimine tanık olmuştur. Tüm bu değişimlere rağmen geleneksel materyaller olarak adlandırılabilecek ders kitapları dil eğitiminde önemini korumaktadır. Bu durum özellikle Bulgarca gibi diğer dillerle karşılaştırıldığında nispeten daha az kişi tarafından konuşulan nadir diller için oldukça belirgindir. Yabancılar için Bulgarca ders kitapları yalnızca dilin ilgili dilin öğrenilmesine olanak sağlamaz, aynı zamanda tarih, kültür ve edebiyat açısından Bulgar toplumu hakkında önemli bilgiler de sunan önemli kültürel ve tarihsel metinler olarak karşımıza çıkar. Bununla birlikte, ders kitaplarına konu olan okuma parçaları zaman zaman yabancı öğrencilerde olumsuz bir Türk imajının oluşmasına yol açabilir. Bu makale, olumsuz Türk imgesinin tarihsel arka planını, zaman içerisindeki gelişimini imaj kavramının çeşitli boyutlarını merkeze alarak araştırmayı hedefler. Bu imgelerin Bulgar toplumunda Türklerin “ötekilik” ve dışlanma duygusunu pekiştirebileceği sonucu ortaya çıkmaktadır. Nihai olarak bu çalışma, Türk imgesine ilişkin olumsuz tasvirin yazarlar, tarihçiler ve dilbilimciler tarafından sürdürüldüğü, ve günümüzde de Bulgar edebiyatını, tarih kitaplarını ve okul müfredatını etkilemeye devam ettiği sonucuna varmaktadır.

NEGATIVE IMAGE OF TURKS IN BULGARIAN TEXTBOOKS FOR FOREIGNERS

In recent centuries, the importance of language learning has been steadily increasing alongside technological advancements and the globalization of the world. Language acquisition, traditionally limited to specific courses, diverse language methodologies, and textbooks, has undergone an evolution in the modern era with the emergence of various digital tools, such as mobile applications and computer programs. Despite these changes, traditional materials like textbooks maintain their significance in language education. This is particularly evident for rare languages like Bulgarian, spoken by relatively fewer individuals compared to other languages. Bulgarian language textbooks for foreigners not only facilitate the learning of the language but also serve as essential cultural and historical texts, offering insights into Bulgarian society’s history, culture, and literature. However, the reading passages featured in these textbooks can occasionally lead to the formation of a negative Turkish image among foreign students. This paper aims to explore the historical background of this negative Turkish image, examining its development over time while focusing on the various dimensions of the concept of “image”. The study concludes that these images can reinforce a sense of “otherness” and exclusion among Turks within Bulgarian society. Ultimately, this research highlights that the negative portrayal of the Turkish image has been perpetuated by subsequent writers, historians, and linguists and continues to impact Bulgarian literature, history books, and school curricula.

___

  • Andonova, M., Sıbeva, R., Zagorova, J. (2018). Balgarski ezik - za bezhantsi B1, Sdruzhenie “Karitas Sof.ya”, Sofiya.
  • Bondzholova, V., Ilieva, M., Vlaykov, S. (2006) Balgarski ezik za chuzhdentsi, treta chast S. Izd. Faber, Veliko Tarnovo.
  • Can, A. (2004). Şiir Üzerine Yapılan Çalışmalarda İmge Terimi, İstanbul.
  • Ginina, S., Sakazova, L., Nikolova, Ts., Spasov, E., Hubenova, M. (1963) Uchebnik po balgarski ezik za studenti chuzhdentsi, Nauka i izkustvo, Sofiya.
  • Gornishka, N., Karaleeva, N., Marinova, M., Mladenov, Ts., Tsoneva, F. (1957). Uchebnik hristomatiya po balgarski ezik za studenti chuzhdentsi, Darjavno izdatelstvo “Nauka i izkustvo”, Sofiya.
  • Gornishka, N., Karaleeva, N., Marinova, M., Mladenov, Ts., Tsoneva, F. (1960). Uchebnik hristomatiya po balgarski ezik za studenti chuzhdentsi, Dırjavno izdatelstvo “Nauka i izkustvo”, Sofiya.
  • Hacı, S. (2021). Bulgarca ve Türkçede Görünüş Kategorisi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Slav Dilleri ve Edebiyatları Anabilim Dalı, Bulgar Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
  • Hacısalihoğlu, M. et al. (2020). “Balkan ve Karadeniz Ülkelerinde Güncel Tarih Ders Kitaplarında Osmanlı-Türk İmajı”, Yıldız Teknik Üniversitesi Balkan ve Karadeniz Araştırmaları Merkezi (BALKAR), İstanbul.
  • Hadzhieva, E., Garibova, N., Eftimova, A., Patseva, M., Slutska, A. (2006) Balgarski ezik za chuzhdentsi – nachalen kurs, Universitetsko izdatelstvo “Sv. Kliment Ohridski”, Sofiya.
  • Ilieva, D., Kiryakova, E., Mihaylova,S. (1972) Balgarski ezik za chuzhdestranni studenti, Darzhavno izdatelstvo “Nauka i izkustvo”, Sofiya.
  • Ilieva, D., Kiryakova, E., Mihaylova,S. (1974) Balgarski ezik za chuzhdestranni studenti, Darzhavno izdatelstvo “Nauka i izkustvo”, Sofiya.
  • Ilieva, D., Kiryakova, E., Mihaylova,S. (1977) Balgarski ezik za chuzhdestranni studenti, Darzhavno izdatelstvo “Nauka i izkustvo”, Sofiya.
  • Isov, M. (2005). Nay-razlichniyat sased: obrazat na osmantsite (turtsite) i Osmanskata imperiya (Turtsiya) v balgarskite uchebnitsi po istoriya prez vtorata polovina na HH vek, Mezhdunar. tsentar za izsledvane na maltsinstvata i kulturnite vzaimodeystviya, Sofiya.
  • Kayapınar, A. (2021). “Tarih, Edebiyat ve Sanat Eserlerinin Asimilasyon Politikalarına Katkısı: Bulgaristan Örneği”, Toplumsal Araştırmalar Kitabı, ed. Dr. Ökkeş Narinç, Ankara.
  • Makreeva, R., Savova, K. (1985). Balgarski ezik za lektoratite v chuzhbina, Nauka i izkustvo, Sofiya.
  • Stoyanova, E. (2001). Balgarski na edin dah – uchebnik po balgarski ezik za turtsi - Bir Nefeste Bulgarca – Türkler için Bulgarca Ders Kitabı, https://www.birnefestebulgarca.com/, e-kitap.
  • Türk Dil Kurumu. (2023, Haz 15). Türk Dil Kurumu Sözlükleri. www.sozluk.gov.tr
  • Ulağlı, S. (2006). İmgebilim “Ötekinin” Bilimine Giriş, Sinemis Yayınları, İstanbul.
  • Videnova, S., Savova, L. (1966). Uchebnik po balgarski ezik za podgotvitelniya kurs na instituta za chuzhdestranni studenti - Chast I, ICHS, Sofiya.
  • Videnova, S., Savova, L. (1967). Uchebnik po balgarski ezik za podgotvitelniya kurs na instituta za chuzhdestranni studenti - Chast II, ICHS, Sofiya.
  • Vrina-Nikolov, M. (2023, Ağu 15). Obrazat na “turchina” v balgarskata proza ot XIX i XX vek: Tema i variatsii po edin mit na balkanskata natsionalna identichnosthttps://balkansbg.eu/bg/content/b-identichnosti/481-obrazat-na-turchina.html
  • Zafer, Z. (2011). “Ötekileri Kucaklayan Bir Sanatçı Anlayışı”, LITTERA, Edebiyat Yazıları, Cilt 29, Ankara, s. 67-76.