DEĞİŞİK EKİM SIKLIĞI VE EKİM ZAMANININ MACAR FİĞİ (Vicia pannonica Crantz.)' NİN VERİM VE VERİM ÖĞELERİNE ETKİLERİ ÜZERİNDE ARAŞTIRMALARI

Bu çalışma Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Kenan Evren Araştırma ve Uygulama Çiftliğinde yürütülmüştür. Araştırmada Macar fiği (Vicia pannonica Crantz.) materyal olarak kullanılmıştır. Kışlık, dondurma ve yazlık ekim zamanlarında 17.5, 35.0, 52.5 cm sıra arası 1,2,3 ve 4 cm sıra üzeri ekim sıklıkları ele alınmıştır. Bu ekim zamanı ve ekim sıklıklarında kuru ot tane verimi ile bazı verim öğeleri araştırılarak bunlar arasındaki ilişkiler hesaplanmıştır. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Birim alanda en yüksek kuru ot verimi, kışlık ekimde 17.5 X 1 cm ekim sıklığında 348.0 kg/da, en düşük kuru ot verimi ise yazlık ekimde 52.5 X 4 cm ekim sıklığında 14.0 kg/da olarak elde edilmiştir. Kışlık, dondurma ve yazlık ekimlerin ortalamaları sırası ile 128.6 kg/da, 78.7 kg/da, 47.0 kg/da bulunmuştur. En yüksek tohum verimi kışlık ekimde 17.5 X 1 cm, ekim sıklığında 154.0 kg/da, en düşük ise yazlık ekimde 52.5 X 4 cm ekim sıklığında 10.7 kg/da olmuştur. Kışlık, dondurma ve yazlık ekimlerin ortalamaları sırası ile 64.2 kg/da, 3 8.2 kg/da ve 28. 9 kg/da' dır.Birim alandaki kuru ot verimine etkili karakterler olarak, biyolojik verim (r=0.970) ve metrekaredeki bakla sayısı bulunmuştur (r=0.950). Birim alandaki tohum verimine en fazla etkili karakterler olarak biyolojik verim (r=0.967) ve metrekaredeki bakla sayısı (r=0.944) bulunmuştur.Birim alandaki kuru ot verimi bağımlı değişken olarak diğer karakterlerin path etkileri hesaplanmış ve en yüksek doğrudan etkili karakterin biyolojik verim (0.6531) olduğu görülmüştür. Bunun yanında birim alan tane verimi bağımlı değişken alınarak diğer karakterlerle olan path ilişkisi hesaplanmıştır. Birim alan tane verimine en yüksek doğrudan etkili karakter olarak biyolojik verim (0.6889) karakteri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Macar fiği; Vicia pannonica Crantz.; ekim zamanı

INVESTIGATION ON THE EFFECT OF VARIOUS SPACING AND SEEDING DATES ON HUNGARIAN VETCH YIELDS AND YIELD COMPONENTS

This experiment was carried out at Haymana Kenan Evren Research and application farm the Agricultural Faculty, AnkaraUniversity. In this research Hungarian vetch (Vicia pannonica Crantz.) was used as winter, freezing and spring planting time with 17.5, 35.0 and 52.5 cm row distances and 1,2,3 and 4 cm within the row were planted. Investigated characters as hay yield, grain yield, some of yield components and relation of these components among each other were measured. This experiment was carried out in randomize plots design with three replications.The highest hay yield per unit area was found of winter planting from 17.5 X 1 cm plots (348 kg/da). The lowest hay yield per unit area was found in spring planting from 52.4 X 4 cm plots (14 kg/da). Average high yield for three planting times was found 128.6 kg/da (winter), 38.2 kg/da (freezing) and 28.9 kg/da (spring). The highest correlation was found between hay yield and biological yield (r= 0.970), hay yield and per unit area pod number (r= 0.950). These relations were highly significant. The higher correlation was calculated between grain yield and per unit area pod number (r=0.944), grain yield and biological yield (r=0.967). Also these correlations were highly significant.The high yields were considered as dependent. The highest direct effect on dependent variable was biological yield in path analysis (0.6531). Also the grain yield per unit area was considered dependent variable and the other characters were independent. The highest direct effect on dependent variable was biological yield in path analysis (0.6889).

Keywords:

Hungarian vetch; Vicia pannonica Crantz.; seeding dates,

PDF

___

ÇAKMAKÇI, S. ve AÇIKGÖZ, E. 1987. Adi fiğ (Vicia sativa L.) ekim zamanı, sıra arası uzaklığı ve biçim devrelerinin ot verimi ve kalitesine etkisi. DOĞA, Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi. 11 (1): 179- 185.
DÜZGÜNEŞ D. 1963. İstatistik Prensipleri ve Metotları. Ege Üniversitesi Matbaası, İzmir.
GRAF, R. J. and ROWLAND, G. G. 1987. Effect of Plant Density on Yield and Componcnts of Yield of Faba Bean. Canadian Journal of Plant Science. 676(1) :1-10.
GOMEZ, A. K. and GOMEZ, A. A. 1984. Statistical Procedures for Agricultural Research. 2nd. Edition. John Wiley and Sons Inc. Press, New York.
JAMES, A. O. 1981. Handbook of legumes of World Economic importance, United States Department of Agliculture Bestville, Maryland, USA.
KRARUP, H. A. 1984. Effect of sowing date on yield faba bean (Vicia faba Major.) at Valdivia Chile. FABİS - Newsletter, No. 8 : 9 -10.
NEWTON, S.D. and HILL, G. D. 1986. Response of field beans (Vicia faba
L.C.V. Moris Bead) to time of Sowing Plant Population, nitrogen and irrigation. New Zealand Journal of Experimental Agriculture, 15(4):411-418.
PANDEY, R. K.1981. Time of sowing a major factor for higher seed yield of faba bean in Northern India. FABİS-Newsletter, No. 3 : 43 -44.
RAO, P., BAHİYA, D. R. and SİNGH, R. C.1984. Prospects for faba bean (Vicia faba L.) cultivation in Haryana. FABİS- Newsletter, No. 10:1-12.
SİNGH, A., AHLAWAT, I. P. S. and SARAF, C. S. 1980. Comparative performance of greengram cultivars under different sowing dates and plant densities. Indian Journal of Agronomy, 25 (3): 465 - 470.
SOYA, H., TOSUN, M., ÇELEN, A.E. 1989. Değişik ekim zamanı ve sıra arası mesafesinin yem bezelyesi (Pisum arvense L.)'nde tane verimi ve bazı verim özelliklerine etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt 26, Sayı 2.
TÜKEL, T. ve HATİPOĞLU, R. 1987. Çukurova'nın taban arazilerinde bazı tek yıllık baklagil yulaf karışımlarının farklı biçim zamanlarındaki yem üretim potansiyelleri üzerinde bir araştırıma.
DOĞA, Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi 11(3): 558-566.
VORONKOV, S. 1.1979. The new triticale cv. Korma, No. 6 : 32 - 33
VORONKOV, S. 1.1986. Increasing cold resistance of winter ıye. Referativnyi Zhurnal (Rastenievodstva), 1. 55. 379. USSR.