Rusya'da Medreseler ve İslami Eğitim-Öğretim Alanındaki Faaliyetleri Genel Bir Bakış

Türkiye’de Rusya Müslümanlarına dair belli bir literatür mevcut olsa da, Rusya’daki med-reselerle ilgili Türkçe müstakil çalışmaların sayısı oldukça azdır. Bu çalışmaların büyükbir çoğunluğunun sadece Tataristan, Türkistan ve Kırım’daki medreselerle sınırlı oldu-ğunu söylemek de mümkündür. Dolayısıyla bu yayınlarda günümüz Rusya Federasyonuiçerisinde yer alan Başkurtistan, Sibirya, Çuvaşistan vs. bölgelerdeki medreselerden peksöz edilmemiştir.Bu makalede, Rusya’daki medreselerle ilgili genel bir değerlendirme yapılmış, bu ku-rumların statüsü, fiziksel yapısı, maddî kaynakları, müfredat, görev ve işlevi konusun-da bilgiler sunulmuştur. Bu bağlamda Rusya’nın çeşitli bölgelerinde yer alan ve RusyaMüslümanları için başlıca dinî eğitim-öğretim kurumu olarak kabul edilen medreselereörnekler verilmiştir.Makalede, Rusya’da medreselerin ortaya çıkışı ve kurumsallaşması, medreselerinbir ilim-irfan ve dayanışma merkezi olarak Rusya Müslümanları için inkâr edilemez önemi,bu medreselerde okutulan dinî ve dünyevî ilimler, buralarda yaşanan önemli olaylar veMüslüman topluluğa önderlik eden büyük şahsiyetler gibi konulara da temas edilmiştir.