Bu çalışma, din-devlet ilişkisi başlığı altında, Rusya ve Azerbaycan’daki devlet politikalarını ve bunların din kurumu ile olan faaliyet ve ilişkilerini özellikle Çarlık Rusya döneminin son yıllarından itibaren günümüze kadar olan süreç içinde, her iki ülke arasındaki benzerlik ve ayırt edici durumlarını konu edinerek incelemeyi amaçlamaktadır. İki ülkenin çalışmaya konu olması, birbirleri ile olan sınır komşuluğu ve Azerbaycan’ın uzun yıllar Rusya denetimi altına kalması sebebiyledir. Bu bakımdan iç ve dış politikalarının din-devlet ilişkileri ışığında son yüzyıllık süreç içerisinde incelenmesi ve ortaya koyulacak durumlarla açıklanması, her iki ülkenin günümüzdeki din-devlet politikalarını anlamamıza ve daha sağlıklı yorumlamamıza fayda verecektir