SÖZLÜ TARİH BAĞLAMINDA AZ AŞİRETİNDE İLMÎ VE DİNÎ HAYAT

Bingöl’de ikamet edenler belli ailelerden meydana gelmektedir. Bu ailelerden biri de Azlılardır. Azlılar, Genç bölgesinden Bingöl’e gelen molla Beyrem’in torunlarıdır. Molla Beyrem’in Homed, Yusuf ve molla Diyav adında üç çocuğu varmış. Homed, Üçyaka (Az) köyüne, Diyav, Alıncık köyüne (Düyerno) ve Yusuf ise Aşağı Akpınar köyüne (Wusvan) yerleşmiştir. Yukarı Tekuran (Zeyneb’a Car) ve Aşağı Tekuran (Zeynab’a Cerin) gibi yerlerde ikamet eden Azlılar, söz konusu köylerden oraya yerleşmişlerdir. Azlıların hangi düzeyde ilimle uğraştıkları tam olarak bilinmemektedir. Ancak onların soy kütüklerinde molla olarak anılan birçok kişiden söz edilmektedir. Bu da onların o günün şartlarına göre belli bir ilmî düzeye sahip olduğunu göstermektedir. Ancak bunlar arasında molla Hüseyin’nin oğlu molla Muhammed ile molla Süleyman Baluken en meşhurlarıdır. Azlılar, Hani’li molla Ahmet ile Şeyh Muhyeddin dışında genelde ilmî ihtiyaçlarını kendi içinden yetişen mollalarla gidermişlerdir. Azlılar, ehlisünnet anlayışını benimsemektedirler. Genellikle Şafiî mezhebine bağlıdırlar. Bununla birlikte alevilik gibi meşreplere de hoşgörülü davranmışlardır. Azlılar, geleneksel bir dindarlığı yaşamaktadırlar. Bölgedeyaygın olan tasavvuf ve tarikatlar Az bölgesinde pek kabul görmemiştir.

SÖZLÜ TARİH BAĞLAMINDA AZ AŞİRETİNDE İLMÎ VE DİNÎ HAYAT

Azlılar as a family are expressed one of the important components of Bingol. Azlılar are descendants of Beyrem Mullah who comes from Genc and Bingol. Beyrem Mullah has got three children named Homed, Yusuf and Molla Diyav. Homed, Diyav and Yusuf were settled in Üçyaka (Az), Alıncığı (Düyerno) and Aşağı Akdurmuş villages, respectively. Their places of residence such as Up Tekuran (Zeyneb’a Car) and down Tekuran (Zeynab’a Cerin) are fromed metioned villages. It is not exactly known that Azlıllar deal with which level of science. However, the mullahs in their pedigree to speak of the person named according to their conditions of that day seem to have a certain scientific level. However, among them Muhammad and mullah’s son Solomon Hüseyin’n Balu are the most renowned. Azlılar resolve generally scientific needs by the mullahs have grown from them except for Hani’s mullah Ahmet and Sheik Muhyeddin. Azlılar adopt ehlisunnet concept as the Islamic understanding. They are usually connected to the Shafi’i sect. However, alevilik unpopular sect in the region and also to meşrep are tolerant attitude. Azlılar live a traditional religiosity. Sufism and Sufi orders that are very common in the region have not been found acceptance in Az region.

___

  • -