SİYASAL BAĞLAMDA BİNGÖL COĞRAFYASININ YAŞADIĞI BAZI ÖNEMLİ HADİSELER VE SEÇİM SÜREÇLERİ
Bingöl coğrafyası, tarih boyunca küçük devletlerin yanında, dönemin en güçlüotoritelerinin de hâkimiyet kurdukları alanlar arasında yer almıştır. Günümüzde de önemli bir yerleşim birimi olarak varlığını devam ettiren Bingöl coğrafyası, uzun yıllar boyunca Çabakçur adıyla anılmıştır. Hz. Ömer ve Hz. Osmandönemlerinde İslâm ile tanışan bu coğrafya, Abbasiler döneminin önemli ailesi sayılan Bermekiler’e mensup olduğu ifade edilen Süveydi Hanedanlığı’nıngelip bölgeye yerleşmesiyle birlikte İslâm coğrafyası olarak zikredilmeye baş-lanmıştır. Acem kültürü yansımalarının da görüldüğü coğrafya, Şah İsmail dö-neminde bir müddet Safevi egemenliğinde varlığını devam ettirmiş olsa bileOsmanlı Devleti’nin gönül erlerinden olan âlimlerin ve bunların en önemlilerinden biri sayılan İdris-i Bitlisi’nin halkı ikna yoluyla Osmanlı Devleti’ne bağlıhâle getirmesindeki katkıları sonucu, o tarihten günümüze kadar devam edenbir istikamet üzere olmasını sağlamıştır.Osmanlı Devletinin bölge üzerine bıraktığı derin izler, yörenin gönül alıcı ahvalinden ve benimsediği anlayıştan taviz vermemesi, bu hassasiyetin tarihine,irfanına ve idrakine yansımış olması, geçmiş ile olan bağlarının metanetine delalet etmiştir. Bu yönüyle tarihi temeller üzerine gelişen bölge, kendi tarihindekarşılaştıkları karşısında sergilediği tavır, geçmişin yaşanmışlığıyla arasındakibağların sağlamlığı ve duruşundaki istikrarlı tutum, gelişmeler karşısındakiyaklaşımını, tarihsel duruş olarak değerlendirilebilmiştir. Ayrıca yakın tarihimizdeki genel seçimlerde, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ve gerçekleştirilenreferandumlardaki kararları, Türkiye ile karşılaştırılmalı verilerek tablolaştı-rılmıştır. Bununla şehrin siyasi yaşantısı hakkında önemli bir bilgi ve istatistiksel veri olarak yararlanılmasının faydalı olacağı amaçlanmıştır.
___
- ACAR, Abdurrahman, “Klasik İslam Tarihi Kaynaklarına Göre Bingöl ve Çevresi”, II. Bingöl Sempozyumu, Belediyesi Kültür Yayınları, Bingöl 2007, s.189-195. AKBULUT, Yılmaz, Bingöl Tarihi, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 1995. AKBULUT, Dursun Ali, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, II, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara 2004, s.53-56. CEMAL Behçet, Şeyh Said İsyanı, Sel Yayınları, İstanbul 1955. ÇAPAK, Halis, “Bingöl’ün Tarih ve Kültürel Mirası Üzerine”, II. Bingöl Sempozyumu, Bingöl Belediyesi Kültür Yayınları, 2007, s.357-367 ÇAPAK, İbrahim, “Evliya Çelebi Seyahatnamesinde Bingöl”, II. Bingöl Sempozyumu, Bingöl Belediyesi Kültür Yayınları, 2007 s.197-208. ÇOBAN, Ebru, “12 Eylül Askeri Darbesi ve Sonrası Bingöl’de Siyasal Yaşam”, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, V/2, 2015, s.250-251. DEMİR, Abdullah, “16. Yüzyılda Safevi ve Osmanlı Döneminde Genc Beyleri”, II. Bingöl Sempozyumu, Bingöl Belediyesi Kültür Yayınları, Mart 2007, s. 209-216. DEMİR, Abdullah, “Belgelerle Çabakçur Sancağı”, Bingöl Tarih ve Kültür Araştırmaları Dergisi, Yayınları, I. Bingöl Sempozyumu, Mart 2007, s.195-210. ERPOLAT, Mehmet Salih, “1550 Tarihli Mufassal Tahrir Defterine Göre Çabakçur Sancağı”, Bingöl Tarih ve Kültür Araştırmaları Dergisi Yayınları, I. Bingöl Sempozyumu, Mart 2007, s. 83-98. ERTUNÇ, Ahmet Cemil, Çankaya Nöbeti, Pınar Yayınları, İstanbul 2007. ERTUNÇ, Ahmet Cemil, “Cumhuriyetin Tarihi, Pınar Yayınları, İstanbul 2005. Eşref Edip, İstiklal Mahkemelerinde Sebilurreşad’ın Romanı, (Haz. Fahrettin Gün), Beyan Yayınları, İstanbul 2005. KARAN, Cuma, Diyar-ı Bekir ve Müslümanlarca Fethi, Ensar Yayınları, İstanbul 2010. KISAKÜREK, Necip Fazıl, Son Devrin Din Mazlumları, Büyük Doğu Yayınları, İstanbul, 1968. KURŞUN, Zekeriya, “Şeyh Said”, DİA, Ek-2, İstanbul 2016, s. 566-568. MARTİN VAN BRUİNESSEN, Ağa, Şeyh, Devlet, çev. Banu Yalkut, İletişim Yayınları, İstanbul 2013. SÖYLEMEZ, M. Mahfuz-DEMİR, Abdullah, 1550 Tarihli Tahrir Defterine Göre Çabakcur Livası, Nüfus ve İskân, Bingöl Belediyesi Kültür Yayınları, Bingöl 2009. “Şeyh Said Olayı”, Yeni Rehber Ansiklopedisi, Türkiye Gazetesi Yayınları, C. XVIII, İstanbul 1994. ŞİMŞEK, Halil, Geçmişten Günümüze Bingöl ve Doğu Ayaklanmaları, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 2001. ABDULCELİL, Tarık, “Bingöl Tarihi ile İlgili Bazı Notlar”, II. Bingöl Sempozyumu, Bingöl Belediyesi Kültür Yayınları, Mart 2007, s. 291-194. TUNCEL, Metin, “Bingöl”, DİA, VI, İstanbul 1992, s.183-184. ACAR, Abdurrahman, “Klasik İslam Tarihi Kaynaklarına Göre Bingöl ve Çevresi”, II. Bingöl Sempozyumu, Belediyesi Kültür Yayınları, Bingöl 2007, s.189-195. AKBULUT, Yılmaz, Bingöl Tarihi, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 1995. AKBULUT, Dursun Ali, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, II, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara 2004, s.53-56. CEMAL Behçet, Şeyh Said İsyanı, Sel Yayınları, İstanbul 1955. ÇAPAK, Halis, “Bingöl’ün Tarih ve Kültürel Mirası Üzerine”, II. Bingöl Sempozyumu, Bingöl Belediyesi Kültür Yayınları, 2007, s.357-367 ÇAPAK, İbrahim, “Evliya Çelebi Seyahatnamesinde Bingöl”, II. Bingöl Sempozyumu, Bingöl Belediyesi Kültür Yayınları, 2007 s.197-208. ÇOBAN, Ebru, “12 Eylül Askeri Darbesi ve Sonrası Bingöl’de Siyasal Yaşam”, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, V/2, 2015, s.250-251. DEMİR, Abdullah, “16. Yüzyılda Safevi ve Osmanlı Döneminde Genc Beyleri”, II. Bingöl Sempozyumu, Bingöl Belediyesi Kültür Yayınları, Mart 2007, s. 209-216. DEMİR, Abdullah, “Belgelerle Çabakçur Sancağı”, Bingöl Tarih ve Kültür Araştırmaları Dergisi, Yayınları, I. Bingöl Sempozyumu, Mart 2007, s.195-210. ERPOLAT, Mehmet Salih, “1550 Tarihli Mufassal Tahrir Defterine Göre Çabakçur Sancağı”, Bingöl Tarih ve Kültür Araştırmaları Dergisi Yayınları, I. Bingöl Sempozyumu, Mart 2007, s. 83-98. ERTUNÇ, Ahmet Cemil, Çankaya Nöbeti, Pınar Yayınları, İstanbul 2007. ERTUNÇ, Ahmet Cemil, “Cumhuriyetin Tarihi, Pınar Yayınları, İstanbul 2005. Eşref Edip, İstiklal Mahkemelerinde Sebilurreşad’ın Romanı, (Haz. Fahrettin Gün), Beyan Yayınları, İstanbul 2005. KARAN, Cuma, Diyar-ı Bekir ve Müslümanlarca Fethi, Ensar Yayınları, İstanbul 2010. KISAKÜREK, Necip Fazıl, Son Devrin Din Mazlumları, Büyük Doğu Yayınları, İstanbul, 1968. KURŞUN, Zekeriya, “Şeyh Said”, DİA, Ek-2, İstanbul 2016, s. 566-568. MARTİN VAN BRUİNESSEN, Ağa, Şeyh, Devlet, çev. Banu Yalkut, İletişim Yayınları, İstanbul 2013. SÖYLEMEZ, M. Mahfuz-DEMİR, Abdullah, 1550 Tarihli Tahrir Defterine Göre Çabakcur Livası, Nüfus ve İskân, Bingöl Belediyesi Kültür Yayınları, Bingöl 2009. “Şeyh Said Olayı”, Yeni Rehber Ansiklopedisi, Türkiye Gazetesi Yayınları, C. XVIII, İstanbul 1994. ŞİMŞEK, Halil, Geçmişten Günümüze Bingöl ve Doğu Ayaklanmaları, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 2001. ABDULCELİL, Tarık, “Bingöl Tarihi ile İlgili Bazı Notlar”, II. Bingöl Sempozyumu, Bingöl Belediyesi Kültür Yayınları, Mart 2007, s. 291-194. TUNCEL, Metin, “Bingöl”, DİA, VI, İstanbul 1992, s.183-184.
- ISSN: 1309-369X
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2014
- Yayıncı: Bingöl Kültür ve Dayanışma Vakfı
Sayıdaki Diğer Makaleler
SİYASAL BAĞLAMDA BİNGÖL COĞRAFYASININ YAŞADIĞI BAZI ÖNEMLİ HADİSELER VE SEÇİM SÜREÇLERİ
DVİN EMÎRİ İSKENDER B. ŞAVUR’UN DARP ETTİĞİ ŞEDDÂDÎ SİKKELERİNE DAİR
Alexander B. AKOPYAN, Çevirmen: Nevzat KELEŞ
Henry Finnis Blosse LYNCH, Çevirmen: Vural ÖNTÜRK
SERVİ BÖLGESİ ZAZACASINA AİT KALIPLAŞMIŞ SÖZLERLE İLGİLİ BİR DERLEME ÇALIŞMASI