Kumtaşlarına ilişkin mekanik ve indeks özelliklerin petrografik özelliklerden önemli ölçüde etkilendiği bilinmektedir. Söz konusu kayaç özellikleri arasındaki etkileşimler ise oldukça karmaşıktır. Bu çalışmada Ankara çevresinden alınan kumtaşlarının mekanik-indeks ve mekanik-petrografik özellik çiftleri arasındaki ilişkiler eşlenik ilişki analizi kullanarak incelenmiştir. Mekanik özellikler olarak tek eksenli basınç dayanımı, elastisite modülü ve P dalga hızı; indeks özellikler olarak Shore scleroscope sertliği, NCB koni delici sertliği, Schmidt geri sıçrama sayısı ve nokta yükleme dayanımı indeksi; petrografik özellikler olarak da doku katsayısı, çimentolaşma katsayısı, mineral tanesi /kayaç parçası oranı ve mineral tanesi ortalama boyu dikkate alınmıştır. Bu değişken kümelerinin eşlenik ilişki analizi ile incelenmesi sonucunda mekanik özellikler arasında eşlenik değişken çiftlerine en çok katkı yapan değişkenin P dalga hızı olduğu görülmüştür

Mechanical and index properties of sandstones are known to be largely affected by their petrographıc properties. However, the interactions between these properties are quite complex. In this study, the relationship between mechanical - index properties and also mechanical - petrographic properties of sandstones collected around Ankara are investigated by using canonical correlation analysis. Mechanical properties included uniaxial compressive strength, modulus of elasticity and P wave velocity; index properties, Shore scleroscope hardness, NCB cone indenter hardness, Schmidt hammer rebound number and point load strength index; petrographic properties are texture coefficient, cementation coefficient, ratio of mineral grain to rock fragments and mean size of mineral grain. It is seen from canonical correlation analysis of the sets of these variables that the most contributing variable to the pairs of the canonical variables among the mechanical properties is P wave velocity