Acıgöl’den evaporasyon yöntemi ile çöken tuzların fiziko - kimyasal yapıları ve üretim olanaklarının incelenmesi

Bu çalışmada; sodyum klorür ve sodyum sülfatın göl suyundan elde edilmesinin ardından göle deşarj edilen tuz üstü çözelti içerik bakımından incelenerek Acıgöl'ün ihtiva ettiği potasyum ve magnezyum içerikli tuzlarının üretilebilme olanakları araştırılmıştır. Çalışma sonunda; 37 Bé den 38,7 Bé’ye getirilen çözeltide çöken tuz miktarı 119,59 g ve bu tuzdaki KCl oranı %16,80 ve MgSO4 oranı ise %51,80’dir. Bir başka deyişle; 1m3 tuz üstü çözeltisinden 9,751 kg KCl ve 30,055 kg MgSO4 elde edilebileceği tespit edilerek, bu ürünlerin katma değeri yüksek ürünlere dönüştürülmesinin mümkün olduğu sonucuna varılmıştır.

Investigation of the physico - chemical structures and production possibilities of the salt extracted by the evaporation method from Acıgöl

In this study; After obtaining sodium chloride and sodium sulfate from the lake water, the above-salt solution discharged into the lake was examined in terms of its content and the production possibilities of the potassium and magnesium salts that Acıgöl contains were investigated. At the end of the study; The amount of salt precipitated in the solution brought from 37 Bé to 38.7 Bé is 119.59 g and the KCl ratio in this salt is 16.80% and the MgSO4 ratio is 51.80%. In other words; It has been determined that 9,751 kg of KCl and 30,055 kg of MgSO4 can be obtained from 1m3 of above-salt solution, and it has been concluded that it is possible to convert these products into products with high added value.

___

  • Büyükburç A. 2003. Lityum: gelecekte önemi artacak mı?. Maden Mühendisleri Odası Madencilik Bülteni, Sayı 66, 50-54.
  • Ergin, Z. 1988. Tuzun üretim teknolojisi ve insan sağlığındaki yeri. Madencilik, 27(1), 9-30.
  • Eser, M. 2019. Acıgöl’den potasyum - magnezyum tuzları ve lityum üretim olanaklarının incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. [Afyonkarahisar]: Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Ghosh, P. K., Langalia, K. J., Gandhi, M. R., Dave, R. H., Joshi, H. L., Vohra, R. N., ve Mohandas, V. P., Halder, K., Deraiya, H. H., Rathod, R. D. and Hamidani, A. U. 2006. US Patent No. 7041268. Washington, DC: U.S. Patent and Trademark Office.
  • Google Haritalar, 2021. alkim alkali kimya acıgöl tuz üretim havuzları https:// www.google.com.tr/maps/@37.8787575,29.8318176,8324m/ data=!3m1!1e3 [Erişim Tarihi: 09 Temmuz 2021].
  • Gündoğan, İ. Mordoğan, H. ve Helvacı, C. 1995. Türkiye’deki acı göllerden sodyum sülfat üretimi,. Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu, İzmir, 257-266.
  • Helvacı, C. 2002. Evaporit jeolojisi ve türkiye borat yatakları. Kurs Notları, Jeoloji Mühendisleri Odası Yayını, MTA, Ankara, 79 sf.
  • Kılıç, Ö., Kılıç, A. M., Uyanık, E. 2001. Tuz gölü’nden tuz yan ürünleri üretiminin / araştırılması. 4.Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu, 316- 322.
  • Kütükçü, M.N. 2013. Tuzla artık salamuralarından potasyum ve magnezyum bileşiklerinin üretim proseslerinin geliştirilmesi. [Doktora Tezi]. [İstanbul]: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Ulusoy, M. 2016. Geleceğin petrolü lityum mu?. Metalurji, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Metalurji ve Malzeme Mühendisleri Odası, Sayı 178, 45-48.
  • Sadan, A. 1979. US Patent No. 4140747. Washington, DC: U.S. Patent and Trademark Office.
  • Tanrıkulu, S., S. 2015. Madencilikte kristalizasyon yöntemi ile kaynak tuzu üretimi, Türkiye 24. Uluslararası Madencilik Kongresi ve Sergisi, Antalya, 910-915.
  • Thomsen, K., Rasmussen, P. ve Gani, R. 1998. Simulation and optimization of fractional crystallization processes. Chemical Engineering Science, 53(8): 1551-1564.
  • Yıldız, N. 2016. Lityum. TMMOB Maden Mühendisleri Odası Yayınları, Ankara.