Chomsky’nin Doğalcılığa Dair Görüşleri Ve Yöntemsel Doğalcılığındaki Orta Yolculuk

Çağdaş zihin felsefesinde insanın neliğini açıklamaya yönelik girişimlerin olduğu alanlarda doğalcı anlayış hâkimdir. Doğalcılık kabaca gerçekliğin doğaüstü hiçbir unsur içermediği fikridir. Bu fikir zihin-beden problemi sahasında genellikle indirgemeci tavırla temayüz eder. Zihin bedene indirgenmek istendiğinde ise nitelceler, yönelimsellik, özgür irade, dil becerisi gibi zihinsel fenomenlerin doğalcı açıklaması kimi zaman yeterli gözükmemektedir. Dolayısıyla doğalcılığın zihinsel fenomenler konusunda açıklama gücünün zayıf kaldığı durumlar söz konusudur. Bu makale doğalcılığın açıklama gücünün zayıf kaldığı durumları fark eden Chomsky’nin doğalcılık eleştirisi ve aynı zamanda kendine has doğalcılığının inşasını açıklamayı hedeflemektedir. Bu doğrultuda ilk olarak doğalcılık ve problemleri açıklanmaya çalışılmıştır. Ardından Chomsky’nin doğalcılık eleştirilerinin zemininden bahsedilmiştir. Söz konusu zeminin ürettiği doğalcı anlayış olan Chomsky’nin alternatif doğalcılık biçimi; yöntemsel doğalcılığa yer verilmiştir. Chomsky, yöntemsel doğalcılığa bilim felsefesi üzerinden destekleyici veriler sunmuştur. Bu bağlamda bilimler arası birlik idealinin bilimcilik ideolojisine dönüştüğü durumlara dair Chomsky’nin eleştirilerinden bahsedilmiştir. Chomsky, bilim tarihinden getirdiği örneklerle bilimin kapsamı dışında kalan kimi fenomenlerin zamanla bilimin sınırlarına girebileceğinden söz eder. Bilimin koyduğu kurallara, yöntemine sadakati savunurken aynı zamanda bilimin sınırlarına yönelik eleştiri yaparak bir doğalcılık kuramı geliştirir. Chomsky, yöntemsel doğalcılığı, dilbilime dair görüşleri üzerinden açar. Bu nedenle çalışmada Chomskyci dilbilimsel görüşlerin yöntemsel doğalcılık içerisindeki anlamı belirginleştirilmiştir. Sonuç itibariyle Chomskyci bilim anlayışının ve dil kuramının doğalcılığı hem onaylayıp hem eleştirerek orta yolcu, makul bir doğalcılık biçimi ürettiğini söylemek mümkündür.

Anahtar Kelimeler:

Felsefe Tarihi, Çağdaş Felsefe, Doğalcılık, Chomsky

Chomsky's Views On Naturalism And The Middle Way Of His Methodological Naturalism

In contemporary philosophy of mind, naturalist theory is dominant in areas where there are attempts to explain what human being is. Naturalism is roughly the idea that reality contains no supernatural element. In the field of the mind-body problem, this idea often stands out in a reductionist manner. When the mind is wanted to be reduced to the body, sometimes the naturalistic explanation of mental phenomena such as qualia, intentionality, free will, and language does not seem sufficient. Therefore, there are cases where the explanatory power of naturalism on mental phenomena is weak. This article aims to explain Chomsky’s critique of naturalism and at the same time the construction of his own naturalism, who realizes that the explanatory power of naturalism is weak. In this direction firstly, naturalism and its problems are tried to be explained. Then, the ground of Chomsky’s criticism of naturalism is mentioned. Methodological naturalism, which is Chomsky’s alternative naturalism, which is the naturalist understanding produced by the ground in question, is included. Chomsky provided supporting data to methodological naturalism through the philosophy of science. In this context, Chomsky’s criticisms of situations where the ideal of inter-scientific unity turns into an ideology of scientism are mentioned. Chomsky, with examples from the history of science, mentions that some phenomena that are outside the scope of science may enter the limits of science over time. While defending the obedience to the rules and method set by science, he also develops a theory of naturalism by criticizing the limits of science. Chomsky explains methodological naturalism through his views on linguistics. For this reason, the meaning of Chomskyan linguistic views in methodological naturalism are clarified in this study. As a result, it is possible to say that Chomskyian understanding of science and language theory both approve and criticize naturalism, producing a moderate, acceptable form of naturalism.

Keywords:

History of philosophy, Contemporary philosophy, Naturalism, Chomsky,

PDF

___

ARSLAN, İ. (2016). Çağdaş Doğa Düşüncesi. İstanbul: Küre Yayınları.
CHOMSKY, N. (2000). New Horizons in The Study of Language and Mind. New York: Cambridge University Press.
CHOMSKY, N. (2011). Dil ve Zihin. A. Kocaman (Çev.). Ankara: Bilgesu Yayıncılık.
CHOMSKY, N. (2019). Dil ve Zihin İncelemelerinde Yeni Ufuklar. F. B. Aydar (Çev.). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
ÇİTİL, A. A. (2014). Çağdaş Felsefeden Kesitler. İstanbul: İstanbul Üniversitesi AUZEF Yayınları.
ÇİTİL, A. A. (2018). Yapay Zekâ ve İnsan Zekâsının KarşIlaştırılması. Sabah Ülkesi. Erişim Tarihi: 30.05.2018. https://www.sabahulkesi.com/2018/05/09/yapay- zeka-ve-insan-zekasi-karsilastirmasi/
FORMİGARİ, L. (2008). Philosophical Naturalism and Linguistic. Klaas Willems ve Ludovic De Cuypere (Ed.), Naturalness and Iconicity in Language içinde (s.25-46). Amsterdam / Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
HORST, S. (2009). Naturalisms in Philosophy of Mind. Philosophy Compass, 4(1), 219-254. https://doi.org/10.1111/j.1747-9991.2008.00191.x
JACOB, P. (2010). The Scope and Limits of Chomsky’s Naturalism. Franck, J. ve B. Jean (Ed.), Chomsky notebook içinde (s. 211-234). New York, NY, USA: Columbia University Press.
JOHNSON, K. (2007). The Legacy of Methodological Dualism. Mind & language, 22(4), 366-401. https://doi.org/10.1111/j.1468-0017.2007.00313.x
MUNKERUD, E. (2011). Chomsky's Methodological Naturalism: And Its Bearing on Referential Semantics. (Master's thesis). University of Oslo, Oslo.
MÜLDÜR, F. (2016). Noam Chomsky’de “Evrensel Dilbilgisi” Kavramı: Gelişimi, Kapsamı ve Başlıca Dil Yaklaşımları İçindeki Yeri, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Artuklu Üniversitesi, Mardin.
NAGEL, T. (2012). Mind and Cosmos. New York: Oxford University Press.
SMİTH, B. C. (2014). Quine and Chomsky on the Ins and Outs of Language. Harman, G. & Lepore, E. (Eds.), A Companion to WVO Quine içinde (483-507). https://doi.org/10.1002/9781118607992.ch23
ÖZEN BAYKENT, U. (2015). Chomsky’nin Bilişselci Dil Yaklaşımının Yabancı Dil Eğitiminde Uygulanabilirliğine İlişkin Bir Soruşturma. (Yayımlanmamış doktora tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa.
PAPİNEAU, D. (2021). Naturalism. Edward N. Zalta (Ed.) The Stanford Encyclopedia of Philosophy içinde. https://plato.stanford.edu/archives/sum2021/entries/naturalism/
SCHUBERT, L. (2014). Computational Linguistics. Edward N. Zalta (Ed.) The Stanford Encyclopedia of Philosophy içinde. https://plato.stanford.edu/archives/spr2020/entries/computational-linguistics/