19975

Ortaçağ Taraz’da Son Arkeolojik Kazılar Sonucunda Bulunan Sikkeler Üzerine Bir İnceleme

10 Haziran 2014 yılında “Turan Uluslararası İlmi Araştırma Merkezi” müdürü Prof. Dr. Madiyar Yeleuov Eski Taraz şehrinin merkezi ile kalenin doğu kapısı ve korunma sistemini araştırmak amacıyla arkeolojik kazıları gerçekleştirdi. Arkeolojik kazılar günümüzdeki Jambyl vilayetinin valiliğine bağlı Kültür, Arşivleme ve Kayıt bölümü tarafından “Tarihi ve Kültürel Mirası Koruma” Devlet Kamu Müdürlüğü ile 5 Haziran 2014 yılında (№ 35) ve buna ilişkin ek olarak 2014 yılının 15 Ekiminde (№ 1) ilave edilen Anlaşma temelinde yürütüldü. Yedi ve on bir metre kalınlığında ve çamurdan yapılan pahsadan (kerpiç) oluşan şahristanın kazıları ile şehir içinden geçen, aynı zamanda kenarları taştan yapılan nehrin araştırılması sonucunda şehrin duvarı araştırıldı. Bunun yanı sıra üç etaptan oluşan kalenin kazı işleri neticesinde şehrin taş kalıntıları bulundu. Genel olarak ele aldığımız araştırma sonucunda bulunan seramik, demir, kemik ve 89 sikkeler bir ilmi değerlendirme yapmamıza yol açtı. Bu sikkeler İslam öncesi VIIVIII asır Türk dönemi ticaretin gelişmesi ile sosyal ve kültürel durumunu ortaya koymamıza imkân vermektedir.

Some Studies of Medieval Coins Taraz on the Results of Recent Archaeological Excavations

On 10 June 2014 an international research center «Turan», whose director is Professor Madiyar Yeleuov conducted archaeological excavations, to investigate shakhristan and eastern gates of the citadel and the defense system of the ancient city of Taraz. Archaeological expedition was sponsored by the Department of Culture, Archival and Records Akimat Zhambyl region on the basis of a contract with a public institution of public services “Directorate of preservation and conservation of historical and cultural heritage” of June 5, 2014 (№ 35) and the annex to the treaty of September 15, 2014 year (№ 1). The excavations shakhristan thickness of 7 meters and 11 meters, which was made of clay pakhsa (brick), as well as the river passing through the city, built stone wall was investigated. In addition, in a study of the citadel, which consisted of 3 stages, the stones were found the remains of the city. Overall, the study made it possible to give a scientific assessment of the discovered materials made of ceramic, metal, bone, and found 89 coins. These coins make it possible to trace the development of trade, socio-economic status of the pre-Islamic Turkic period covering the 7-8 century.

Keywords:

Taraz, archaeological excavations, coins, commerce defense system, cultural heritage,

PDF

___

Bartold, Vasiliy Vladimiroviç (1963). Oçerk İstorii Turkmenskogo Naroda, Soçineniya. Tom II. Çast 1. Moskva: Vostoçnaya Literatura.
Biçurin, Nikita Yakovleviç (İakinf ) (1950). Sobraniye Svedeniy o Narodah, Obitavşih v Sredney Azii v Drevniye Vremena. V Tryoh Tomah. Moskva-Leningrad:İzdatelstvo AN SSSR.
Boboyorov, Ğaybulla (2002). “Turk Hokonligi Davrida Tohariston”. Moziydon Sado 4. Toşkent.
Chavannes, Eduard (1903). Documents sur les Tou-Kiue (Turks) occidentaux. Sbornik Trudov Orhonskoy Ekspeditsii. Vıpusk 6. Sankt-Petersburg.
Humbach, H. Pangul (1996). “A Turco-Bactrian Ruler, Bulletin of the Asia Institute”. New Series 10. London.
Kamışev, Aleksandr Mihayloviç (2008). Vvedeniye v Numizmatiku Kırgızstana. Uçebnoye Posobiye. Bişkek: Raritet İnfo.
Koşevar, Vadim Grigoryeviç (2010). “Nahodki Monet na Territorii Kırgızstana ot Drevnosti do Srednevekovya”. Vestnik MITSAI. Bıpusk 12. Samarkand.
Kumekov, Bulat Eşmuhamedoviç (1972). Gosudarstvo Kimakov 9-11 Vekah po Arabskim İstoçnikam. Alma-Ata: Nauka.
Lurje, Pavel (2010). Names in Sogdian Texts. Wien: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften.
Lur’ye, Pavel (2010). “Karluki i Yaglakarı v Sogdiyskoy Numizmatike Srednevekovya”. Drevniye Kulturı Evrazii. Materialı Mejdunarodnoy Nauçnoy
Konferentsii Posvyaşonnoy 100-Letiyu so Dnya Rojdeniya A.N. Bernştama. Sankt-Petersburg.
Malyavkin, Anatoliy Gavriloviç (1989). Tanskiye Hroniki o Gosudarstvah Tsentralnoy Azii. Novosibirsk: Nauka.
Smirnova, Olga (1981). Svodnıy Katalog Sogdiyskih Monet. Bronza. Moskva: Nauka.
Taşağıl, Ahmet (1999). Gök-Türkler. Ankara: TTK Yay.
Thierry, Francois (1999). Sur les monnaies des Türgesh, Coins, Art and Chronology. Ed. M. Alram and E. Deborah. Wien.
Thierry, Francois (2002). The Currency in the Turkish Khanates from the Turgish to the Great Uygur (9th Century). Turks 2. Ankara.
Zuyev, Yuriy (2002). Ranniye Tyurki: Oçerki İstorii i İdeologii. Almatı: Dayk Press.
http://www.zeno.ru – Pre-Islamic Central Asia http://www.sogdcoins.narod.ru