Erol KÖROĞLU

108

Sahnenin Dışındakiler 'i Tamamlamak: Ahmet Hamdi Tanpınar ve Kurtuluş Savaşı Anlatıları Türü

Tanpınar'ın üçüncü romanı olan Sahnenin Dışındakiler, bütün tamamlanmamışlığına rağmen, eleştirmenler tarafındanbeğenilen ve ünlü yazarlarla etkileşimi üzerinden değerlendirilen bir romandır. Ancak bu roman, Tanpınar'dan beklenebilecek bu tür bir metinlerarasılığın ötesinde, Türkçeye özgü biredebi türde üretilen güçlü ve zayıf eserlerle de türsel bir ilişkiiçindedir. Söz konusu tür, Halide Edib'in 1922'de tefrika edilen Ateşten Gömlek'iyle başlayan Kurtuluş Savaşı anlatıları türüdür. Kurucu metin ele aldığı dönemi bir iç savaş ve ihtilalolarak değerlendirip, bu tarihsel bağlam içinde bireysel fedakârlıkla ilerleyen duygusal bir drama kurmuştur. Ondansonra gelen çoğunluğu erkek yazarlar ise Halide Edib'den aldıkları türü milli birlik içinde başarılan epik bir mücadele olarak yansıtırlar. Tanpınar, Sahnenin Dışındakiler'de bu kolaycılığı sorgular. Ancak bu romandan yola çıkarak hazırladığı İkiAteş Arasında başlıklı senaryo, romandaki seçimlerinin hepsinigeçersiz kılacak ve türün her türlü kalıbını uygulayan bir metin olacaktır. Bu çalışma, aynı yazarın birbirine zıt bu iki metnini tür kuramları üzerinden incelemektedir

PDF

___

  • Bang, W., A. von Gabain ve W., G.R. Rachmati (Arat) (1934). Türkiche Turfan Texte VI. Das buddhische Sutra Säkiz Yükmäk. Berlin: (SPAW.Phil.-hist.Kl. 1929, 15: 93-192).
  • Barutcu, Fatma Sema (1987). Uygurca Sadapradudita ve Dharmodgata boddhisattva Hikâyesi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü- sü. Ankara: (Yayımlanmamış doktora tezi).
  • Barutcu-Özönder, Fatma Sema (1998). Abidarim kıınlıg koşavardi şastirta- kı çınkirtü yöröglerning kingürüsi'nden Üç İtigsizler, Giriş-Metin- Tercüme-Notlar-İndeks. Ankara: TDK Yay.
  • Beer, Robert (2003). The handbook of Tibetan Buddhist symbols. Chicago: Serindia Publication.
  • Edgerton, Franklin (1953). Buddhist Hybrid Sanskrit, Grammar and Dicti- onary. Vol. 1 Grammar, Vol. 2. Dictionary. New Haven.
  • Gabain, Annemaria von (1935). Die uigurische übersetzung der biographie hüen-tsangs. 1. Bruchstücke des 5. Kapitels, SPAW, Berlin. 151- 180.
  • Geng Shihmin, Hans-Joachim Klimkeit ve Jens Peter Laut (1998). Eine Buddhistische Apokalypse, Die Höllenkapitel (20-25), und die Sclu?kapitel (26-27) der Hami-Handschrift der alttürkischen Maitri- simit. Unter Einbeziehung von Manuskriptteilen des Textes aus Sä?im und Murtu. Abhandlungen Der Nordrhein-Westfälischen Akademie der Wissenschaften. Westdeutscher Verlag.
  • Gharib, Badrozzaman (1995). Sogdian Dictionary, Sogdian-Persian-English. Tehran, İran: Farhangan Publications.
  • Hamilton, James (1998). İyi ve Kötü Prens Öyküsü. Çev. Vedat Köken. Ankara: TDK Yay.
  • Hazai, Georg ve Peter Zieme (1971). Fragmente der Uigurischen Version des "Jin'gangjing mit den Gathas des Meister Fu. Nebst einem An- hang von T. Inokucki, Berlin: Deutsche Akademie der Wissensc- haften zu Berlin.
  • Kara, Georg ve Peter Zieme (1976). Fragmente tantrischer Werke in uigu- rischer übersetzung. Berlin: Akademie Verlag.
  • Kaya, Ceval (1994). Uygurca Altun Yaruk, Giriş-Metin ve Dizin. Ankara: TDK Yay.
  • Müller, F.W.K. (1911). Uigurica II. Berlin: (APAW. Phil.-hist., 1910, 3).
  • _____, (1922). Uigurica III. Uigurische Avadana-Bruchstücke (I-VIII). Berlin: (AKPAW. Phil.-hist., 1920, 2).
  • Müller, F.W.K. (1931), Uigurica IV. Hzr: von Gabain, Berlin: (SPAW. Kl. 1931, 24: 675-727).
  • Ölmez, Mehmet (1994). Hsüan-Tsang'ın Eski Uygurca Yaşamöyküsü, VI. Bölüm. Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
  • Paçacıoğlu, Burhan (2006). VIII-XVI. Yüzyıllar Arasında Türkçenin Sözcük Dağarcığı. Ankara.
  • Röhrborn, Klaus (1971). Eine Uigurische totenmesse. Berlin: Akademie Verlag. Schriften zur Geschichte und Kultur des Alten Orients; 4. (Berliner Turfantexte; II).
  • _____, (1996). Die alttürkische Xuanzang-Biographie VIII. Nach der Handschrift von Paris, Peking und St. Petresburg sowie nach dem Transkript von A. Von Gabain hrsg., übersetzt und kommentiert, Wiesbaden: Harrassowitz.
  • Soothill, William Edward ve Lewis Hodous (1937). A Dictionary of Chi- nese Buddhist Terms. London: Motilal Banarsidass Pub.
  • Tekin, Şinasi (1976). Uygurca Metinler II, Maytrısimit, Burkancıların Mehdisi ile buluşma Uygurca İbtidai bir dram. Ankara: TDK Yay.
  • _____, (1993). Uygurca Metinler I, Kuanşi im Pusar (Ses İşiten İlah). Vaphua ki atlığ nom çeçeki sudur (=Daddharma pundarika-Sutra). 2. Baskı. Ankara: TDK Yay.
  • Tezcan, Semih (1974). Das Uigurische İnsadi-Sutra. Berlin: Deutsche Akademie der DDR.
  • Zaehner, Robert Charles (1972). Zurvan, A Zoroastrian Dilemma. New York: Biblo and Tannen.
  • Zieme, Peter ve Georg Kara (1978). Ein uigurisches Totenbuch, Naropas lehre in uigurischer übersetzung. Budapest: Akadémiai Kiadó.
  • Zieme, Peter (1985). Budistische Stabreimdichtungen der Uiguren. Berlin: Deutsche Akademie der Wissenschaften der DDR.
  • _____, (1991). Die Stabreimtexte der Uiguren von Turfan und Dunhuang. Studien zur alttürkischen Dichtung. Budapest: (BOH.33.).
  • _____, (1996). Altun Yaruq sudur: Vorworte und das erste buch: edition und Übersetzung der alttürkischen version des Goldglanzsutra: Suvar- naprabhasottamasutra. Turnhout: Brepols.
  • _____, (2000). Vimalakirtinirdesasutra. Edition alttürkischer Übersetzungen nach Handschriftenfragmenten von Berlin und Kyoto. Mit einem Ap- pendix von Jorinde Ebert: Ein Vimalakirti-Bildfragment aus Tur- fan. Turnhout: Brepols.
Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 1301-0549
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1996
  • Yayıncı: Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Sahnenin Dışındakiler 'i Tamamlamak: Ahmet Hamdi Tanpınar ve Kurtuluş Savaşı Anlatıları Türü

Erol KÖROĞLU

Economic Implications of Turkey’s Regional Integration with its Neighborhood*

Levent AYDIN, Mustafa ACAR