Lord Byron'ın The Giaour (Gâvur) Adlı Hikâyesinde Türk Kültüründen İzler

Lord Byron, 1809-1811 yıllarında Arnavutluk,Yunanistan, İstanbul, İzmir ve Çanakkale'yi kapsayan bir gezi yapmış ve bu sayede Türk kültürünü yakından tanıma fırsatı bulmuştur. Osmanlı yönetimi altında olan topraklara ve Türklere dair gözlemlerini eserlerine yansıtan Byron'ın "Türk Hikâyeleri"nden ilki olan The Giaour, A Fragment of a Turkish Tale (Gâvur, Bir Türk Hikâyesinden Bir Kısım) bu açıdan önemli bir eserdir. Uzun dramatik bir şiir olan The Giaour'da Byron kahvehanelerden birinde bir halk hikâyecisinden duyduğu hikâyeyi, kendi yaşadığı bir olaydan da esinlenerek kurgulamıştır. Dört farklı karakterin bakış açısının yer aldığı eserde, hikâyenin büyük kısmı Türklerin değerlerini ve inançlarını yansıtan bir balıkçının sesinden aktarılır. Eserde yer alan Türk kültürüne ait izler toplumumuzun ve yaşam tarzımızın bir yabancı tarafından fark edilen, hayranlık ve merakla yaklaşılan özgün, dikkat çekici yanlarıdır. Bu çalışma Byron'ın OsmanlıTürk toplumuna dair tespitlerini değerlendirebilmek için The Giaour'da yer alan Türk kültüründen izleri bulmayı ve incelemeyi amaçlamaktadır.

The Traces of Turkish Culture in Lord Byron's The Giaour

Between 1809-1811 Lord Byron visited Albania and Greece that were under the Ottoman rule, and also a vast territory of western Turkey including İstanbul, İzmir and the Darda-nelles. He had a firsthand knowledge of our culture and em-ployed it in his works. The Giaour, A Fragment of a Turkish Tale, the first one among Byron's "Turkish Tales", is a signifi-cant work due to its rich Turkish cultural elements. The main story of this long dramatic poem is based on a story thatByron heard from a story teller in a coffee house, and also an event that he is said to have been personally involved in. The narration consists of four different points of view, one of which belongs to a fisherman who tells most of the story re-flecting the values and beliefs of his society. This study, there-fore, aims to illustrate and discuss the traces of Turkish cul-ture in The Giaour for an assessment of the aspects of the Ot-toman-Turkish society observed by Byron.

PDF

___

Abdülaziz Bey (1995). Osmanlı Âdet, Merasim ve Tabirleri: Toplum Hayatı. Cilt 1. Yay. Haz. Kâzım Arısan ve Duygu Arısan Günay. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
_____, (1995). Osmanlı Âdet, Merasim ve Tabirleri: İnsanlar, İnanışlar, Eğlence, Dil. Cilt 2. Yay. Haz. Kâzım Arısan ve Duygu Arısan Günay. İstanbul: Ta- rih Vakfı Yurt Yay.
Alptekin, Ali Berat (2002). Halk Hikâyelerinin Motif Yapısı. Ankara: Akçağ Yay.
Boratav, Pertev Naili (1988). Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği. İstanbul: Adam Yay.
_____, (2003). Yüz Soruda Türk Folkloru. İstanbul: K Kitaplığı.
Butler, Marilyn (1988). "The Orientalism of Byron's Giaour". Byron and the Limits of Fiction. Ed. Bernard Beatty ve Vincent Newey. Liverpool: Liver- pool University Press. 78-96.
Byron, George Gordon, Lord. (1932). The Life, Letters and Journals of Lord Byron by Thomas Moore. Londra: John Murray.
_____, (1981). The Complete Poetical Works. Ed. Jerome J. McGann. Cilt 3. Oxford: Clarendon. 7 cilt.
Cardwell, Richard A. (2008). "Byron and the Orient. Appropriation or Specula- tion?". Byron and Orientalism. Ed. Peter Cochran. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing. 155-176.
Cochran, Peter (2008a). "Edward Said's failure with (Inter Alia) Byron". Byron and Orientalism. Ed. Peter Cochran. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing. 188-202.
_____, (2008b). "Introduction: Byron's Orientalism". Byron and Orientalism. Ed. Peter Cochran. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing. 1- 154.
Eisler, Benita (1999). Byron: Child of Passion, Fool of Fame. New York: Alfred A. Knopf.
Elçin, Şükrü (1977). Halk Edebiyatı Araştırmaları. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
Franci, Giovanna (1988). ""Byron's Pilgrimage to Greece: Between Ancient Ru- ins and Turkish Masquerade". Lord Byron. Byronism, Liberalism, Philhel- lenism. Proceedings of the 14th International Byron Symposium, Athens, 6-8 July 1987. Ed. M. Byron Raizis. Atina: yy. 165-176.
Graham, Peter W. (1998). Lord Byron. New York: Twayne.
Kidwai, Abdur Raheem (1995). Orientalism in Lord Byron's "Turkish Tales". Lewiston, NY: Mellen University Press.
Laqueur, Hans-Peter (1997). Hüve'l-Baki: İstanbul'da Osmanlı Mezarlıkları ve Mezar Taşları. Çev. Selahattin Dilidüzgün. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
Leask, Nigel (1992). British Romantic Writers and the East: Anxieties of Empire. Cambridge: Cambridge UP.
McGann, Jerome J. (1981). Commentary. The Complete Poetical Works. Ed. Je- rome J. McGann. Vol. III. Oxford: Clarendon. 389-496.
Oueijan, Naji B. (1999). A Compendium of Eastern Elements in Byron's Oriental Tales. New York: Peter Lang.
Sharafuddin, Mohammed (1996). Islam and Romantic Orientalism: Literary En- counters with the Orient. Londra: I.B.Tauris.
Shilstone, Frederick W. (1988). Byron and the Myth of Tradition. Lincoln: Uni- versity of Nebraska Press.
Spies, Otto (1941). Türk Halk Kitapları. Çev. Behçet Gönül. İstanbul: Eminönü Halkevi Neşriyatı.
_____, (1977). Doğu Kültürünün Avrupa Üzerindeki Tesirleri. Çev. Neşet Ersoy. Ankara: ATO Dergisi İlâve Yay.