“Canım Kardeşim Benim-Uzaylılar Mı Gelmiş?” Çizgi Filmine Folklorik Bir Bakış

21. yüzyılda gelişen teknoloji ile birlikte yayılım gösteren “dijital kültür” pek çok alanda kullanılan önemli bir araçtır. Dijital kültürün en çok kullanıldığı alanların başında çizgi film sektörü gelmektedir. Günümüzde çizgi filmler, toplumların kültürel özelliklerini ve değerlerini yansıtması bakımından önemli bir görevi üstlenmektedir. Bu bakımdan çizgi film sineması, folklor bilimi ile yakından ilişkili olup çizgi filmlerin de önemli kaynakları arasında yer almaktadır. Dünyada ve Türkiye’de yayınlanan çizgi filmlerinin çoğunun Batı kaynaklı olması ve Batı kültürünü yansıtması, yerel kültüre yabancılaşan nesiller yetişmesine neden olmaktadır. Fakat son yıllarda Türk yapımı çizgi filmlerin sayısında bir artış yaşanması ve bu filmlerde yerel kültüre ait özelliklerin bulunması önemli bir gelişme olmuştur. Bu noktada önemli örnekler arasında 2016 yılında yayınlanan “Canım Kardeşim Benim - Uzaylılar mı Gelmiş” çizgi filmi yer almaktadır. Daha çok çocuk izleyici kitlesine hitap eden bu çizgi filmi, çekirdek bir ailenin tatil için gittikleri bir kasabada Müge, Mine ve Mete isimli kardeşlerin ormanda iki uzaylı ile karşılaşmalarını ve onlarla yaşadıkları maceralarını konu edinmektedir. Filmde Türk toplumuna ait pek çok kültür öğesi bulunmaktadır. Buradan hareketle bu makalede amaç, folklorun çizgi filmlerle olan ilişkisini irdelemek ve “Canım Kardeşim Benim Uzaylılar mı Gelmiş?” çizgi filminde yer alan folklorik unsurları tespit edip bu unsurları analiz etmektir.

Anahtar Kelimeler:

sinema, kültür aktarımı, folklor, Canım Kardeşim Benim, çizgi film

A Folchlorıc Look at Cartoon Film “My Dear Sister: Have They Come Aliens?”

“Digital culture”, which develops and spreads rapidly with the developing technology in the 21st century, is an important tool used in many fields. The cartoon movie industry is one of the areas where digital culture is used the most. Cartoon cinema, which has an important place in mass media, undertakes an important task in terms of reflecting the cultural characteristics and values of societies. In this respect, cartoon cinema is closely related to the science of folklore and is among the important sources of cartoon cinema. The fact that most of the cartoons published in the world and in Turkey are of Western origin and reflect Western culture, causes generations to grow up alienated from the local culture. However, there has been an increase in the number of Turkish-made cartoons in recent years. Finding and emphasizing the features of local culture in these Turkish-made films has been an important development. At this point, among the important examples is the “My Dear Sıster: Have They Come Alıens?” published in 2016. This cartoon, which appeals to a mostly child audience, is about the encounters of Müge, Mine and Mete with two aliens in the forest and their adventures with them in a town where a nuclear family goes for a holiday. There are many cultural elements of Turkish society in the film. From this point of view, the aim of this article is to examine the relationship between folklore and cartoons and to examine the question “My Dear Sıster, Have They Come Alıens?” The aim is to identify the folkloric elements in the movie and analyze these elements.

Keywords:

cinema, culturel transfer, folklore, My Dear Brother, cartoon film,

PDF

___

Akman, E. (2009). Türk ve Dünya Kültüründeki Su Kültü Üzerine Düşünceler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 10(1), 1-10.
Atan, U. (1995). Animasyonun Kültür Aktarımındaki Yeri. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Bali, A. (2017). Halk Oyunları Üzerine Halkbilimsel Bir Araştırma: Mersin İli Silifke İlçesi Örneği, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergisi, 33(33), 78-91.
Bektaş, M. ve Barut, Y. (2019). Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Ömer Seyfettin’in Eleğimsağma Hikâyesinin İncelenmesi. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3 (6), 116-126.
Bingöl, C. (2018). Toplumsal Bellek, ‘Sürgün’ ve Belgesel Sinema. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(4), 51-57.
Çakı, C. (2019). Hipodermik İğne Modeli Bağlamında Nazi Propagandasının Walt Disney Çizgi Filmlerinde Eleştirisi. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 292-307.
Çekal, N. ve Doğan, E. (2021). Türk ve Dünya Mutfaklarında Kahvaltı Üzerine Bir Çalışma. Humanities Sciences (NWSAHS), 16 (1), s. 71-88.
Dağı, F. (2020). Türkistan Kam/Şamanlarından Anadolu Halay Başlarına. Journal of Humanities and Tourism Research, 10(4): 1027-1045.
Dervişoğlu, M. (2012). Kırkpınar Güreşleri’nin Halk Bilimsel Açıdan İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Eker, G. Ö. (2001). Yazılı Kaynaklarda Türk Ailesi. Erdem Dergisi, 13(37), 131-158.
Ekici, M. (2016). Halk Bilgisi (Folklor) Derleme ve İnceleme Yöntemleri. Ankara: Geleneksel Yayıncılık.
Ekici, M. (2000). Halk, Halk Bilimi ve Halk Bilgisi Üzerine Bir Deneme, Milli Folklor Dergisi, (45), 2-8.
Ekici, F. Y. (2015). Çizgi Filmlerin Çocuklar Üzerindeki Etkilerine İlişkin Çok Boyutlu Bir Değerlendirme, (TİDSAD) Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(5), 70-84.
Elias, N. (2014). Uygarlık Süreci I. (Çev. Ender Ateşman). İstanbul: İletişim Yayınları.
Eşitti, Ş. (2016). Çizgi Filmlerde Küresel ve Yerel Kültürün İnşası: Caillou ve Pepee Örneği. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 32(32), 125-144.
Gömeç, S. (2018). Türklerde Aile. Düşünce ve Tarih Dergisi, 4(49), 4-15.
Gülbeyaz, K. (2018). Hareket Bilimi ve Kültürel Açıdan Türk Halk Oyunlarının İncelenmesi (Türkiye Örneği). Doktora Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Hacıbektaşoğlu, E.S. (2014). Kültürel Çalışmalar ve Çizgi Filmlerin Çocuk İzleyici Üzerindeki Etkileri Araştırmaları, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Karaman, K. (2010). Ritüellerin Toplumsal Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, S. 21, 227-236.
Kara, H. ve Erdoğan, G. (2020). Tunceli’de Bağlama/Saz Yapımı ve Müzik Kültürü Üzerine Bir Alan Araştırması. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 13(32), 1462-1479.
Kınık, M. (2011). Bir İletişim Aracı Olarak Türk Halk Müziği ve Türküler, Erciyes İletişim Dergisi, 2(1), 136-150.
Otyzbay, Z. (2019). Ayran Sözcüğünün Etimolojisi, Anlamı ve Türk Kültüründeki Yeri. Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, 123(242), 219-232.
Öktem, F., Sayıl, M. ve Çelenk Özen, S. (2006). Kodlayıcı Eğitim Kitapçığı, Ankara: RTÜK Yayını.
Örnek, S. V. (2016). Türk Halkbilimi, Ankara: Bilgesu Yayıncılık.
Sağır, A. (2012). Bir Yemek Sosyolojisi Denemesi Örneği Olarak Tokat Mutfağı. Turkish Studies Dergisi. 7(4), 2675-2695.
Şenler, F. (2005). Animasyon Tarihi, Teknikleri ve Türkiye’deki Yansımaları. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 3, 99-114.
Yılmazok, L. (2018). Ulusal Sinema: Ulus, Kültür, Kimlik ve Karakter Üzerinden Bir İnceleme. Beykoz Akademi Dergisi, 6(1), 136-151.
Elektronik Kaynaklar: Canım Kardeşim Benim – Uzaylılar mı Gelmiş filminin künye bilgisi (2021). [Erişim: 15.03.2021, https://boxofficeturkiye.com]
Canım Kardeşim Benim – Uzaylılar mı Gelmiş film afişi. [Erişim: 15.03.2021, http://www.beyazperde.com]
Canım Kardeşim Benim – Galip Bey’in mangal yakması [Erişim: 15.03.2021, https://www.youtube.com/watch?v=ZO69wdJ10GI]
Canım Kardeşim Benim – Uzaylılar mı Gelmiş, Aile üyelerinin uzaylılarla beraber halay çektiği sahne [Erişim: 15.03.2021, https://www.youtube.com/watch?v=ZO69wdJ10GI]
Canım Kardeşim Benim – Uzaylılar mı Gelmiş, Galip Bey’in bağlama çalması, [Erişim: 15.03.2021, https://www.youtube.com/watch?v=ZO69wdJ10GI]
Canım Kardeşim Benim – Uzaylılar mı Gelmiş, Yaşlı kılığına giren uzaylılar [Erişim: 15.03.2021, https://www.youtube.com/watch?v=ZO69wdJ10GI]