Erdem GÜLÜMSER, Hanife MUT, Uğur BAŞARAN, Medine ÇOPUR DOĞRUSÖZ

Melas veya Arpa Kırması İlavesinin Börülce ve Soya Silajlarının Kalitesi Üzerine Etkisi

Bu çalışma, melas veya arpa kırması ilavesinin börülce (“Ülkem” (Vigna unguiculata L.)) ve soya (“Yemsoy” (Glycine max. L)) silajlarının kalitesi üzerindeki etkilerini araştırmak amacıyla yürütülmüştür. Börülce ve soya alt baklaların olgunlaştığı dönemde hasat edilmiştir. Hasat sonrası yaklaşık 2 cm boyutunda parçalanan taze materyale 0 (kontrol), % 5, % 10 ve % 15 oranında melas veya arpa kırması eklenerek, silajlar hazırlanmış ve 45 gün süre ile 25±2 oC’de muhafaza edilmiştir. Çalışma Tesadüf Parselleri Deneme Desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Silaj örneklerinde 45. günün sonunda; pH, kuru madde, ham protein, ADF, NDF, laktik asit, asetik asit, bütürik asit, potasyum (K), fosfor (P), kalsiyum (Ca), magnezyum (Mg), sodyum (Na), demir (Fe), mangan (Mn), çinko (Zn), kobalt (Co) ve bakır (Cu) oranları belirlenmiştir. Silajların pH ve kuru madde oranı sırasıyla 3.72-4.37 ve % 25.00-38.00 arasında değişim göstermiştir. En yüksek laktik asit içeriği börülce + % 10 melas (% 7.503) ve soya + % 5 arpa kırması (% 6.968), en düşük ise yalın börülce (% 2.561) ve yalın soya (% 2.631) silajlarından elde edilmiştir. Silajların asetik asit oranı % 0.052 - 0.222 arasında değişirken, bütürik asite rastlanılmamıştır. Besin elementleri tüm uygulamalarda hayvanlar için gerekli olan sınırlar içinde olmuştur. Sonuç olarak, börülce ve soya bitkilerine farklı oranlarda katılan melas veya arpa kırmasının eklenmesi ile silaj kalitesinin arttığı ve börülce + % 10 melas ve soya + % 5 arpa kırması işlemlerinden elde edilen silajların diğer silajlara oranla daha iyi performans gösterdiği tespit edilmiştir.

Effects of Molasses or Crushed Barley Addition on the Quality of Cowpea and Soybean Silages

The aim of this study was to investigate the effect of molasses or crushed barley addition on the quality of cowpea (“Ülkem” (Vigna unguiculata L.)) and soybean (“Yemsoy” (Glycine max L.)) silage. For this purpose, the cowpea and soybean were harvested when seeds exactly form in the bottom pods. After the harvest, plants were chopped in size of 2 cm, then molasses and crushed barley seeds were added at 0 (control), 5% , 10% and 15% ratios (W/W) on fresh material, and the silage samples were prepared, then they were stored at 25±2 ͦ C for 45 days. The study was set up as completely randomized design with 3 replications. End of the 45. day, silage samples were investigated for pH, dry matter, crude protein, ADF, NDF, lactic acid, acetic acid, butyric acid, potassium (K), phosphor (P), calcium (Ca), magnesium (Mg), iron (Fe), zinc (Zn), manganese (Mn), cobalt (Co) and copper (Cu) ratios. The pH and dry matter ratio ranged between 3.72-4.37 ve 25.00-38.00%, respectively. The highest lactic acid was determined in cowpea + 10% molasses (7.503%) and soybean + 5% crushed barley seeds (6.968%), while the lowest in sole cowpea (2.561%) and soybean (2.631%) silages. The acetic acid of the silages ranged between 0.052-0.222%, and the butyric acid content was not observed. Mineral nutrients in all treatments were found within the livestock requirement. As a result, it was found that molasses or crushed barley addition into cowpea and soybean in different ratios improved silage quality and cowpea + 10% molasses and soybean + 5% crushed barley treatments performed better quality than other silages.

Keywords:

Silage Quality, Molasses, Crushed Barley, Legume,

PDF

___

[1] Önal Aşçı, Ö., & Acar, Z. (2018). Kaba Yemlerde Kalite. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Ankara, 112.

[2] Bakır, Ö. (1987). Çayır Mera Amenajmanı. A.Ü.Z.F. Yayın No: 992 Ders Kitabı; 292, Ankara, 362.

[3] İlaslan, M. (1988). Silaj. T.O.K. İşleri Bakanlığı, Proje Uygulama Genel Müdürlüğü, Ankara, 12.

[4] Kutlu, H.R. (2002). Tüm Yönleriyle Silaj Yapımı ve Silajla Besleme. Çukurova Üniversitesi, Balcalı-Adana.

[5] Alaca, B., & Parlak, A.Ö. (2017). Mısır, sorgum sudanotu melezi ile soya, börülce ve guarin karışık ekimlerinin silaj verimi ve kalitesine etkileri. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(1): 99–104.

[6] Başaran, U., Gülümser. E., Mut, H., & Çopur Doğrusöz, M. (2018). Mürdümük +Tahıl Karışımlarının Silaj Verimi ve Kalitesinin Belirlenmesi. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(9): 1237-1242.

[7] Van Soest, P.J. (1963). The use of detergents in the analysis of fibre feeds. II. A rapid method for the determination of fibre and lignin. Journal of the Association of Official Analytical Chemists, 46:829-835.

[8] Van Soest, P.J., & Wine, R.H. (1967). Use of detergents in the analysis of fibrous feeds. IV. Determination of plant cell-wall constituents. Journal - Association of Official Analytical Chemists, 50: 50–55.

[9] Demirel, M., & Yıldız, S. (2000). Hamur Olum Döneminde Biçilen Arpa Hasılına Kimi Yem Katkı Maddelerinin Katılmasının Silaj Kalitesi ve Rumende Ham Besin Maddelerinin Yıkılımı Üzerine Etkisi. International Animal Nutrition Congress, 4-6 September, Isparta, 270-276.

[10] Filya, I. (2000). Silaj Kalitesinin Artırılmasında Yeni Gelişmeler. International Animal Nutrition Congress, 4-6 September, Isparta, 243-250.

[11] Acar, Z., & Bostan, M. (2016). Değişik doğal katkı maddelerinin yonca silajının kalitesine etkilerinin belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 31(3): 433-440.

[12] Virtanen, A. I. (1993). The A. I. V. method of preserving fresh fodder. Empire Journal of Experimental Agriculture, 1: 143-155.

[13] Bingöl, N.T., Karslı, M.A., Bolat, D., & Akça, İ. (2008). Vejetasyonun Farklı Dönemlerinde Hasat Edilen Korungaya İlave Edilen Melas ve Formik Asit’ in Silaj Kalitesi ve İn Vitro Kuru Madde Sindirilebilirliği Üzerine Etkileri. Y.Y.Ü. Veteriner Fakültesi Dergisi, 2008(2): 61-66.

[14] Yavuz, M., İptaş, S., Ayhan, V., & Karadağ, Y. (2009). Yembitkilerinde Kalite ve Yembitkilerinden Kaynaklanan Beslenme Bozuklukları. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Yayınları, Ankara, 163-186.

[15] Atalay, A.İ, 2009. Melas ve Defne Yaprağı Karışımının Yonca Silajı Yapımında Kullanımı ve Silaj Kalitesi Üzerine Etkilerinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş.

[16] Bingöl, N.T., Karslı, M.A., & Akça, İ. (2010). Yerelması (Helianthus tuberosus L.) Hasılına Katılan Melas ve Formik Asit Katkısının Silaj Kalitesi ve Sindirilebilirliği Üzerine Etkileri. YYU Veteriner Fakültesi Dergisi, 21(1): 11 - 14

[17] Alçiçek, A., & Özkan, K. (1996). Silo Yemlerinde Destilasyon Yöntemi ile Süt Asidi, Asetik Asit ve Bütürik Asit Tayini. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(2-3): 191-198.

[18] Kılıç, A. (1984). Silo yemi. Bilgehan Basımevi, İzmir, 350.

[19] Tekeli, A.S., & Ates, E. (2005). Yield potential and mineral composition of white clover (Trifolium repens L.) - tall fescue (Festuca arundinacea schreb.) mixtures. Journal of Central European Agriculture, 6: 27-34.

[20] Gültepe, E.E., Uyarlar, C., Çetingül, İ.S., Iqbal, A., & Bayram, İ. (2017). Ruminantlar İçin Vitamin Mineral Katkıları ve Etkileri. Turkiye Klinikleri, 3(3):218-26.

[21] Periguad, S. (1970). Les carences en oligo-elements Ches les ruminants en france leur diagnostic. Les problems souleves par I’intensification fourragere. Ann. Agron, 21: 635-669.

[22] Lamand, M.I. (1975). Symtoms de carence et roles des oligo-elements chez 1 animal: Diagnostic Clinique. II. Nations de digestibility et teneurs recommandees dans laration: prophylaxie et yraite mets. Oligo Elemnts. No special Bull. Trech. CRVZde theix 1, 5-13

[23] NRC, 2001. Nutrient requirements of dairy cattle seventh revised edition.