Türkiye'nin AB'ye Üyelik Sürecinde Türk Bürokratik Kurumlarına Bakış

Öz Türkiye’nin Avrupa Birliği ile (o tarihteki adıyla Avrupa Ekonomik Topluluğu) 1963’te imzaladığı Ankara Anlaşması’ndan günümüze kadar geçen 57 yıllık sürede iki taraf arasındaki ilişkiler inişli çıkışlı ve yoğunlaşarak devam etmiştir. Hem ilişkilerin yürütülmesinde hem de Türkiye’nin AB’ye uyum sürecinde gereken koordinasyonun sağlanmasında 57 yıldan bu yana temel yetki ve sorumluluk Türk bürokratik kurumlarındadır. Bu kurumların en önemlileri, sürecin en başından beri var olan Dışişleri Bakanlığı ve özellikle, Türkiye’nin adaylık statüsünü kazanmasıyla, 2000’li yılların başından itibaren çeşitli isimler altında etkinliğini sürdürerek günümüzde Avrupa Birliği Başkanlığı ismini alan kurumdur. Merkezi yönetim içinde yer alan diğer bakanlıklar ve valilikler ile yerel yönetimler olan belediyeler de AB’ye uyum sürecinde önemli görevler üstlenmekle birlikte, temel kurumlar olan Dışişleri Bakanlığı ve AB Başkanlığı’nın koordinasyonunda faaliyet gösterirler. Bu çalışmada, sözü edilen iki kurumun AB ile ilişkiler bağlamında tarihsel süreci ve yapısı incelenecek; ayrıca, Türkiye’nin AB’ye üyelik için çıktığı uzun ve zorlu yolculukta, değişen şartlara paralel olarak bu kurumların konuya bakışlarına değinilecektir.

___

T.C. Dışişleri Bakanlığı, https://mfa.gov.tr

Avrupa Birliği Başkanlığı, https://ab.gov.tr

Birand, M.A. (1986). Türkiye’nin Ortak Pazar Macerası: 1959-1985, Milliyet Yayınları, İkinci Baskı, İstanbul.

Çalış, Ş. H. (2008). Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri:Kimlik Arayışı,Politik Aktörler ve Değişim, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.

Sönmezoğlu, F., Nurcan Özgür Baklacıoğlu , Özlem Terzi (2012). 21.Yüzyılda Türk Dış Politikasının Analizi, Der Yayınları, İstanbul.

Şener, H.E. ve Esen E. (2010). Avrupa Birliği’ne Üyelik Sürecinin Örgütlenmesi: Türkiye, Macaristan ve Polonya, Phoenix Yayınevi, Ankara.

T.C.Başbakanlık Avrupa Birliği Genel Sekreterliği (2011). Avrupa Birliği Yolunda ABGS’nin 10 Yılı, Eurohorizons Danışmanlık, Ankara

Ulusoy, K. (2009). “The Changing Challenge of Europeanization to Politics and Governance in Turkey”, International Political Science Review, Vol.30, No.4

Nas, Ç. (2018). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ve Türkiye’nin AB Süreci, İktisadi Kalkınma Vakfı Dergisi, Sayı:230, Haziran-Temmuz 2018, İstanbul.

Eralp, A. (1994). “Gümrük Birliği Tartışmasının Düşündürdükleri”, Görüş Dergisi, TÜSİAD, Özel Sayı, Sayı:18, 1994-1995, İstanbul.

Resmi Gazete (2018). Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar İle Diğer Kurum Ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180715-1.pdf

Sarıkaya M., AB patinajının nedeni (2005). http://arsiv.sabah.com.tr/2005/03/15/sarikaya.html

Haber7 (2004). Gül:DPT önemli katkıda bulunacak, http://www.haber7.com/siyaset/haber/69770-gul-dpt-onemli-katkida-bulunacak

T.C. Avrupa Birliği Daimi Temsilciliği, http://avbir.dt.mfa.gov.tr/Mission