Türk Barok Mimarisinde Batı Anlamında Bir Teşebbüs Küçük Efendi Manzumesi

Yedikule'de Hacı Evhad sokağı üzerinde cami, kütüphane ve çeşmeden teşekkül eden küçük bir bina topluluğu Türk Barok mimarisinin nevi kendine has bir örneği olarak karşımıza çıkıyor. Halil Ethem'in Nos Mosqées de Stamboul adlı kitabında kısaca bahis konusu edilen ve aslında Nakşibendi tekkesine ait olan bu mütevazi manzume, 1957 yılında çıkan bir yangında iç mimarisi ve ahşap aksamı harap olmasına rağmen, mimari önemi hâlâ muhafaza etmektedir. Külliye Türk Barok mimarisi devrinin son yıllarında, XIX. asır başında inşa edilmiştir. Kitâbesi bulunmayan camii-ün inşa tarihi kat'iyetle bilinmiyorsa da çeşmenin kitâbesinden 1825 yılından önce yapıldığını anlıyoruz. Ancak çeşmenin taş duvar işçiliğiyle kütüphane duvarının taş işçiliğinin eş olması, ve ileride göstermeğe çalışacağımız gibi, cami-kütüphane-çeşme topluluğunun bir bütün teşkil etmesi, cami-kütüphane kütlesinin yine ayni yıllarda ve muhtemelen ayni mimar tarafından yapılmış olduğuna işaret etmektedir.