Dünyada umumi bilginin hemen hiçbir sahası, bizim ilk okul sıralarından beri öğrenmeğe çalıştığımız "Tarih" kadar çok, fikir münakaşaları ve dünya görüşü mücadeleleri içine sokulmuş değildir. Bunun neden ileri geldiğini uzun uzun araştırmağa pek lüzum yoktur; çünkü bu, tarihin mahiyetinden gelmektedir. Filhakika başka hiçbir ilim, -hattâ hukuk ve ilahiyat bile-, tarih kadar zamanın ve devrin fikir alemine tabi ve bağlı değildir. Çünkü ilim olarak tarih, devirlerin ve kültürlerin, geçmişten hesap verdikleri bir "form"dur. Hattâ bundan dolayı her neslin tarihini kendi yazması, tarih tablosunu kendisi çizmesi lazım geldiği bile iddia edilmiştir. Gerçekten, cihan tarihi gösteriyor ki, hiçbir devir, hattâ hiçbir nesil, kendi görüş ve anlayışı ile kendisine yeni bir "tarih tablosu" çizmekten, başka bir deyimle, yeni bir "tarihi şuurlaşma"dan müstağni kalamıyor. Bilhassa siyasi değişmeler ve yeni içtimai şekilleşmeler demek olan inkılap devirleri ve nesilleri bunu, sükün devirlerinden çok daha kuvvetle hissediyorlar. Çünkü milletler böyle zamanlarda varlıklarını korumak, kudretlerini geliştirmek ve, manevi kıymetlerine dayanarak geleceğe emniyetle yürümek için, kendilerini yeniden daha derin tanımak ve anlamak ihtiyacını duyuyorlar. Ve çünkü böyle zamanlarda milletler de -tıpkı bir insan gibi-, "ben ne olmalıyım? nasıl olmalıyım?" derlerken, önce, "ben neyim?" diye bir sual sormak zorunda kalıyorlar. Fakat, herkes teslim eder ki, bunu cevaplandırmak için de "ben nasıldım? nasıl oldum?" demeleri ve bunun cevabını vermeleri icap ediyor. Bu ise geçmişlerini tekrar gözden geçirmekle, daha doğrusu tarihlerine yeni bir bakışla mümkün ve kaabil olabiliyor. Çünkü, söylemeğe bile lüzum yoktur ki, bir milletin tabiatı, karakteri, mizacı, istidadı ve iktidarının hududu v.s., -tıpkı gene bir insanın ki gibi,- hep geçmişinde iradesi ile yaptığı, başardığı veya başaramadığı, işlerinde, yâni onun hayatının aynası olan "tarih'- inde görülebiliyor. Binnetice, milletler kendilerini ancak tarihleri içinden anlayabiliyorlar. Tarihe bu bakış ise, her defasında yeni bir "tarihi şuurlaşma" demektir.

The wooden mihrab of the Taşkın Paşa mosque, in the Damsa village of Ürgüp, was removed from its original place in 1940 and brought to the Etnographical Museum in Ankara. The Taşkın Paşa mosque does not carry an inscription panel. However, it is dated to the 14th. century depending on stylistic analogies and the dates of the two mausolea in the courtyard. As we shall try to designate in the description below, the general form and decoration of the mihrab gives us the opinion that it is contemporary with the mosque. Two bands with different mouldings and different width determine the 350 cm. high, 203 cm. wide rectangular framework of the mihrab, The 65 cm. wide, 30 cm. deep, 310 cm. high niche is semicircular in plan and it is covered by an half dome. The half dome is enframed by a two centered ogive arch which rests on the engaged columns flanking the sides of the niche. (Fig. I , Pl. I) A 98 cm. high rectangular panel is placed between the ogive arch and the framework, w hile two large roundels fili the corners of the spandrels. (Pl. 2) The mihrab is made of walnut planks that are cut according to the shapes of the different elements and joined vertically and horizontally. For the moulded bands which delineate the framework two planks, measuring 16 cm. and 20 cm. respectively, are placed vertically at the sides and horizontally at the top meeting cach other diagonally at the upper corners. Three vertical planks, measuring 28 cm. in width and 110 cm. in height, are used for the semicircular niche; the half dome is made of a monolith piece and horizontal planks are used for the arch frieze, the spandrels and the rectangular panel between the arch frieze and the inner band. This construction technique of the mihrab resembles the construction of wooden doors and window shutters rather than mimbers. The surface of the mihrab is completely covered with carved geometrical and floral interlaces and inscription bands. The lower part of the lateral moulded band is covered with an intrecate floral interlace where scrolls or palmet leaves are woven into a continious composition running on the vertical axis up to 92 cm. from ground level. At the point where this interlace ends, an inscription band, in floriated Nesih script, starts and runs around the upper part of the framework. (Pl. 1, 4) This inscription, where the letters are well rounded and usually terminate with scrolls and palmet leaves, is a yerse taken from the Koran. The lower part of the inner moulded band starts with an intrecate geometric interlace. Curvilinear narrow strips intersect each other besides delineating squares that are looped on top of one another. As in the first band, an inscription band starts at the point where the interlace terminates, 68 cm. from ground level, and continues on the upper part of the band, The rectangular panel between the arch frieze and the inner band of the framework is divided into three horizontal zones. The two outer zones carry verses from the Koran in Nesih script, while the center is decorated with a geometric interlace. In this case, narrow strips delineate twelve pointed stars whilst intersecting each other. (Pl. 2) The surface of the niche, the englged columns, the arch frieze and the spandrels are decorated with simple or complex floral compositions. The large roundels on the spandrels are decorated with inscriptions 8. (Pl. 2, 3, 6) In contrast to all these elements the half dome is left free of decoration which probably indicates a later restoration. The geometric and floral interlaces and the inscription bands are carved in three different techniques which are: slant cut, high relief and double layer relief. These techniques are similar to those used for the carved decorations of wooden mimbers from the XIII. th. and XIV. th. centuries . In the sequence of Anatolian mihrabs from the XIII. th. and XIV. th. centuries no other examples are found in wood and only four early wooden mihrabs have survived from outside of Anatolia. The earlıı est of the four belongs to the Iskodar village mosque in Turkestan, and is dated to the pre Mongol period, to the XI-XII. th. centuriesn. (Pl. 7) The other three are from the Faturud period in Egypt. The mihrab of the El-Ezher mosque (Pl. 8), is dated to 519 11/1[25-26 A. D. with an inscription panel placed above its framework 12.