1972 yılı sonbaharında Budapeşte'deki görevim sona erip Ankara'ya dönerken, Macaristan Halk Cumhuriyeti Dış Kültür ilişkileri Enstitüsü Başkanı Sayın Rosta, 1526 Mohaç Savaşından sonra 15 yıllık dönemde Macaristan'ın durumu ve Macar yöneticilerin tutumuna objektif bir yaklaşım niteliğinde tarihsel bir yapıtı Türkçeye çevirttiklerini söyleyerek, bunun bir kopyasını bana vermişti. Géza Perjés adlı Macar tarihçisi "Yolun kenarına itilen ülke" başlıklı bu yapıtında, Mohaç Savaşı ve Türklerin Macaristan'ı işgalinden, bu ülkeyi doğrudan doğruya yönetmeğe başladıkları 1541 yılına dek süren çok çekişmeli ve karmaşık bir dönemini anlatmakta ve kişisel, ilginç bir değerlendirme yapmaktadır. O zamanki Macar yöneticilerini eleştirerek, onların Kanuni'nin Macaristan'ı Türk himayesinde, Türk ve Avusturya imparatorlukları arasında bir tampon devlet biçiminde kalması yolundaki önerisini kabul etmeyişlerinin tarihsel bir yanılgı olduğunu belirten yazar, bunun sonucunda ülkenin birlik ve bütünlüğünü yitirdiğini ve birçok kanlı savaşlara sahne teşkil ettiğini belirtmektedir. Perjés, yapıtının son bölümünde de, 1541'den 1686'ya süren 150 yıllık Türk yönetimi döneminin Macar ulusu için teselli sayılabilecek yönlerini anlatmaktadır.

The manuscript of the Humâyünnâme, preserved in the Topkapı Museum (Hazine 359) is a unique manuscript in that it was executed in 1567 in Cairo for Defterdar Mustafa. Pasha by the calligrapher Mehmet b. Muhsin b. Burhan. The 30 miniatures, it contains, present a very refined miniature style rendered by the same hand. The stories depicted show a different type of iconography compared with those found in the other manuscripts of the Humâyünnâme, SuhailI and Kalila va Dimna. Although some of the miniatures depict stories common to the Bute Anvâr-i Suhaili, both stylistically and iconographically they are of different type. The closest parallel to a miniature of the Cairo manuscript is found in the scattered leaves of a Humâyünnâme in the Boston Museum of Fine Arts. The story of the tortoise travelling with the geese is depicted in both. The setting of the miniatures, the types and postures of the figures and the motifs of architecture look similar in both of the miniatures. It seems that either they copied the same model or they were copied from one another. Since the Boston manuscript is fragmentary containing only five miniatures, its not possible to determine whether the Boston manuscript was also executed in Cairo.