Dubrovnik Devlet Arşivindeki Türk Vesikaları

Doğu ve Batı ile kurmuş olduğu canlı ve entansif siyasi ve iktisadi bağlar sayesinde Dubrovnik Cumhuriyeti'nin bıraktığı zengin arşiv, malzemesinin eskiliği, değeri ve çeşitliği ile Yugoslavya arşivleri arasında kendine mahsus bir mevki işgal etmiştir. Birçok İtalyanca, Latince, Sırpça-Hırvatça v. s. dokumanlardan başka, bu arşivde, çeşitli Türk vesikalarından müteşekkil pek zengin bir koleksiyonun kendine mahsus bir yeri vardır. Bu koleksiyonda, Osmanlıca-Türkçe, Sırpça-Hırvatça, Arapça ve az sayıda İbranice, yunanca ve Ermenice yazılmış 12.000 kadar orijinal vesika ve mektup mevcuttur. Bütün bu vesikalar, Dubrovnik Cumhuriyeti ile Türkiye ve Yakın - Doğu ile Akdeniz'de bulunan sair İslam memleketlerinin arasında kurulan ilk münasebetlerden başlıyarak Cumhuriyetin 1808 yılında vukubulan inkırazına kadar bir devreye şamildir. Balkanlar'da Türk idaresinin nüfuzu ve entansif bir surette yayılması, daha önce burada Dubrovnik ticaretinin esaslı bir şekilde yerleşmesinden dolayı Dubrovniklileri, Türkler ve bunların idaresiyle daimi bir temasın kurmalarını mecbur etmişti. Buna binaen Dubrovnikliler, kendi hinterlandlarında bulunan yeni idare ile doğrudan doğruya anlaşmak ihtiyacını duymuşlardı.