Atatürk'ün II. Meşrutiyet İnkılâbının Hazırlanmasındaki Rolüne Ait Bir Belge

23 Temmuz 1908 de II. Abdülhamid'i Meşrutiyet idaresini yeniden kurmaya zorlayan hareketin kaynağı olan "Osmanlı Terakki ve İttihat Cemiyeti"nin Selânik'te müsait bir faaliyet sahası bulmasında ve bilhassa ordunun seçkin ve aydı n genç subaylarının azimli ve cesur davranışlarına dayanmasına imkân hazırlıyanlar arasında Mustafa Kemal Bey'in önemli rolü üzerinde, belki de politikacı rakiplerinin tesiriyle olacak, gereği gibi durulmamıştır. 13 Mayıs 1889 tarihinde ilk defa genç Tıbbiyelilerin okul bahçesinde gizlice kurdukları "İttihad-ı Osmanî Cemiyeti", uzun istihale ve keşmekeşlerden ve faaliyet merkezi "Osmanlı İttihat ve Terakki Cemiyeti" adı altında vatan dışında bir yerde, Paris'te işe giriştikten sonra, memleket içinde istibdadının nüfuz ve kudreti her gün biraz daha artan II. Abdülhamid idaresinin karşısına çıkabilmenin ve programının baş maddesini teşkil eden Meşruti idareyi kurmanı n güçlükleri karşısında ne yapacağını şaşırmış bir duruma düşmüştü. Dışarıdan yapılan gizli telkinlerle, teşviklerle ve zaman zaman verilen müphem talimatlarla yer yer kurulmaya çalışılan küçük heyetlerin bu işi başaramıyacakları da bir gerçekti. İstibdada karşı koyacak ve onu yıkacak kudrette bir imanla teşkilâtlanmış silahlı bir kuvvete dayanmak zaruri idi. Paris'teki Jön Türkler, işte bu kuvvetten faydalanma ve onunla işbirliği yapma imkanını herkesten önce Kurmay Yüzbaşı Mustafa Kemal'e borçlu bulunmaktadırlar.

BELLETEN-Cover
  • ISSN: 0041-4255
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1937
  • Yayıncı: Türk Tarih Kurumu
Sayıdaki Diğer Makaleler

RÖTHLISBERGER, MARCEL : Die Türkei, Reise durch ihre Geschichte (=Türkiye, Tarihi içinde seyahat), Kümmerly ve Frey Geographischer Verlag, Bern 1959, 204 sahife. [Kitap Tanıtımı]

Semavi EYİCE

YOSİF ABGAROVİÇ ORBELİ : Sinkronistiçeskie Tablitsi Hıdjrı i Yeveropyiskogo Letoiscislymiya جداول اسودل الزات اسبرين الى الزات الميلادية Sovyetler Birliği Bilimler Akademisi Şarkiyat Enstitüsü, Moskova, 1961. [Kitap Tanıtımı]

Suat SİNANOĞLU

Sayın Cumhur Başkanı Orgeneral Cemal Gürsel'in Türk Tarih Kurumu'nu Ziyaretleri

Atatürk'ün II. Meşrutiyet İnkılâbının Hazırlanmasındaki Rolüne Ait Bir Belge

Faik Reşit UNAT

Uriel Heyd, Ottoman Documents On Palestine, 1552-1615, Oxford University Press, 1960. [Kitap Tanıtımı]

Fevziye A. TANSEL

XVI. Yüzyıl Başlarında Trabzon Livası ve Doğu Karadeniz Bölgesi

M. Tayyib GÖKBİLGİN

Basil Gray: La Peinture Persane, Genève ve 1961 Skira, 191 pages, 80 coloured miniatures, general index, index of MSS, chronological bibliography, map. [Kitap Tanıtımı]

Emel ESİN

BASIL GRAY : La Peinture Persane. Geneve 1961 Skira, 191 s., 80 renkli minyatür, umumi fihrist, yazmalar fihristi, kronolojik bibliyografya. [Kitap Tanıtımı]

Emel ESİN

Konya, Karaman ve Civarı, Akhisar, Manisa, İzmir, Aydın ve Edirne'de Tetkiklerimiz Esas Noktaları Üzerine Bir Gezi Raporu

Süheyl ÜNVER

Belbaşı Kaya Sığınağında Bulunan Üst Paleolitik ve Mesolitik Endüstri

Enver Y. BOSTANCI