REKREASYON ALANINDA TÜRKİYEDE KULLANILAN ÖLÇEKLERİN İNCELENMESİ
Ülkemizde son yıllarda Serbest zaman ve rekreasyon kavramları önemli kavramlar haline gelmiştir. Üniversitelerde bu konuda değişik fakülte ve yüksekokullarda bölümler açılmış ve bu paralelde yetişmiş olan ve yetişen akademisyenler alana ve literatüre yönelik yayınlar yaparak katkı sağlamışlardır. Bu çalışmaları göz önünde bulundurarak araştırmanın amacı; rekreasyon alanında ülkemizde kullanılan dil adaptasyonu yapılmış ya da geliştirilmiş ölçeklerin içerik, yöntem, yıl, yazarlar, dergiler ve kurumlar açısından incelenmesidir. Çalışma tanımlayıcı bir araştırma olup, veri toplama yöntemi literatür taramasıdır. Araştırmada toplam 18 adet ölçek incelenmiş, bunlardan 12 ölçek dil adaptasyonu yapılmış, kalan 6 ölçek ise ülkemizde geliştirilmiştir. İlk adaptasyon çalışması 2004 yılında yapılmış olup, en fazla adaptasyon ve geliştirme çalışmaları 2006 yılında görülmektedir. Adaptasyon ve ölçek geliştirme çalışmalarında güvenirlik analizi olarak değişmezliği test etmek için Test re-Test, İç Tutarlılığı test etmek için Cronbach’s Alpha ve Madde Analizi, geçerlik çalışmaları için de Açıklayıcı Faktör Analizi ve Doğrulayıcı Faktör Analizi kullanılmıştır. Çalışmalar ağırlıklı olarak Uluslararası Spor Bilimleri Kongrelerinde sunulmuş ve Spor Bilimleri alanında Yüksek Lisans ile Doktora tezlerinde yer almış ve Ulusal Spor Bilimleri dergilerinde yayınlanmıştır. Bir ülke kültürüne adapte edilmiş olan ölçekler, hem kültürler arası karşılaştırmalar yapmak, hem de söz konusu ülke kültüründe yeni ölçekler geliştirmek açısından literatüre katkı sağlayacak çalışmalardır. Yeni ölçeklerin geliştirilmesinin de Rekreasyon alanını akademik açıdan zenginleştireceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler:
Serbest Zaman, Rekreasyon, Geçerlik ve Güvenirlik
EXAMINATION OF SCALES IN RECREATION AREA USED IN TURKEY
Recently leisure and recreation became significant concepts in our country. Departments wereestablished in various faculty and schools and academicians have made studies contributing to thefield and literature. Taking into consideration these studies, the aim of this research is to analyzescales in recreation field developed in our country or adapted to our language according to content,method, year, authors, journals and institutions. This study is a descriptive study and data collectionmethod is literature review. According to the results of the study 18 scales were detected amongwhich 12 were adapted and the remaining 6 scales were developed in our country. The firstadaptation study was conducted in 2004 and most adaptation and development studies wereconducted in 2006. In reliability studies, test re-test analysis, internal consistency with Cronbach’salpha and item analysis were examined. In order to examine validity, explanatory and confirmatoryfactor analyses were evaluated. Predominantly studies were presented in international sportcongresses, consisted of master and doctoral dissertations and published in national sport sciencesjournals. Culturally adapted scales contribute to literature by making cross-cultural comparisons anddevelop new scales specific to the culture. Development of new scales is expected to enrichrecreation field academically
Keywords:
Leisure Time, Recreation, Validity and Reliability,
___
- Akgül, B.M., Gürbüz, B., Leisure Attitude Scale: The Study of Reliability and Validity, 11thInternational Sports Sciences Congress, Antalya, Turkey, 2010.
- Alexandris, K., Carroll, B., “Demographic Differences in the Perception of Constraints on Recreational Sport Participation: Result from a Study in Greece” Leisure Studies. 16. pp. 107-125, 1997.
- Alexandris, K., Palialia, E., “Measuring Customer Satisfaction in Fitness Centers in Greece: An Exploratory Study” Managing Leisure. 4. pp. 218- , 1999.
- Beard, J.G., Ragheb, M.G., “Measuring Leisure Satisfaction” Journal of Leisure Research. 12 (1). pp. 33, 1980.
- Ceylan, Ö., Yıldız, S.M., Tekin, A., Özdağ, S., Comparison Outsourcing or Insourcing in Animation According to Service Quality [“Animasyonda Dış veya İç Kaynak Kullanan Açısından Federation Journal of Sport Science. 2 (2). pp. 16- , 2010.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., Büyüköztürk, Ş., Multivariate Statistics for Social Sciences, SPSS and LISREL Applications Değişkenli Uygulamaları”], Pegem Yayıncılık, Ankara, 2012.
- Etkinliklerine İlişkin Liderlik Ölçeğinin Geliştirilmesi”], Hacettepe University, Health Sciences Institute, School of Sport Sciences and Technology, Doctorate Thesis, Ankara, 2006.
- Dunlap, R.E., Van Liere, K.D., Mertig, A.G. Jones, R.E., “Measuring Endorsement of the New Ecological Paradigm: A Revised NEP Scale” Journal of Social Issues, 56 (3). pp. 425-442, 2000.
- Ekinci, E., Yenel, F., Sarol, H., Outdoor Trekking Participation Motivation Scale: Validity and Reliability Study, Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”], Rekreasyon Araştırmaları Kongresi Antalya, Türkiye, pp. 222-228, 2012. I. Bildiri Kitabı
- Ercan, İ. Kan, İ., Reliability and Validity in Scales “Ölçeklerde University Journal of the Faculty of Medicine, 30 (3). pp. 211-216, 2004. ve Geçerlik”], Uludağ
- Erkuş, A., Writings on Psychometry [“Psikometri Üzerine Yazılar”], Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara, 2003.
- Gürbüz, B., Aşçı F.H. Çelebi M., The Reliability and Validity of the Turkish Version of the Recreational Exercise Motivation Measure, Proceedings of 9th International November, Muğla, Turkey, 2006. Congress, 5
- Gürbüz, B., Koçak, S. Lam, E.T.C., The Reliability and Validity of the Turkish Version of the Service Quality Assessment Scale, 19thConference of the North American Society for Sport Management Abstract Book, Atlanta, Georgia, USA, 2004.
- Gürbüz, B., Özdemir, A.S., Karaküçük, S., Meaning of Leisure Time Scale: Evaluation of Psycho-metric Characteristics on Turkish University Students, 4th International Mediterranean Sport Science Congress, Book of Abstracts, Antalya, Turkey, 2007.
- Karlı, Ü., Polat, E., Yılmaz, B., Koçak, S., Reliability And Validity Study of Leisure Satisfaction Scale (LSS- Long Version) [“Serbest Zaman Tatmin Ölçeği’nin (SZTÖ-Uzun Çalışması”], Hacettepe Journal of Sport Sciences, 19 (2). pp. 80-91, 2008. Geçerlik ve Güvenirlik
- Kutlu, D., Reliability and Validity of Turkish Version of Customer Satisfaction Scale for Health Care and Fitness Clubs, Middle East Technical University, The Graduate School of Social Sciences, Unpublished Master Theses, Ankara, 2006.
- Lam, E.T.C., Service Quality Assessment Scale (SQAS): An Instrument for Evaluating Service Quality of Health-Fitness Clubs, Houston, Unpublished Doctoral Dissertation, Texas, University of Mutlu, İ., A Research on Leisure Attitudes in Individuals Making Exercise (Kayseri City Example) “Egzersiz Yapan Kişilerin Boş Zamanlarına Yönelik Tutumları Üzerine bir Araştırma (Kayseri İli Örneği)”], Niğde Department of Physical Education and Sports, Unpublished Master Thesis, Niğde, 2008. Institute
- Müderrisoğlu, H., Kutay, E.L., Örnekçi, E.S., “Constraints in Rural Recreation Activities” Journal of Agricultural Sciences. 11 (1), pp. 40-44, 2005.
- Öner, N., A Methodology Model in Cross-cultural Scale Uyarlamasında bir Yöntembilim Modeli”], Journal of Psychology IV. National Congress of Psychology Special Issue. 6 (21). pp. 80–82, 1987. Ölçek
- Özdamar, K., Statistical Data Analysis with Package Programmes-1 Veri Analizi-1”], 4rdEdition, Kaan Kitapevi, Eskişehir, Özdemir, P., Basic Lisrel (Structural Equation Modelling) [“Temel Lisrel (Yapısal Eşitlik Modeli)”], Antalya: 10. Araştırma Yöntemleri Semineri Notları, Antalya, 2012.
- Pelettier, L.G., Vallerand, R.J., Blais, M.R., Brière, N.M., http://www.er.uqam.ca/nobel/r26710/LRCS/echelles/
- EML28_en.pdf, document retrieval date: 10.02.2012.
- Ragheb, M.G., Beard, J.G. “Measuring Leisure Attitude” Journal of Leisure Research. 14 (2). pp. 167, 1982. Rogers, H., Morris, T., An Overview of the Development and Validation of the Recreational
- Exercise Motivation Measure (REMM), XIthEuropean Congress Proceedings Book, Copenhagen, Denmark, 2003. Psychology, Congress
- “Üniversite Öğrencilerinin Çevresel Şimşek, Ö.F., Introduction to Structural Equation Modelling Basic Principles and LISREL Applications “Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları”], Ekinoks Yayınevi, Ankara, Tekin, H., Measurement and Evaluation in Eduacation “Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme”] 9thEdition, Yargı Kitap ve Yayınevi, Ankara, 1996.
- Tezbaşaran, A., Guide for Developing Likert Type Scale Psikoloji Derneği Yayınları, Özyurt Matbaası, Ankara, Tütüncü, Ö., Aydın, İ., Küçükusta, D., Avcı, N. Taş, İ., Analysis of Factors Affecting Recreation Participation of University Students Rekreasyon Unsurların Analizi”], Hacettepe Journal of Sport Sciences. 22 (2). pp. 69–83, 2011. Etkileyen
- Uzun, S., (2005) User satisfaction on rural and urban parks; the example of Gölcük rural recreation area and İnönü park [“Kırsal ve Kentsel Alanlardaki
- Parklarda Kullanıcı Memnuniyeti; Gölcük Ormaniçi Dinlenme Alanı ve İnönü Parkı Örneği”], Abant İzzet Baysal University, Institute of Sciences, School of Sport Sciences and Technology, Unpublished Master Thesis, Bolu, 2005.
- Uzun, S., Müderrisoğlu, H., User Satisfaction in Rural Recreation Areas: The Example of Bolu Gölcük Forest-Recreation Area [“Kırsal ve Kentsel Alanlardaki Parklarda Kullanıcı Memnuniyeti; Gölcük Ormaniçi Dinlenme Alanı Örneği”], SDÜ Faculty of Forestry Journal. 1. pp. 67-82, 2010.
- Witt, P.A., Ellis, G.D., “Development of a Short Form to Assess Perceived Freedom in Leisure” Journal of Leisure Research. 17(3), pp. 225-223, 1985.
- Yerlisu Lapa, T., Ağyar, E., “Cross-Cultural Adaptation of Perceived Freedom in Leisure Scale” World Applied Sciences Journal. (7). pp. 980-986, 2011.
- ISSN: 1307-6477
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2007
- Yayıncı: Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Ali Serdar YÜCEL, Yunus Emre KARAKAYA, Bilal ÇOBAN, Cemal GÜNDOĞDU, Özgür KARATAŞ
ELİT FUTSAL OYUNCULARI İLE SEDANTERLERİN DENGE VE VÜCUT YAĞ YÜZDELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
Alper Cenk GÜRKAN, Ozan SEVER, Fatma Nur ER, Ceren SUVEREN, Mehmet KOÇAK, Muhsin HAZAR
REKREASYON ALANINDA TÜRKİYEDE KULLANILAN ÖLÇEKLERİN İNCELENMESİ
Evren AĞYAR, Tennur Yerlisu LAPA
Oguz TURKAY, Seyit Ahmet SOLMAZ, Abdulmenaf KORKUTATA, Cagri ERDOGAN
REKREASYONEL SPOR HİZMETLERİ KALİTE ÖLÇEĞİ-38’İN TÜRKÇE VERSİYONU GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI