Voleybol Milli Takım Gelişim Kampına Çağrılan 14-15 Yaş Grubu Erkek Sporcuların Hedef Yönelimleri ve Yaşam Doyum Düzeyleri

Bu çalışmanın amacı, yetenekli genç sporcuların hedef yönelimlerinin ve yaşam doyum düzeylerinin belirlenerek, bu sporcularda beklenen performansa ulaşmasında hem sporcuların tanınması hem de uygun antrenman ortamlarının oluşturulması açısından bilimsel yöntemlerden faydalanmanın önemini ortaya koymaktır. Çalışmaya, voleybol milli takımı gelişim kampına çağrılan 14-15 yaş grubu toplam 72 erkek voleybolcu katılmıştır. Voleybolcuların hedef yönelimleri ile yaşam doyum düzeylerine ilişkin verilerin toplanmasında, Sporda Görev ve Ego Yönelim Ölçeği SGEYÖ ve Yaşam Doyum Ölçeği YDÖ ölçeği kullanılmıştır. Çalışmada betimsel istatistikler ile Pearson korelasyon testi, bağımsız örneklem t testi, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi ve varyans analizleri yapılmıştır. Ego, görev ve yaşam doyum puanları ortalamaları arasındaki farklara ve ilişkilere bakılmıştır. Yapılan karşılaştırmalar sonucunda; sporcuların deneyimleri, önemli başarıları, oynadıkları kulüplerden gelir elde etme durumları ya da yaş grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı, buna karşın ortaokulda okuyan voleybolcuların hem görev hem de ego yönelim puanı ortalamalarının lisede okuyan voleybolculardan daha yüksek olduğu bulunmuştur. İlde yaşayan voleybolcuların yaşam doyum puanları ilçede yaşayan voleybolculardan daha yüksektir. 20 puanın altında yaşam doyumuna sahip olan voleybolcular ile 20 puanın üstünde yaşam doyum düzeyine sahip voleybolcuların görev ve ego yönelim puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar bulunmuştur. Yaşam doyum puanı 20’nin üstünde olan voleybolcuların ego ve görev yönelimi puanları yaşam doyum puanı 20’nin altında olanlardan daha yüksektir. Hedef yönelimi ve yaşam doyumu arasındaki ilişkilerde, görev yönelimi ve ego yönelimi arasında; hem görev yönelimi hem de ego yönelimi ile yaşam doyumu arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Sonuç olarak; milli takım gelişim kampına çağrılan erkek sporcuların yaşam doyumları ile hedef yönelimleri ego ve görev arasındaki pozitif yönde anlamlı ilişkinin sporcuların performanslarının gelişiminde kullanılabileceği değerlendirilmektedir. Yaşam doyum düzeyleri normalin altında olan sporcuların hedef yönelim puanlarının da düşük olmasının, bu sporcuların performans gelişimlerini olumsuz etkileyebileceği düşünülmektedir. Sporcuların ego ve görev yönelimi puanlarına bakarak ne tür motivasyonel bir iklim yaratılacağına karar vermede bilimsel yöntemlerden faydalanılarak, elit sporcu olma potansiyeli olan sporcuların performans gelişimlerine katkı sağlanabilir.

Anahtar Kelimeler:

Hedef yönelimi, ego yönelimi, görev yönelimi, yaşam doyumu

Goal Orientations and Life Satisfaction Levels of 14- and 15-year-old Male Players Participated in the National Volleyball Team Development Camp

The purpose of this study was to determine goal orientations and life satisfaction levels of talented young players, and to show the importance of knowing the player to get them to perform their potential. A total of 72 male volleyball players aged 14-15 who were invited to the development camp of the national volleyball team participated in the study. Volleyball players’ goal orientations were measured by the Task and Ego Orientation Scale in Sports TEOSS . The volleyball players’ perceived life satisfaction levels were measured by using the Life Satisfaction Scale LSS . Descriptives, Pearson’s r, independent samples t-test, Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis and ANOVA tests were carried out where appropriate. No statistically significant difference was found between experience, considerable achievements, income from the club, or age groups of Ego, Task, and Life Satisfaction mean scores. Players studying at middle school had higher mean scores of task and ego orientation when compared to high school students. Players living in provinces had higher life satisfaction scores than those living in towns. The ego and task orientation scores of the volleyball players with a life satisfaction score of more than 20 were higher than those with a life satisfaction score below 20 p

Keywords:

Goal Orientation, ego orientation, task orientation, life satisfaction,

PDF

___

Ames, C. (1992). Classrooms: Goals, structures, and student motivation. Journal of Educational Psychology, 84(3), 261-271. http://dx.doi.org/10.1037/0022-0663.84.3.261
Balaguer, I., Duda, J.L., & Crespo, M. (1999). Motivational climate and goal orientations as predictors of perceptions of improvement, satisfaction and coach ratings among tennis players.
Scandinavian Journal of Medicine and Science in Sports, 9(6), 381–388. Retrieved from http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=edselc&AN=edselc.2-52.0-00332 52550&lang=tr&site=eds-live&authtype=ip,uid
Balaguer, I., Duda, J.L., Atienza, F.L. & Mayo, C. (2002). Situational and dispositional goals as predictors of perceptions of individual and team improvement, satisfaction and coach ratings among elite female handball teams Psychology of Sport and Exercise, 3, 293-308
Barnett, N. P., Smoll, F. L. & Smith, R. E. (1992). Effects of enhancing coach-athlete relationships on youth sport attrition. The Sport Psychologist, 6(2), 111-127.
Biddle, S. J. H., Soos, I. & Chatzisarantis, N. (1999). Predicting physical activity intentions using a goal perspectives approach: a study of Hungarian youth. Scandinavian Journal of Medicine and Science in Sports, 9, 353 357.
Büyüköztürk, Ş., Çokluk Bökeoğlu, Ö. ve Köklü, N. (2009). Sosyal Bilimler için İstatistik. Ankara: Pegem Akademi.
Castillo, I., Ines, T., Balaguer, I., Fonseca, A. M., Claudia, D. & Duda, J. (2010). The task and ego orientation in sport questionnaire: Testing for measurement invariance and latent mean differences in Spanish and Portuguese Adolescents. International Journal of Testing, 10, 21-32. https://doi.org/10.1080/15305050903352107
Cury, F., Elliot, A. J., Da Fonseca, D. & Moller, A. C. (2006). The social-cognitive model of achievement motivation and the 2 × 2 achievement goal framework. Journal of Personality and Social Psychology, 90(4), 666-679. http://dx.doi.org/10.1037/0022-3514.90.4.666
Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95(3), 542-575. doi:10.1037/0033-2909.95.3.542
Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal Of Personality Assessment, 49(1), 71–75. DOI: 10.1207/s15327752jpa4901_13
Duda, J. L. & Walling, M.D. (1995). Goals and their associations with beliefs about success in the perceptions of the purpose of physical education. Journal of Teaching in Physical Education, 14, 140-156
Duda, J. L. (1988). The relationship between goal perspectives and persistence and intensity among recreational sport participants. Leisure Sciences, 10, 95-106.
Duda, J. L. (1989). Relationship Between Task and Ego Orientation and the Perceived Purpose of Sport Among High School Athletes. Journal of Sports & Exercise Psychology. 11, 318-335.
Dweck, C. S. (1986). Motivational processes affecting learning. American Psychologist, 41, 1040-1048.
Dweck, C. S., & Legget, E. L. (1988). A social-cognitive approach to motivation and personality. Psychological Review, 95, 256-273.
Elliot, A. J. (1999) Approach and avoidance motivation and achievement goals, Educational Psychologist, 34:3, 169-189, DOI: 10.1207/s15326985ep3403_3
Elliot, A. J., & Thrash, T. M. (2001). Achievement goals and the hierarchical model of achievement motivation. Educational Psychology Review, 13(2), 139–156. Retrieved from http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=edswss&AN=000168866800004 &lang=tr&site=eds-live&authtype=ip,uid
Elliot, E., Dweck, S., & Carol, S. (1988). Goals: An approach to motivation and achievement. Journal of Personality and Social Psychology, 54(1), 5-12. http://dx.doi.org/10.1037/0022-3514.54.1.5
Ersöz, G., Çetinkalp, Z., & Eklund, R. (2015). Kadın ve Erkek Sporcularda Başarı Hedeflerini Öngörmede Kendini Fiziksel Algılama ve Yaşam Doyumunun Rolü. Spor Bilimleri Dergisi, 26(2), 65-76. doi:https://dx.doi.org/10.17644/sbd.237577
Gilbourne, D & Taylor A. H. (1998) From theory to practice: The integration of goal perspective theory and life development approaches within an injury specific goal-setting program, Journal of Applied Sport Psychology, 10:1, 124-139, DOI:10.1080/10413209808406381
Grove, J. R., & Ebbeck, V. (1995). Children’s Goal Profiles in Sport. Journal of Sport & Exercise Psychology, 17(3), 341–342. Retrieved from http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=s3h&AN=9509172800&lang=tr&si te=eds-live&authtype=ip,uid
Hayran, M ve Hayran, M. (2011). Sağlık Araştırmaları İçin Temel İstatistik. Art Ofset Matbaacılık Yayıncılık Organizasyon Ltd. Şti. Ankara. s. 40.
Kamuk, Y.U., Evli, F. & Tecimer, H. (2018). Futbol hakemlerinin kendini sabotaj düzeyleri. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(3), 2257-2267. doi: 10.17218/hititsosbil.461486
Kamuk, Y., U., Şenduran, F., Doğru, Z., Aktaş, S. & Tanırgan F. (2019). Antropometrik özelliklerin voleybolda servis performansına etkisinin incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Araştırmaları Dergisi, 11(1), 12-21. doi: 10.30655/besad.2019.12
Kavussanu, M., & Roberts, G. C. (1996). Motivation in physical activity contexts: The relationship of perceived motivational climate to intrinsic motivation and self efficacy. Journal of Sport and Exercise Psychology, 18, 264–280.
Köker, S. (1991). Normal ve Sorunlu Ergenlerin Yaşam Doyumu Düzeylerinin Karşılaştırılması Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Michalos, A. C. (1985). Multiple discrepancies theory(MDT). Social Indicators Research, 16,347-413 https://link.springer.com/content/pdf/10.1007%2FBF00333288.pdf
Ntoumanis, N. (2002). Motivational clusters in a sample of British physical education classes. Psychology of Sport and Exercise, 3(3), 177-194. http://dx.doi.org/10.1016/S1469-0292(01)00020-6
Ntoumanis, N., & Biddle, S. J. H. (2000). Affect and achievement goals in physical activity: A meta-analysis. Scandinavian Journal of Medicine and Science in Sports, 9, 315–332.
Pavot, W., & Diener, E. (1993). Review of the Satisfaction With Life Scale. Psychological Assessment, 5(2), 164-172. http://dx.doi.org/10.1037/1040-3590.5.2.164
Pensgaard, A. M., & Roberts, G. C. (2000). The relationship between motivational climate, perceived ability and sources of distress among elite athletes. Journal of Sports Sciences, 18(3), 191–200. https://doi.org/10.1080/026404100365090
Proios, I., Siropoulos, A., & Proios, M. (2015) Goal Orientation Profile Differences in Greek Physical Domain. European Journal of Physical Education and Sport, 10, 4.
Sarrazin, P., Roberts, G., Cury, F., Biddle, S. J. H., Famose, JP. (2002). Exerted effort and performance in climbing among boys: the influence of achievement goals, perceived ability, and task difficulty. American Alliance for Health, Physical Education, Recreation and Dance,73, 4, 425-436
Swain, A. B. J., & Harwood, C. G. (1996) Antecedents of state goals in age-group swimmers: An interactionist perspective, Journal of Sports Sciences, 14:2, 111-124, DOI: 10.1080/02640419608727693
Toros, T. (2001). Elit ve Elit Olmayan Erkek Basketbolcularda Hedef Yönelimi, Güdüsel (Motivasyonel) İklim ve Hedeflerin Özgünlük, Güçlük Derecesi Özelliklerinin Yaşam Doyumuna Etkisi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Mersin, Türkiye.
Toros, T. (2002). Elit ve Elit Olmayan Erkek Basketbolcularda Hedef Yönelimi, Güdüsel (Motivasyonel) İklim ve Yaşam Doyumu. Hacettepe Journal of Sport Science, 1(3), 24-36
Toros, T. (2005). Genç Basketbolcuların Oyunda Kalma Süreleri İle Hedef Perspektif Yaklaşımı, Yaşam Doyumu ve Algılanan Motivasyonel İklim Arasındaki İlişki. Hacettepe Journal of Sport Science, 16(2), 50-63.
Toros, T. (2009). Genç Erkek Basketbolcularda, Bir Sezon Boyunca Sporcuların Algıladıkları Antrenörlük Davranışı, Hedef Yönelimleri, Takım Sargınlığı, Algılanan Motivasyonel İklim ve Kolektif Yeterlik İlişkisi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara, Türkiye.
VanYperen, N., & Duda, J. L. (1999). Goal orientations, beliefs about success, and performance improvement among young elite Dutch soccer players. Scandinavian Journal of Medicine and Science in Sports, 9, 358–362.
Vazou, S., Ntoumanis, N. & Duda, J. L. (2005). Peer motivational climate in youth sport: A qualitative inquiry. Psychology of Sport and Exercise, 6(5), 497-516. http://dx.doi.org/10.1016/j.psychsport.2004.03.005
Vazou, S., Ntoumanis, N. & Duda, J. L. (2006). Predicting young athletes’ motivational indices as a function of their perceptions of the coach- and peer-created climate. Psychology of Sport and Exercise, 7, 215–233 https://doi.org/10.1016/j.psychsport.2005.08.007
Wang, C. K. J., Chatzisarantis, N. L. D., Spray, C. M., & Biddle, S. J. H. (2002). Achievement goal profiles in school physical education: Differences in self-determination, sport ability beliefs, and physical activity. British Journal of Educational Psychology, 72(3), 433-445. http://dx.doi.org/10.1348/000709902320634401
Whitehead, J., & Duda, J. (1998). Measurement of goal perspectives in the physical domain. In J. L. Duda (Ed.), Advances in Sport and Exercise Psychology Measurement (pp. 21-48).
Morgantown, WV: Fitness Information Technology.
Yetim, Ü. (1991). Kişisel Projelerin Organizasyonu ve Örüntüsü Açısından Yaşam Doyumu. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ege üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, Türkiye.