Spor Gönüllülerinin Motivasyonları ile Kariyer Gelecekleri ve Adanmışlıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı spor gönüllülerinin motivasyonu ile kariyer geleceği algısı ve adanmışlığı arasındaki ilişkiyi tespit etmek ve kariyer adanmışlığının kariyer gelecek algısı üzerindeki etkisinde motivasyonun aracı rolünü belirlemektir. Nicel araştırma yöntemi türünde olan bu çalışma, ilişkisel tarama desenine uygun tasarlanmıştır. Araştırma grubunu; örnekleme dâhil edilme kriterlerini karşılayan 320 spor gönüllüsü (182 Erkek; 138 Kadın) oluşturmaktadır (n=320). Araştırma verileri, Kişisel Bilgi Formu, Uluslararası Spor Organizasyonları için Gönüllü Motivasyonları Ölçeği, Kariyer Geleceği Ölçeği ve Kariyer Adanmışlık Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Kavramlar arasındaki ilişki Spearman korelasyon analizi ile incelenmiştir. Aracı değişkenin etkisini belirlemek için Çoklu Regresyon ve Sobel testi uygulanmıştır. Bulgulara göre; spor gönüllülerinin motivasyonu ile kariyer gelecek algısı ve adanmışlığı arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki saptanmış olup, kariyer adanmışlığının kariyer gelecek algısı üzerindeki etkisinde gönüllü motivasyonunun aracı rolü tespit edilmiştir. Sonuç olarak spor organizasyonları için değerli bir insan kaynağı olarak görülen gönüllülerin motivasyon kaynaklarının kariyerleri açısından önemi ortaya çıkmıştır.

___

  • Alnıaçık, E., Of, M., Balkaş, J., Tülemez, S., Mirzayev, M., & Alfarra, H. (2021). Pandemi sürecinde üniversite öğrencilerinin psikolojik dayanıklılıkları ve umutsuzluklarının kariyer geleceği algısı üzerindeki etkileri. Business & Management Studies: An International Journal, 9(1), 248-266. 10.15295/bmij.v9i1.1757
  • Atçı, D., Yenipınar, U., & Unur, K.. (2014). Gönüllü olma nedenleri: Mersin 2013-XVII. Akdeniz oyunları örneği. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 11(3), 42-56.
  • Aydın, S. (2021). Yöneticilerin kariyer planlaması ve kişisel başarı algısının belirlenmesine yönelik bir araştırma: ordu ili novada avm örneği. Yüksek Lisans Tezi. Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
  • Aydın, S. (2022). Dil ve konuşma terapisi bölümü öğrencilerinin etkili iletişim özyeterliği ile kariyer geleceği algı düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstinye Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dil ve Konuşma Terapisi Anabilim Dalı.
  • Bang, H., & Chelladurai, P. (2009). Development and validation of the volunteer motivations scale for international sporting events (VMSISE). International Journal of Sport Management and Marketing 6(4), 332– 350.
  • Bang, H., & Ross, S.D. (2009). Volunteer motivation and satisfaction. Journal of venue and Event Management, 1 (1), 61-77.
  • Bang, H., Alexandris, K., & Ross, S. (2009). Validation of the revised volunteer motivations scale for international sporting events (VMS-ISE) at the Athens 2004 Olympic Games. Event Management, 12(3/4), 119-131
  • Bavaresco, G., Santos, T., Mezzadri, F.M., & Carvalho, M.J. (2022). Volunteer motivation in sports events in Brazil. Journal of Physical Education, 33(1). https://doi.org/10.4025/jphyseduc.v33i1.3337
  • Bektaş, S. (2021). Spor etkinliklerinde gönüllülük motivasyonu. Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Spor Yöneticiliği Anabilim Dalı Spor Yönetimi Programı.
  • Bulut, B.A. (2021). Uluslararası spor organizasyonlarında görev alan gönüllülerin kişilik özelliklerinin sporda gönüllülük motivasyonları üzerine etkisinin incelenmesi (İstanbul Örneği). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Antrenörlük Eğitimi Anabilim Dalı Spor Yönetimi Bilim Dalı.
  • Clary, E.G., Snyder, M., Ridge, R.D., Copeland, J., Stukas, A.A., Haugen, J., & Miene, P. (1998). Understanding and assessing the motivations of volunteers: a functional approach. Journal of personality and social psychology, 74(6), 1516. https://doi.org/10.1037/0022-3514.74.6.1516
  • Çakmak Otluoğlu, K., & Akdoğanlı, Ç. (2019). Algılanan kariyer bariyerleri ve kariyer bariyerleri ile başa çıkmanın kariyere adanmışlık üzerindeki etkisi: kadın çalışanlar üzerine bir araştırma. Marmara Üniversitesi Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Dergisi, 3 (2), 90-108. https://doi.org/10.35333/mukatcad.2020.128
  • Çakmakoğlu Arıcı, N., & Arıcı, H.E. (2021). Rekreasyon ve gönüllülük çalışmalar. Rekreasyon disiplinler arası yaklaşım ve örnek olaylar. In: Güneş, S.G. ve Varol, F. (Ed.), 10. Bölüm. Nobel Akademi. Ankara.
  • Donuk, B. (2016). Spor yönetim sanatı. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
  • Er, B., & Güzel Gürbüz, P. (2021). Uluslararası spor organizasyonlarında gönüllü motivasyonu ile serbest zaman doyum düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(1), 152-172. https://doi.org/10.25307/jssr.906958
  • Erturan Öğüt, E.E., Yenel, İ.F., & Kocamaz, S. (2012). The Reasons for and the benefits of participation of the volunteers in Turkish Sport Federations: An evaluation related to serious leisure theory. Pamukkale Journal of Sport Sciences, 4(1), 48-76.
  • Fairley, S., Kellett, P., & Green, B.C. (2007). Volunteering Abroad: Motives for Travel to Volunteer at the Athens Olympic Games. Journal of Sport Management, 21.
  • Fişne, M. & Karagöz, Y. (2016). Uluslararası Spor Organizasyonları İçin Gönüllü Motivasyonları Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlanması. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 1-16
  • Fişne, M. (2017). Kişilik özelliklerinin sporda gönüllülük motivasyonu üzerine etkisi: uluslararası spor organizasyonlarında görev alan gönüllülere yönelik bir araştırma. Doktora Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
  • Grammatikopoulos, V., Koustelios, A., & Tsigilis, N. (2006). Construct validity of the special event volunteer motivation scale for Greek volunteers. Leisure/Loisir, 30(1), 287-305. https://doi.org/10.1080/14927713.2006.9651352
  • Güldü, Ö., & Ersoy Kart, M. (2017). Kariyer planlama sürecinde kariyer engelleri ve kariyer geleceği algılarının rolü. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 72(2), 377-400.
  • Gülmez, M. (2019). Üniversite öğrencilerinin gönüllülük davranışları ve motivasyonları üzerine bir araştırma: çağ üniversitesi örneği. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 7(Gençlik ve Gönüllülük), 125-154.
  • Hidzir, A.D., Lamat, S.A., Dahlan, N.D., Rahman, A.M.W., & Bakri, N.H.S. (2021). Motivation factors to involve in sports volunteer among students: the case of University of Malaya (UM). Journal of Academia, 9, 56-65.
  • Hirschi, A., & Freund, P.A. (2014). Career Engagement: Investigating intraindividual predictors of weekly fluctuations in proactive career behaviors. The Career Development Quarterly, 62, 5-20.
  • Hirschi, A., & Jaensch, V.K. (2015). Narcissism and career success: Occupational selfefficacy and career engagement as mediators. Personality and Individual Differences, 77, 205-208.
  • Hirschi, A., Freund, P.A., & Herrmann, A. (2014). The Career Engagement Scale: Development and validation of a measure of proactive career behaviors. Journal of Career Assessment, 22(4), 575-594.
  • Kalafat, T. (2012). Kariyer Geleceği Ölçeği (KARGEL): Türk örneklemi için psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(38), 169-179.
  • Khoo, S., & Engelhorn, R. (2011). Volunteer motivations at a national Special Olympics event. Adapted physical activity quarterly, 28(1), 27-39.
  • Kim, M., Zhang, J.J., & Connaughton, D.P. (2010). Comparison of volunteer motivations in different youth sport organizations. European Sport Management Quarter, 10(3), 343-365.
  • Korkmaz, O., Kırdök, O., Alkal, A., & Akça, M.Ş. (2020). Kariyer Adanmışlık Ölçeği: Proaktif Kariyer Davranışlarının Ölçümünün Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Social Sciences Studies Journal, 6(72), 4668-4677 http://dx.doi.org/10.26449/sssj.2570
  • Lai, M.H., Ren, M.Y., Wu, A.M., & Hung, E.P. (2013). Motivation as mediator between national identity and intention to volunteer. Journal of Community & Applied Social Psychology, 23(2), 128-142.
  • Le, H., Jiang, Z., & Nielsen, I. (2018). Cognitive Cultural Intelligence and Life Satisfaction of Migrant Workers: The Roles of Career Engagement and Social Injustice. Social Indicators Research, 139, 237–257.
  • Lee, C.K., Reisinger, Y., Kim, M.J., & Yoon, S.M. (2014). The influence of volunteer motivation on satisfaction, attitudes, and support for a mega-event. International Journal of Hospitality Management, 40, 37-48.
  • Ma, X., & Draper, J. (2017). Motivation and satisfaction of marathon volunteers: How important is volunteers' level of running experience?. In Journal of Convention & Event Tourism, 18(1), 41-59.
  • Maclean, J., & Hamm, S. (2007). Motivation, commitment, and intentions of volunteers at a large Canadian sporting event. Leisure/loisir, 31(2), 523-556.
  • Mirsafian, H., & Mohamadinejad, A. (2011). Sport volunteerism: A study on volunteering motivations in university students. Journal of Human Sport and Exercise, 7(1 SPECIAL ISSUE), 11–14.
  • Özman, C., Özsoy, D., Güneş, Ş. & Özer, İ. (2022). Spor gönüllülerinde kariyer adanmışlığı ve girişimci davranış ilişkisinin incelenmesi. Beden Eğitimi Spor Sağlık ve Efor Dergisi, 1 (1), 39-52.
  • Riot, C., Cuskelly, G., Zakus, D., & Auld, C. (2008). Volunteers in Sport Issues and Innovation: A report prepared for NSW Sport and Recreation. Griffith University, Queensland Australia.
  • Rottinghaus, P.J., Day, S.X., & Borgen, F.H. (2005). The Career Futures Inventory: A measure of career related adaptability and optimism. Journal of Career Assessment, 13(1), 3-24.
  • Sharififar, F., Jamalian, Z., Nikbakhsh, R., & Ramezani, Z.N. (2011). Influence of social factors and motives on commitment of sport events volunteers. International Journal of Sport and Health Sciences, 5(5), 767-771.
  • Steinbach, D., Guett, M., & Freytag, G. (2012). Training 4 Volunteers: mapping strategies and good practices of human resources development for volunteers in sports organizations in europe.
  • Tunç, E., & Tunç, M.F. (2022). Rehber Öğretmenler ile psikolojik danışman adaylarının kariyer adanmışlıkları ve kariyer kararı pişmanlıkları. Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 5(2), 34-50.
  • Twynam, G. D., Farrell, J.M., & Johnston, M.E. (2002). Leisure and volunteer motivation at a special sporting event. Leisure/Loisir, 27(3-4), 363-377.
  • Upadyaya, K., & Salmela-Aro, K. (2015). Development of early vocational behavior: Parallel associations between career engagement and satisfaction. Journal of Vocational Behavior, 90, 66- 74.
  • Wang, C., & Wu, X. (2014). Volunteers’ motivation, satisfaction, and management in large-scale events: an empirical test from the 2010 shanghai world expo. Voluntas. 25, 754–771.
  • Ye, T., Cheng, X., Chen, W., & Li, Y. (2022) Volunteer motivations in military sports events: The Case of 2019 Military World Games. SAGE Open, 12(2), 1-12.
  • Zengin, S. (2021). ASAD-2021: spor-eğitim-sağlık. Ed. Akın ÇELİK. Efe Akademi: İstanbul.