OSMANLI HAKİMİYETİ DÖNEMİNDE TÜRK-MACAR KÜLTÜREL İLİŞKİLERİ

Osmanlı devleti hâkimiyet yönünü batıya çevirmesiyle, ilişkileri uzun ve geleneksel bir dostluğa sahip olan Türkler ve Macarlar karşı karşıya gelmişlerdir. Kanuni Sultan Süleyman’ın 1526 yılındaki Mohaç Zaferi ile Macaristan Osmanlı hâkimiyeti altına girmiş, yaklaşık iki yüz yıl süren bu süreç, iki ülke arasındaki ilişkilerin en yoğun olduğu dönem olmuştur. 1526 tarihinde Osmanlı Devleti ile Macar Krallığı arasında meydana gelen Mohaç Savaşı sonucunda Ortaçağ Macar Krallığı tarihten silinmiştir. Bundan sonraki dönemde Macar topraklarında; Osmanlı Macaristan’ı, Habsburg Macaristan’ı ve Osmanlı Devleti’ne tabi vasal bir Voyvodalık olan Erdel olmak üzere üç bölüme ayrılmıştır. 1526 ile 1686 yılları arasındaki Osmanlı hâkimiyeti döneminde Macarların Türkler’den birçok konuda etkilenmesine yol açmıştır. Bu makalede yaklaşık iki yüz yıl süren Osmanlı hâkimiyeti sürecinde iki devlet arasında gelişen kültürel ilişkilere ağırlıkla yer verilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Türk, Macar, Mohaç Savaşı, Kültür, Osmanlı Devleti

PDF

___

KAYNAKÇA
1- Baştav, Şerif, (2001, Kasım). Tarihte Türk-Macar Münasebetleri ve Macar Türk Akrabalığı, Tarih ve Toplum: Kavimler Göçünden 1956 Halk Ayaklanmasına, Macaristan, 36 (1215), 59-65.
2- Bastav, Şerif;“Türk-Macar Münasebetlerinde Hungarolojinin Yeri”, Türk-Macar Münasebetleri, Türk-Macar Dostluk Dernegi Yayınları No:5, Ankara, s. 4.
3- Batari, Ferenh, (1994). Oszman-török szöyegek (Osmanlı Halıları); Keszthly-Budapest. 4- BİLGE, Sadık Müfit; (2010) Osmanlı’nın Macaristanı, Kitabevi, İstanbul. 5- DÁVID, Géza; “Osmanlı Kültürünün Macaristan’daki Yayılısı ve Etkisi”, Bilig, Sayı. 20, (Kış 2002), s. 89-99.
6- EREN, Hasan; ,(1998).Türklük Bilimi Sözlüğü/1.Yabancı Türkologlar, TDK Yayınları, Ankara.
7- FEKETE, Likete.;“Osmanlı Türkleri ve Macarlar (1366-1699)”, Belleten, C. XIII, S. 52, (Ekim 1949), s. 663-743.
8- FEKETE, Likete.;“Osmanlı Türkleri ve Macarlar (1366-1699)”, Belleten, C. XIII, S. 52, (Ekim 1949), s. 42.
9- Geza David,” Macaristan”, İslam Ansiklopedisi, C. 27/1, s. 292-293.
10- GLÜCK, Heinrich; “16.-18. Yüzyıllarda Saray Sanatı ve Sanatçılarıyla Osmanlıların Avrupa Sanatları Bakımından Önemi”, Çev. A. Cemal Köprülü, Eski Türk Sanatı ve Avrupa’ya Etkisi, Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları, 2. Baskı, Ankara, s. 119- 149.
11- HAZAi, György; (1963).Tarih Boyunca Türk-Macar Bağları, Budapest.
12-Kahraman S.A (2010).Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnamesi, Yapı Kredi Yayınları, 6. Kitap, C. 1, İstanbul, s. 16.
13- Mária Nyíri, (1990)"Türklüğün Bir Kolu Olarak Macarlar veya Türk-Macar Kardeşliği-Akrabalığı ve Tarihsel İlişkiler Üzerine", Çeşitli Türk Toplumları Arasındaki Dil ve Kültür Bağı Sempozyumu, 5-6 Ekim, Kıbrıs Araştırma v-n Merkezi, Lefkoşa, s.9.
14- Namal, Y. (1989)."Türk Kültür Etkisinin Macar Dilindeki Yansımaları", IX. Türk Tarih Kongresi, TTK, C. III, (21-25 Eylül 1981), Ankara, s.1223-1225.
15- NAMAL, Yücel .(1878-1920).Macaristan ve Ermeni Meselesi ,Truva Yayınları,
16- NYĠRĠ, Mária T.( 2004).“ Oldukça Uzak Geçmişten Başlayarak 1996’ya Kadar Tarih Boyunca Türk-Macar İlişkilerine Kısa Bir Bakış” Türk Dünyası Tarihi Araştırmaları Dergisi, Sayı:149, Mart-Nisan, s.213. 17- Öztürk, A. (15 Mart, 2002). Osmanlı İmparatorluğu’nun Macar Mülteciler Konusundaki Tavrı, Doğumunun 200. Yıldönümünde Lajos Kossuth, 1848-1849 Macar Özgürlük Mücadelesi ve Osmanlı Macar İlişkileri Sempozyumu, Kütahya,85-103. İstanbul 2010.
18- Sándor Takást, (1970) Macaristan Türk Âleminden Çizgiler (çeviren: Sadrettin Karatay), Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, s. 327-341. TAKÁTS, Sandor; Macaristan Türk Âleminden Çizgiler, Çev. Sadrettin Karatay, Milli Egitim Basımevi, 1. Baskı, İstanbul 1970.
19- Uçan, A. (2005). Türk- Macar- Kültür/ Müzik İlişkilerine ve Türk-Macar Karşılaştırmalı Halk Müziği Araştırmalarına Genel Bir Bakış, Türk- Macar Halk Müziğinin Karşılaştırmalı Araştırması, Macaristan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliğinin Karşılaştırmalı Araştırması.
20- ZRÍNYI, Miklós 1651 [1995]. Zrínyi Miklós összes versei. Budapest: Unikornis Kiadó.