Uzman Öğretmenlik Eğitim Programı Kazanım ve Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre Analizi

Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından lisansüstü eğitimleri olmayan ve kıdemi 10 yıl ve üstü öğretmenler uzman öğretmenlik sınavına tabi tutulmuş, bu sınavın sonucunda 70 alan öğretmenlerin “uzman öğretmen” unvanını almaları sağlanmıştır. Bu kapsamda araştırmanın amacı uzman öğretmenlik kazanım (hedef-davranış) ve sınav sorularını Yenilenmiş Bloom Taksonomisi (YBT) açısından incelemektir. Bu amaçla araştırmada, doküman incelemesi yönteminden yararlanılmıştır. Veri toplama aracı olarak, “Kazanım ve Soruların YBT Matrisindeki Yerini Belirleme Form”u kullanılmıştır. Elde edilen veriler doküman analizine tabi tutulmuştur. Analizlere göre; kazanımların en çok üst düzey (kavramsal bilgiyi çözümlemek=%55), buna karşılık soruların alt düzey (olgusal bilgiyi hatırlamak=%26) bilişsel öğrenmelere karşılık geldiği ve kazanım ile soruların bilişsel düzeyleri arasında bir örtüşme/uyuşumun olmadığı sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Öğretmen eğitimi, öğretmen yetiştirme-geliştirme, öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme, uzman öğretmenlik, yenilenmiş Bloom taksonomisi

Analysis of Master Teacher Education Program Acquisitings and Exam Questions According to the Revised Bloom Taxonomy

Teachers who do not have a postgraduate education and whose seniority is 10 years or more were subjected to the master teacher exam by the Turkish Ministry of National Education, and teachers who scored 70 as a result of this exam were given the title of “master teacher”. In this context, the aim of the research is to examine the master teacher acquisitings & exam questions in terms of the Revised Bloom Taxonomy (RBT). For this purpose, document analysis method was used in the research. As a data collection tool, the “Identification of Acquisitings & Questions in the RBT Matrix Form” was used. The obtained data were subjected to document analysis. According to the analysis; it was concluded that the acquisitions corresponded to the highest level cognitive learning, whereas the questions corresponded to the low-level cognitive learning, and that there was no overlap between the acquisitings & the cognitive levels of the questions.

Keywords:

Advancement in teacher career ladders, master teacher, revised Bloom taxonomy, teacher education, training and development for teachers,

PDF

___

Adıgüzel, A., & Sağlam, M. (2009). Öğretmen eğitiminde program standartları ve akreditasyon. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 83-103.
Akın, S., & Sözen Özdoğan, S. (2021). Öğretmen eğitiminde yapıtaşı: Türkiye, Singapur ve Hong Kong’da öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 54(1), 269-311.
Aksoy, E., & Gözütok, D. (2017). Farklı öğretmen eğitimi programları ve paradigmalarının karşılaştırmalı analizi. İlköğretim Online, 16(4), 1672-1688.
Aktan, O. (2020). İlkokul Matematik öğretim programı dersi kazanımlarının yenilenen Bloom taksonomisine göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 15-36. http://doi.org/10.9779/pauefd.523545
Anderson, L. W., & Krathwohl, D. R. (Eds.). (2001). Taxonomy for learning, teaching and assessing: A revision of bloom's taxonomy of educational objectives. Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.
Armstrong, C. (2021). Key methods used in qualitative document analysis. SSRN: https://ssrn.com/abstract=3996213 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3996213 adresinden erişilmiştir.
Avcı, F., Aslangiray, H., & Özyalçın, B. (2021). 2018 Fen Bilimleri Öğretim Programı kazanımlarının konu alanları ve sınıf düzeyi açısından yenilenmiş Bloom taksonomisine göre analizi ve değerlendirilmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 11(2), 643-660.
Bacanlı, H. (2012). Eğitim psikolojisi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Barzun, J. (1991). Begin here: The forgotten conditions of teaching and learning. Chicago University Press.
Brookhart, S. M. (2010). How to assess higher-order thinking skills in your classroom. United States of America: ASCD Publication.
Budak, Y., & Demirel, Ö. (2003). Öğretmenlerin hizmet içi eğitim ihtiyacı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 33, 62-81.
Büyükalan Filiz, S., & Baysal, S. B. (2019). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı kazanımlarının revize edilmiş Bloom taksonomisine göre analizi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 234-253. https://doi.org/10.17679/inuefd.435796
Büyükalan Filiz, S., & Yıldırım, N. (2019). Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programı kazanımlarının revize edilmiş Bloom taksonomisine göre analizi. İlköğretim Online, 18(4), 1550-1573.
Can, N. (2004). Öğretmenlerin geliştirilmesi ve etkili öğretmen davranışları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 103-119.
Canatan Doğan, N. (2022). Öğretmenlik meslek kanununa yönelik öğretmen ve yönetici görüşleri. [Yayımlanmamış Tezsiz yüksek lisans projesi, Pamukkale Üniversitesi-Denizli] https://gcris.pau.edu.tr/bitstream/11499/45470/1/Naile%20CANATAN%20DO%C4%9EAN%20%C4%B0simli.pdf adresinden erişilmiştir.
Chen, Y. H., Thompson, M. S., Kromrey, J. D., & Chang, G. H. (2011). Relations of student perceptions of teacher oral feedback with teacher expectancies and student self-concept. The Journal of Experimental Education, 79, 452-477.
Cochran Smith, M., Nemser, S. H., Mclntyre, D. J., & Demers, K. E. (Eds. 2008). Handbook of research on teacher education enduring questions in changing contexts. New York and London: Routledge, Taylor & Francis Group.
Creswell, J. W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri (Çev. Ed. M. Bütün ve S. B. Demir). Siyasal Kitabevi. Dağlı, A. (2007). İlköğretim öğretmenlerinin öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme sistemine ilişkin görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(22), 184-197.
Darling Hammond, L. (2006). Powerful teacher education: Lessons from exemplary programs. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
Darling Hammond, L., & Bransford, J. (2005). Preparing teachers for a changing world: What teachers should learn and be able to do. Jossey-Bass.
Demir, P. (2015). Yenilenmiş Bloom taksonomisi'ne göre 2005 yılı Sosyal Bilgiler Öğretim Programında yer alan kazanımlar ve seviye belirleme sınav soruları (Tez no. 396923) [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi-Samsun]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
Demirel, Ö. (2020). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Pegem Akademi Yayıncılık.
EBA. (2022). https://cdn.eba.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
Elbay, S. (2015). Okul yöneticilerinin mentorluk rollerini yerine getirme düzeyleri. (Tez no. 439964) [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Zirve Üniversitesi-Gaziantep]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
Erben Keçici, S. (2011). Almanya'da öğretmen eğitimi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 34, 117-132.
Fauth, B., Decristan, J., Decker, A-T., Büttner, G., Hardy, I., Klieme, E., & Kunte, M. (2019). The effects of teacher competence on student outcomes in elementary science education: The mediating role of teaching quality. Teaching and Teacher Education, 86, 1-51.
Fiol, C. M., & Lyles, M. A. (1985). Organizational learning. The Academy of Management Review, 10(4), 803–813.
Fischer C. (2006). Research methods for Psychologists: Introduction through empirical studies. Elsevier Inc.
Gökler, Z. S., Aypay, A., & Arı, A. (2012). İlköğretim İngilizce dersi hedefleri kazanımları SBS soruları ve yazılı sınav sorularının yeni Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 1(2), 115-133.
Göksoy, S., Sağır, M., & Yenipınar, Ş. (2014). Öğretmenlik uygulamasının değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(49), 443-456.
Grossman, P. L., & Schoenfeld, A. (2005). Teaching subject matter. In (Eds. L. Darling- Hammond, J. Bransford, P. LePage, K. Hammerness, & H. Duffy), Preparing teachers for a changing world: What teachers should learn and be able to do (pp. 201–231). Jossey-Bass.
Guest, G., MacQueen, K. M., & Namey, E. E. (2012). Applied thematic analysis. Sage Publications.
Gül, İ., & Güngör, C. (2022). Öğretmenlik meslek kanununa ilişkin öğretmen görüşleri. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 1098-1123. https://doi.org/10.33711/yyuefd.1090770
Gündoğdu, K., & Kızıltaş, E. (2008). Kariyer basamaklarında yükselme sistemi ve sınavına ilişkin uzman öğretmen görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 363-388.
Huitt, W. (2011). Bloom etal’s taxonomy of the cognitive domain. Educational Psychology Interactive. Valdosta State University.
Jenkins, G. (2019). Teacher agency: The effects of active and passive responses to curriculum change. The Australian Educational Researcher, 47(1), 167-181.
Jenset, I. S., Klette, K., & Hammerness, K. (2018). Grounding teacher education in practice around the world: An examination of teacher education coursework in teacher education programs in Finland, Norway, and the United States. Journal of Teacher Education, 69(2), 184-197.
Karaman, A. (2010). Amerika Birleşik Devletleri'nde uygulanan uzman öğretmenlik sertifikası programının fen bilgisi öğretmenlerinin mesleki gelişimlerindeki rolünün incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 6(2), 211-234.
Kodo Survey. (2023). https://kodosurvey.com/blog/blooms-taxonomy-levels-learning-complete-post adresinden erişilmiştir.
Lunenberg, M., Korthagen, F., & Swennen, A. (2007). The teacher educator as a role model. Teaching and Teacher Education, 23(5), 586-601.
Mackieson, P., Shlonsky, A., & Connolly, M. (2018). Increasing rigor and reducing bias in qualitative research: A document analysis of parliamentary debates using applied thematic analysis. Qualitative Social Work, 0(0), 1–16.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. (2nd Edition). SAGE Publications.
MEB. (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Ankara: Öğretmen Yetiştirme Genel Müdürlüğü.
MEB. (2019). 2023 vizyonu. Ankara: Temel Eğitim Genel Müdürlüğü.
NAEd. (2021). Evaluating and improving teacher preparation programs. NW: Washington.
Nartgün, Z. (2007). Aynı puanlar üzerinden yapılan mutlak ve bağıl değerlendirme uygulamalarının notlarda farklılık oluşturup oluşturmadığına ilişkin bir inceleme. Ege Eğitim Dergisi, 8(1), 19-40.
Noddings, N. (1984). Caring: A feminine approach to ethics and moral education. University of California Press.
ÖBA. (2022). https://www.oba.gov.tr/egitim/detay/uzman-ogretmenlik-egitim-programi-semineri-meb-personeli-286 adresinden erişilmiştir.
Özkan, U. B. (2022). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi. Ankara: Pegem.
Perrenoud, P. (2008). Dix nouvelles compétences pour enseigner: Invitation au voyage [Ten new skills for teaching: Invitation to travel]. Paris: ESF.
Philip, T. M., Manning, M. S., Anderson, L., Horn, I., Andrews, D. J. C., Stillman, J., & Varghese, M. (2018). Making justice peripheral by constructing practice as “core”: How the increasing prominence of core practices challenges teacher education. Journal of Teacher Education 00(0), 1–14.
Phillips, D. C., & Burbules, N. C. (2000). Post-positivism and educational research. Lanham, MD: Rowman and Littlefield.
Resmi Gazete (2022). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/02/20220214-1.htm adresinden erişilmiştir.
Seggie, F. N., & Bayyurt, Y. (2015). Nitel araştırma: Yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımlar. Anı Yayıncılık.
Silver, D. (2011). Using the zone help reach every learner. Kappa Delta Pi Record, 47(sup1), 28-31.
Sockett, H. (1993). The moral base for teacher professionalism. New York: Teachers College Press.
Sockett, H. (2008). The moral and epistemic purposes of teacher education. In (Eds. Cochran-Smith, M., Nemser, S. H., Mclntyre, D. J., & Demers, K. E), Handbook of research on teacher education enduring questions in changing contexts. New York and London: Routledge, Taylor & Francis Group.
Sönmez, V. (2020). Program geliştirmede öğretmen elkitabı. Anı Yayıncılık.
Stanny, C. J. (2016). Reevaluating Bloom’s taxonomy: What measurable verbs can and cannot say about student learning. Education Sciences, 6(4). https://doi.org/10.3390/educsci6040037
Starkey, L. (2020). A review of research exploring teacher preparation for the digital age. Cambridge Journal of Education, 50(1), 37-56. https://doi.org/10.1080/0305764X.2019.1625867
Şengöz, E. (2022). Okulöncesi öğretmenlerinin kapsayıcı eğitim özyeterliliklerinin sınıf yönetimi strateji tercihleri üzerindeki etkisinin incelenmesi (Tez no. 745544) [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, KTO Karatay Üniversitesi-Konya]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
Tetik, B. (2013). İlköğretim 8. sınıf SBS ve OKS Matematik sorularının TIMSS 2007 bilişsel alanlarına göre analizi (Tez no. 350954) [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Celal Bayar Üniversitesi-Manisa]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
The Free Online Palliative Care Dictionary. (2022). https://pallipedia.org/trustworthiness-in-qualitative-research/ adresinden erişilmiştir.
Tondeur, J., Scherer, R., Baran, E., Siddiq, F., Valtonen, T., & Sointu, E. (2019). Teacher educators as gatekeepers: Preparing the next generation of teachers for technology integration in education. British Journal of Educational Technology, 0(0), 1-21. https://doi.org/10.1111/bjet.12748
Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society: The development of higher psychological processes. Harvard University Press.
Wilson, L. (2016). Anderson and Krathwohl Bloom’s taxonomy revised understanding the new version of Bloom’s taxonomy. https://quincycollege.edu/wp-content/uploads/Anderson-and-Krathwohl_Revised-Blooms-Taxonomy.pdf
Yenilmez, K., & Sölpük, N. (2014). Matematik dersi öğretim programı ile ilgili tezlerin incelenmesi (2004-2013). Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 33-42.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
YÖK. (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları. Ankara: YÖK. https://www.yok.gov.tr/kurumsal/idari-birimler/egitim-ogretim-dairesi/yeni-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari adresinden 12.12.2022 tarihinde erişilmiştir.