Esma Uysal, Ümran Betül Cebesoy, Dilek Karışan

14681

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Genetik Uygulamalarına Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Bu araştırma, fen bilgisi öğretmen adaylarının genetik uygulamalarına yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından ilişkisini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın katılımcılarını 2016-2017 eğitim öğretim bahar yarıyılında Ege Bölgesinde bulunan iki devlet üniversitesinde fen bilgisi öğretmenliği programında öğrenim görmekte olan toplam 298 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplamak amacıyla Kişisel bilgi formu ve Cebesoy (2014) tarafından Türkçe’ye çevrilen ve uyarlanan Genetik Okuryazarlık Konularına yönelik tutum ölçeği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen betimsel bulgularda, öğretmen adaylarının genetik uygulamalarına yönelik genel tutumlarının (M=2.92) ve genetik bilginin kullanılmasına yönelik tutumlarının genellikle kararsız olduğu (M=3.27) görülürken, diğer genetik uygulamalarına (kürtaj, pre-implantasyon genetik tanı, gen terapisi ve gen terapisi uygulamaları) ise bazı durumlarda izin verilmesi gerektiği yönünde görüş belirtmişlerdir. Yapılan Kanonik korelasyon analizi önerilen modelin istatistiksel olarak anlamlı olduğunu göstermiştir (p <.001). Önerilen modele göre, sınıf seviyesi ve genetik uygulamalarına yönelik ilgi (SET 1) ile genetik uygulamaları ve gen terapisi uygulamalarına yönelik tutumlar arasında pozitif bir ilişki bulunduğu ancak kürtaj ve Pre-İmplantasyon genetik tanı uygulamalarına yönelik tutumlar arasında ise negatif bir ilişki bulunduğu tespit edilmiştir. 
Anahtar Kelimeler:

genetik uygulamaları, tutum, sosyobilimsel konular, fen bilgisi öğretmen adayları

Investigation of Pre-Service Science Teachers’ Attitudes towards Genetics Applications with respect to Different Variables

The study aims to investigate the pre-service science teachers’ attitudes towards genetic applications in terms of various variables. The participants of the study constitute of 298 pre-service science teachers who are studying in elementary science education program at two public universities in the Aegean Region during the 2016-2017 spring semester. Demographic information scale and Attitudes towards issues in Genetics Literacy Scale which was translated and adapted into Turkish by Cebesoy (2014) were used as data collection tools. The descriptive statistics indicated that the general attitudes of the pre-service teachers towards genetic applications (M=2.92), and their attitudes toward using genetic information (M=3.27) were generally unstable. On the other hand, they indicated that some specific genetics applications (i.e abortion, pre-implantation genetic diagnosis, gene therapy and gene therapy applications) should be allowed in some cases. Canonical Correlation analysis revealed that the proposed model is statistically significant (p <.001). According to the model, there were positive relationships among grade level and self-perceived interest in genetics applications (SET 1) and general attitudes towards genetic applications and gene therapy applications; wheras the   relationship between   abortion and Pre-Implantation genetic diagnosis were negative.
Keywords:

Pre-service science teachers, Genetic applications Attitude, , Socioscientific issues,

PDF

___

  • Boerwinkel, D. J., Knippels, M. C., ve Waarlo, A. J. (2011). Raising awareness of pre-symptomatic genetic testing. Journal of Biological Education, 45(4), 213-221.
  • Cebesoy, Ü. B. (2014). An analysis of science teachers’ genetics literacy and related decision making process. (Unpublished doctoral dissertation). Middle East Technical University, Ankara, Turkey.
  • Cebesoy, Ü. B., ve Öztekin, C. (2017). Genetics literacy: Insights from science teachers’ knowledge, attitude, and teaching perceptions. International Journal of Science and Mathematics Education, 1-22.
  • Cebesoy, Ü. B., ve Dönmez Şahin, M. (2012). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel konulara yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelemesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 37, 100-117.
  • Cebesoy, Ü. B., ve Öztekin, C. (2016). Relationships among Turkish pre-service science teachers' genetics literacy levels and their attitudes towards issues in genetics literacy. Journal of Baltic Science Education, 15(2), 159-172.
  • Chabalengula, V. M., Mumba, F., ve Chitiyo, J. (2011). American elementary education pre-service teachers' attitudes towards biotechnology Processes. International Journal of Environmental and Science Education, 6(4), 341-357.
  • Črne-Hladnik, H., Hladnik, A., Javornik, B., Košmelj, K., ve Peklaj, C. (2012). Is judgement of biotechnological ethical aspects related to high school students’ knowledge? International Journal of Science Education, 34(8), 1277–1296.
  • Dawson, V. (2007). An exploration of high school (12 – 17 year old) students’ understandings of, and attitudes towards biotechnology processes. Research in Science Education, 37, 59–73.
  • Feinstein, L., ve Sabates, R. (2006). Does education have an impact on mothers’ educational attitudes and behaviours? [Wider Benefits of Learning Research Report No. 16]. London: Centre for Research on the Wider Benefits of Learning.
  • Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., ve Hyun, H. (2011). How to design and evaluate research in education (8th ed.). New York: McGrawHill.
  • Halverson, K. L., Siegel, M. A., ve Freyermuth, S. K. (2009). Lenses for framing decisions: Undergraduates’ decision making about stem cell research. International Journal of Science Education, 31(9), 1249–1268.
  • Klop, T., Severiens, S. E., Knippels, M. P. J., van Mil, M. H. W., ve Ten Dam, G. T. M. (2010). Effects of a science education module on attitudes towards modern biotechnology of secondary school students. International Journal of Science Education, 32(9), 1127–1150.
  • Klop, T., ve Severiens, S. (2007). An exploration of attitudes towards modern biotechnology: A study among Dutch secondary school students. International Journal of Science Education, 29(5), 663 -79.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2006). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (6, 7. ve 8.sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim ve Tebiye Kurulu Başkanlığı.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2013). Fen bilimleri dersi öğretim programı (3, 4, 5, 6, 7, ve 8. sınıflar). Ankara: Talim ve Tebiye Kurulu Başkanlığı
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2017). Fen bilimleri dersi öğretim programı (4, 5, 6, 7, ve 8. sınıflar). Ankara: Talim ve Tebiye Kurulu Başkanlığı. Ankara: Talim ve Tebiye Kurulu Başkanlığı
  • National Research Council [NRC]. (1996). National science education standards. Washington, D. C: National Academy Press.
  • Oğur, S., Aksoy, A., ve Yılmaz, Z. (2017). Üniversite öğrencilerinin genetiği değiştirilmiş organizmalar ve gıdalar hakkındaki bilgi düzeyleri ve tutumları: Bitlis Eren Üniversitesi örneği. Journal of Food and Health Sciences, 3(3), 97-108.
  • Prokop, P., Lešková, A., Kubiatko, M., ve Diran, C. (2007). Slovakian students’ knowledge of and attitudes toward biotechnology. International Journal of Science Education, 29(7), 895-907.
  • Rundgren, S. N. C. (2011). How does background affect attitudes to socioscientific issues in Taiwan?. Public Understanding of Science, 20(6), 722-732.
  • Sadler, T. D., Amirshokoohi, A., Kazempour, M., ve Allspaw, K. M. (2006). Socioscience and ethics in science classrooms : Teacher perspectives and strategies. Journal of Research in Science Teaching, 43(4), 353–376.
  • Sadler, T. D., ve Zeidler, D. L. (2004). The morality of socioscientific issues: Construal and resolution of genetic engineering dilemmas. Science Education, 88(1), 4–27. Sadler, T. D., ve Zeidler, D. L. (2005). The significance of content knowledge for informal reasoning regarding socioscientific issues: Applying genetics knowledge to genetic engineering issues. Science Education, 89(1), 71-93.
  • Sohan, D. E., Waliczek, T. M., ve Briers, G. E. (2002). Biotechnology among college students. Journal of Natural Resources and Life Sciences Education, 31, 5–11.
  • Sönmez, A., ve Kılınç, A. (2012). Preservice science teachers’ self-efficacy beliefs about teaching GM Foods: The potential effects of some psychometric factors. Necatibey Faculty of Education Electronic Journal of Science and Mathematics Education, 6(2), 49-76.
  • Šorgo, A., ve Ambrožič-Dolinšek, J. (2009). The relationship among knowledge of attitudes toward and acceptance of genetically modified organisms (GMOs) among Slovenian teachers. Electronic Journal of Biotechnology, 12(4), 1–13.
  • Sturgis, P., Cooper, H., ve Five-Schaw, C. (2005). Attitudes to biotechnology: Estimating the opinion of a better-informed public. New Genetics and Society, 24(1), 31–56.
  • Sürmeli, H., & Şahin, F. (2010b). Üniversite öğrencilerinin genetik mühendisliği ile ilgili biyoetik görüşleri: Genetik testler ve genetik tanı. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(2), 119-132.
  • Sürmeli, H., ve Şahin, F. (2010a). Üniversite öğrencilerinin biyoteknoloji çalışmalarına yönelik tutumları. Eğitim ve Bilim, 35(155), 145-157.
  • Sürmeli, H., ve Şahin, F. (2012). Preservice science teachers' opinions and ethical perceptions in relation to cloning studies. Çukurova University. Faculty of Education Journal, 41(2), 76-86.
  • Tabachnick, B. G., ve Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. (5th ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Education, Inc.
  • Turan, M. ve Koç, I. (2012). Fen bilgisi öğretmen adaylarının biyoteknoloji uygulamalarına yönelik tutumları, Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2) 74-83.
  • Zeidler, D. L., ve Keefer, M. (2003). The role of moral reasoning and the status of socioscientific issues in science education. In The role of moral reasoning on socioscientific issues and discourse in science education (ss. 7-38). Springer: Netherlands.
Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2010
  • Yayıncı: Dokuz Eylül Üniversitesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Kavram Karikatürleriyle Desteklenmiş Bilimsel Hikâyelerin Öğrencilerin Akademik Başarıları, Tutumları Ve Motivasyonları Üzerine Etkisi

Tuğçe Yılmaz Korkut, Fatma Şaşmaz Ören

Fen ve Sosyal Bilimler Öğretmen Adaylarının Atom Kavramını Açıklamarında “Aminism” ve “Anthropomorphism” Kapsamında Nicel Olarak Karşılaştırılması

Suat TÜRKOGUZ

Aktif Katılımlı Materyal Geliştirme Sürecinin Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Kavramsal Anlamaları Üzerine Etkisi: Bazı Astronomi Konuları

Çiğdem Şahin, Ümmü Gülsüm Durukan

Öğretmenlerin İngilizce Ders Kitapları Üzerine Algılarının Araştırılması: Muğla'da 10. Sınıflara Ders Veren Öğretmenlerin Durum Çalışması

Sabriye SENER, Volkan MULCAR

Sosyal Bilgilerde Edebi Ürünler ve Değerler Eğitimi: Küçük Prens Örneği

Tuba CENGELCİ, Önder ERYILMAZ

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Genetik Uygulamalarına Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Esma Uysal, Ümran Betül Cebesoy, Dilek Karışan