Türkiye’de Vadeli İşlem Ve Opsiyon Piyasasi İle Bu Piyasada Yer Alan Emtiaya Dayali Sözleşmelerin Değerlendirilmesi

Türkiye’de Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nın kurulması ve faaliyetlerine başlaması finansal sisteme önemli bir sacayağı daha kazandırmıştır. Bu sayede hem reel sektör hem de finans sektörü gerek yurt içi gerekse yurt dışı piyasalarda ortaya çıkan dalgalanmalara karşı korunma imkânı elde etmiştir. Böylece ulusal ve uluslararası düzeyde ortaya çıkan risklerin etkin bir biçimde yönetilebilmesi, belirsizliklerin ortadan kaldırılması ve yeni yatırım fırsatlarının sağlanması adına uygun bir zemin hazırlanmıştır. Borsa kuruluşu itibariyle uzun bir geçmişe sahip olamamasına rağmen hızlı bir büyüme kat etmiş, işlerlik ve derinlik kazanmıştır. Bu gelişme düzeyi sayesinde kısa sürede Dünyanın önde gelen vadeli işlem piyasaları arasına girmeye hak kazanmıştır. Ancak ne var ki bu gelişme ve büyümeden piyasada yer alan buğday ve pamuk üzerine düzenlenen vadeli işlem sözleşmeleri için bahsedebilmek pek mümkün olmamıştır. Tüm bu anlatımlar ışığında çalışmanın amacı, vadeli işlem piyasalarının genel itibari ile işleyiş ve özelliklerinden bahsederek Türkiye’de Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nın kuruluşu ve mevcut durumdaki işlem düzeyini ele almak, Borsada emtia ürünleri arasında yer alan buğday ve pamuğa dayalı vadeli işlem sözleşmelerini değerlendirmektir. Bunların yanı sıra çalışmada bu iki tarım ürününe dayalı sözleşmelerin yaygınlaşıp, gelişebilmesi, yüksek işlem hacimlerine ulaşabilmesi ve giderek üreticiler tarafından tercih edilen bir ürün halini alabilmesi adına gerçekleştirilebilecek faaliyetler değerlendirilmektedir.[1]

Evaluating Derivatives Exchange And Those Commodity-Based Contracts Situated In This Market In Turkey

           The establishment and functioning of derivatives exchange in Turkey have contributed to a significant trivet to the financial system. Thus, both the real economy and the financial sector have gained an opportunity to be preserved against fluctuations emerging not only in domestic markets but also in foreign markets. Thus, the effective management of risks emerging in national and international levels and the abolishment of uncertainties have paved the way for providing new invest opportunities.  Though the Market doesn’t have a long past in terms of its establisment, it has achieved a fast growth and has gained operability and depth. Due to this development level, it has entitled to penetrate among the World’s foremost derivatives markets in a short span of time. However, it is not possible to talk about the same development and growth of futures contracts with regard to wheat and cotton taking part in market. The aim of the study in the light of these statements is to handle the establishment and existing process level of derivatives exchange in Turkey by mentioning overall operation and features of futures market and to evaluate futures contracts based on wheat and cotton which are situated among commodity in the Market. Furthermore, the aim of this study is to evaluate the activities that may be executed for the ability of contracts based on the two agriculture products to become prevalent, to progress, to reach high trading volumes and to gradually become a product which is mostly preferred by manifacturers. 

___

  • Ayrıçay, Y. (2003). Türev Piyasaların Gelişmekte Olan Piyasalara Olası Etkileri. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (Beşinci Sayı).
  • Bolgün, K.E., Akçay, B. (2003). Risk Yönetimi. İstanbul: Scala Yayıncılık ve Tanıtım A.Ş..
  • Dubofsky, D.A., Miller, T.M.JR. (2003). Derivatives Valuation and Risk Management. New York: Oxford University Press.
  • Ergincan, Y. (1996). Endekse Dayalı Vadeli İşlem Sözleşmeleri, Portföy Yönetiminde Kullanımı ve Türkiye’de Uygulanabilirliği. Ankara: SPK Yayın.
  • Erol, Ü. (1994). Futures Piyasaları: Teori ve Pratik. (İlk Baskı). Ankara: Türkiye Bankalar Birliği.