Türkiye’de Kredi Kartı Harcamalarının Belirleyicileri ve Enflasyon Beklentilerinin Bu Harcamalar Üzerindeki Etkileri

Birçok çağdaş ekonomi gibi Türkiye’de de kredi kartları ödeme sisteminin çok önemli bir parçasıdır ve hane halkı için son yıllarda vazgeçilmez bir ödeme aracına dönüşmüştür. Bu kartların harcamaları kredilendirme özelliği nedeniyle, bireysel banka kredilerinin de önemli bir parçası oldukları söylenebilir. Bahsi geçen özelliklerinden ötürü, kredi kartlarıyla yapılan harcamaların analizi ve bu harcamaları etkileyen değişkenlerin belirlenmesi para politikaları ve banka sistemi açısından son derece önemlidir. Çalışmamızda 2005 ve 2022 yıllarını kapsayan üç aylık ve aylık veriler kullanılarak, kredi kartı harcamalarının belirleyicileri araştırılmış, açıklayıcı değişkenlerdeki değişimlerin kart harcamaları üzerinde yol açtığı değişimler saptanmaya çalışılmıştır. Analiz sürecinde gözlenebilen değişkenler yanında doğrudan gözlenemeyen bazı değişkenler de kullanılmıştır. Doğrudan gözlenemeyen değişkenler (örneğin enflasyon beklentileri ve beklenti hataları gibi), durum-uzay modelleri ile hesaplanmış ve bunlar diğer analizlere girdi teşkil etmiştir. Alternatif modellerin bazı sonuçları çelişkili olsa da kredi kartı harcamalarının enflasyon ve ücret artışı beklenti hataları ile harcanabilir gelir düzeyindeki değişimlere duyarlı olduğu görülmüştür. Ayrıca kredi kartı harcamalarının güçlü bir geçmişe bağlılık sergilemesi, kartla yapılan toplam harcamalar içinde taksitli harcamaların önemine bağlanmıştır.

Determinants of Credit Card Expenditures in Turkey and The Effects of Inflation Expectations on These Expenditures

Like many contemporary economies, credit cards are a very important part of the payment system in Turkey and have become an indispensable payment tool for households in recent years. It can be said that these cards are an important part of consumer loans, due to their ability to credit expenditures. Because of these features, the analysis of expenditures made with credit cards and the determination of the variables affecting these expenditures are extremely important in terms of monetary policies and the banking system. In our study, using quarterly and monthly data covering the years 2005 and 2022, the determinants of credit card expenditures were investigated, and the changes in card expenditures caused by the changes in explanatory variables were tried to be determined. In the analysis process, besides the observable variables, some non-observable variables were also used. Variables that are not directly observable (such as inflation expectations and expectation errors) were calculated with state-space models and provided input for other analyses. Although some results of alternative models are contradictory, it has been observed that credit card expenditures are sensitive to inflation and wage increase expectation errors and changes in disposable income level. In addition, the strong persistency of credit card expenditures is attributed to the importance of installment expenditures in total card expenditures.

___

  • Agarwal, S., Chua, Y. H., ve Song, C. (2022). Inflation expectations of households and the upgrading channel. Journal of Monetary Economics, 128, 124-138. (https://doi.org/10.1016/j.jmoneco .2022.04.003).
  • Alcantara-Ortega, J., Henrion, T., ve Leythienne, D. (2020). Wage determinants in the European Union: Evidence from structure of earnings survey (ses 2014) data. Eurostat Statistical Reports, March.
  • Ayla, D., Dilek, Ö., Pilatin, A., ve Bayrak, A. Z. (2020). Kredi kartı kullanımını etkileyen faktörlerin analizi: Doğu Karadeniz örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 11(2), 245-265.
  • Başaran, B., Budak, G. S., ve Yılmaz, H. (2012). Kredi kartlarının rasyonel kullanımını etkileyen bireysel faktörler. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(2), 67-93.
  • Bertran, M. P., ve Echeverry, D. (2021). What is the size of credit card debt in Brazil? Reporting thresholds, interest rates and income distribution. Journal of Behavioral and Experimental Finance, 30, 100460 (https://doi.org/10.1016/j.jbef.2021.100460).
  • Buğday, E. B., Şener, A., ve Güzel, Y. (2020). Tüketicilerin bireysel kredi kullanım davranışlarının analizi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1130-1148.
  • Burke, M. A., ve Özdağlı, A. (2021). Household inflation expectations and consumer spending: evidence from panel data. Federal Reserve Bank of Dallas Working Papers, No. 2120, August.
  • Çavuş, M. F. (2006). Bireysel finansmanın temininde kredi kartları: Türkiye’de kredi kartı kullanımı üzerine bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 73-187.
  • Delteil, V., Pailhe, A., ve Redor, D. (2004). Comparing individual wage determinants in Western and Central Europe: on the way to convergence? The cases of France and Hungary. Journal of Comparative Economics, 32, 482-489.
  • Duca, I. A., Kenny, G., ve Reuter, A. (2016). How do inflation expectations impact consumer behaviour?, Euroepean Commission Paper, August. (https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/ file_import/8_geoff_kenny_ecb_paper_0.pdf).
  • Duca-Radu, I. A., Kenny, G., ve Reuter, A. (2021). Inflation expectations, consumption and the lower bound: Micro evidence from a large multi-country survey. Journal of Monetary Economics, 118, 120-134.
  • Gallet, C. A. (2004). The determinants of living wage rates. The Social Science Journal, 41, 661-666.
  • Geanakoplos, J. ve Dubey, P. (2010). Credit cards and inflation. Games and Economic Behavior, 70(2), 325-353.
  • Goschin, Z. (2014). Regional determinants of average wage in Romania. Procedia Economics and Finance, 8, 362-369.
  • Guerrero, G., ve Million, N. (2004). The U.S. Phillips curve and inflation expectations: A state space Markov switching explanatory model. Society for Computational Economics, Computing in Economics and Finance Series, No. 133.
  • Han, N. W., ve Hung, M. W. (2006). Estimated inflation rate, consumption and portfolio decision. Economic Letters, 92(3), 402-408.
  • Hossain, A. K., Haque, S. M., ve Haque, A. K. E. (2015). An analysis of the determinants of wage and salary differentials in Bangladesh. South Asia Economic Journal, 16(2), 295-308.
  • Kendirli, S., Akgün, Z., ve Kendirli, H. Ç. (2017). Bireysel finansman aracı olarak kredi kartı ve kullanımına yönelik Kayseri ve Yozgat illerinde karşılaştırmalı bir araştırma. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 63-78.
  • Kiss, A., ve Van Herck, K. (2019). Short-term and long-term determinants of moderate wage growth in the EU. IZA Policy Paper, No. 144, February.
  • Li, S., Wei, L., ve Xu, Z. (2017). Dynamic asset allocation and consumption under inflation inequality: The impacts of inflation experiences and expectations. Economic Modelling, 61, 113-125.
  • Merdan, K., ve Okuroğlu, M. S. (2016). Kredi kartlarına getirilen taksit sınırlandırmasının tüketicinin harcama düzeyi üzerindeki etkisini ölçmeye yönelik bir uygulama: Trabzon-Gümüşhane-Bayburt örneği. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Ek Sayı 1, 173-196.
  • Mittag, N. (2019). A simple method to estimate large fixed effects models applied to wage determinants. Labour Economics, 61, 101766.
  • Örücü, E. (2003). Kredi kartı kullanımının tüketici davranışları üzerine olan etkisinin kamu çalışanları açısından incelenmesi: Manisa Orman İşletmesi çalışanları örneği. Mevzuat Dergisi, 6(68), 1-11.
  • Özkul, U. F., ve Tapşın, G. (2010). Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 47, 138-153.
  • Premik, F., ve Stanislawska, E. (2017). The impact of inflation expectations on Polish consumers’ spending and saving. NBP Working Paper, No. 255, Economic Institute, Warsaw, Poland.
  • Raj, M. (2010). The credit card fraud: Inflation, culture of borrowing and rising economic Inequality. Romanian Economic and Business Review, 5(3), 56-62.
  • Ryngaert, J. M. (2022). Inflation disasters and consumption. Journal of Monetary Economics, 129 (Supplement), 67-81.
  • Tunay, K. B. (2010). 50. Yılında Phillips Eğrisi: Makro Ekonomik İstikrar ve Maliyetleri, Marmara Üniversitesi Yayınları, No. 782, İstanbul.
  • Wadud, M, Ahmed, H. J. A., ve Tang, X. (2020). Factors affecting delinquency of household credit in the U.S.: Does consumer sentiment play a role?”, North American Journal of Economics and Finance, 53, 101132.
  • Yılmazkuday, H. (2011). Monetary policy and credit cards: Evidence from a small open economy. Economic Modeling, 28, 201-210.