Türkiye’de Kızamık Hastalığının Son Yıllarda Artma Nedenleri

Kızamık, çocukluk çağında görülen, ağır bir bulaşıcı hastalık olup, aşıyla büyük ölçüde korunulabilen bir hastalıktır. Kızamık, çocukluk çağında temel ölüm nedeni olan hastalıklar arasında, özellikle sağlık koşullarının iyi olmadığı toplumlarda %50 oranı ile ilk sırayı almaktadır. Kızamık virüsünde kaynak sadece insan olduğu için eliminasyonu mümkün olan bir hastalıktır. Kızamık vakası ülkemizde 2018’de artış göstermekle birlikte 2019 yılında bir kızamık piki görülmektedir. Bu nedenle bu çalışma kızamık salgınlarının olası nedenleri, kızamık salgınlarının önlenebilmesi için neler yapılması gerektiğini belirlemek amacıyla derleme olarak yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Halk sağlığı hemşiresi, Kızamık, Korunma, Salgın

Reasons for Increase in Recent Years of Measles Disease in Turkey

Measles, a highly contagious childhood disease can be largely prevented with vaccination. Measles is the leading cause of childhood death (50%) in the societies where the health conditions are poor. However, measles can be easily eliminated because the source of measles virus is only human. The cases of measles increased in 2018 and peaked in 2019 in our country. Therefore, this review aimed to determine the possible causes and what should be done to prevent measles outbreaks

Keywords:

Measles, Outbreak, Prevent, Public Health Nursing,

PDF

___

Ayçin, G.D. (2019). Yumurta alerjisi olan çocuklarda kkk aşısı öncesi aşı ile prick test sonuçları ve aşı reaksiyonları. Osmangazi Tıp Dergisi, Doi:10.20515 /otd.520729
Bozkurt, H.B. (2018). Aşı reddine genel bir bakış ve literatürün gözden geçirilmesi. Kafkas J Med Sci, 8(1), 71–76 doi: 10.5505/kjms.2018.12754
Çobana, S.Ç., Topal, S., Temel, F., Öncül, M., Zhue, B.P., & Akın, L. (2016). Kızamık bulaşında bir risk faktörü olarak hastane maruziyeti: vaka-kontrol çalışması, Turk J Public Health, 14(1),13-22
Çöğürlü, MT., Şimşek IE., & Aydoğan M. (2018). Yumurta alerjisi olan çocuklarda kızamık-kızamıkçık-kabakulak aşılaması güvenli mi. Klinik Tıp Pediatri Dergisi, 10(2), 38-41
Dales, .L, Hammer, S.J., & Smith, N.J. (2001). Time trends in autism and in MMR immunization coverage in California. JAMA,285,1183–5. 37.
Datta, S.S., O'Connor, P.M., Jankovic, D., Muscat, M., Mamou, M.C., Singh, S et al.(2018). Progress and challenges in measles and rubella elimination in the WHO European Region. Vaccine, 28, 36(36), 5408-5415. doi: 10.1016/j.vaccine.2017.06.042.
Eskiocak, M., & Marangoz, B. (2019). Türkiye’de Bağışıklama Hizmetlerinin Durumu. Ankara: Türk Tabipler Birliği yayınları
Etiler, N. (2018). Birinci Basamak Sağlık Çalışanları İçin Aşı Rehberi., Ankara:Türk Tabipler Birliği yayınları Farrington, C.P., Miller, E., & Taylor, B.(2001). MMR and autism: further evidence against a causal association. Vaccine,19,3632–5. 35.
Feldstein, L.R., Mariat, S., Gacic-Dobo, M., Diallo, M.S., Conklin, L.M., & Wallace, A.S. (2017). Global Routine Vaccination Coverage, 2016. MMWR Morb Mortal Wkly Rep, Nov 17, 66(45),1252-1255. doi: 10.15585/mmwr.mm6645a3.
Fombonne, E., Zakarian, R., Bennett, A., Meng, L., & McLean-Heywood, D.(2006). Pervasive developmental disorders in Montreal, Quebec, Canada: prevalence and links with immunizations. Pediatrics, 118:e139–50.
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. (2017). Türkiye Göç Raporu 2016. Yayın No: 40. Nisan, T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Yayınları
Gür, E. (2019). Aşı kararsızlığı-aşı reddi. Turk Pediatri Ars, 54(1), 1–2. Doı:10.14744/TurkPediatriArs.2019.79990 Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER). (2013). Bulaşıcı Hastalıklar Çalışma Grubu, Kızamık Raporu. Erişim Tarihi: 30.11.2019
İnakçı, İ.H. (2007). Şanlıurfa İlinde Lot Kalite Tekniği İle Aşılama Oranlarının ve Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Harran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Şanlıurfa
Kaye, J.A., Del Mar Melero-Montes, M., & Jick, H.(2001). Mumps, measles, and rubella vaccine and the incidence of autism recorded by general practitioners: a time trend analysis. BMJ, 322,460–3. 36.
Kutlu, H.H., & Altındiş, M. (2018). Aşı karşıtlığı. FLORA, 23(2), 47-58; doi: 10.5578/flora.66355
MacDonald, N.E., & SAGE Working Group on Vaccine Hesitancy. (2015). Vaccine hesitancy: definition, scope and determinants. Vaccine, 14, 33(34), 4161-4. doi: 10.1016/j.vaccine.2015.04.036.
Orenstein, W.A., Strebel, P.M, Papania M, Sutter, R.W., Bellini, W.J., & Cochi, S.L.(2000). Measles eradication: ıs in our future?. American Journal of Public Health, 90(10), 1521-5.
Tartar, A.S., Balin, Ş.Ö., Kırık, Y., Akbulut, A., & Demirdağ, K. (2016). Erişkin yaş grubunda kızamık vakalarının irdelenmesi. ANKEM Derg, 30(3), 91-96. doi: 10.5222/ankem.2016.091
Taylor, B., Miller, E., Farrington, C.P., Petropoulos, M.C., Favot-Mayaud, I., Li, J., et al.(1999) Autism and measles, mumps, and rubella vaccine: no epidemiological evidence for a causal association. Lancet,353(9169), 2026-9. 34.
T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Aşı ile Önlenebilir Hastalıklar Daire Başkanlığı. (SBHSK). Kızamık Eliminasyon Programı. 20.04.2017 Tarih ve 21001706 sayılı resmi yazı.
TNSA. (2018). Suriyeli Göçmen Örneklemi 2018. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye Türkkan, Ö.N., Önal, Z.E., Sağ, Ç., Akıcı, N., Gürbüz, T., & Nuhoğlu, Ç. (2017). Kızamık olgularımızın demografik özellikleri, hastalığın morbidite ve mortalitesinin değerlendirilmesi. Haydarpasa Numune Med J, 57(2), 83–88. DOI: 10.14744/hnhj.2017.66376
Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). (2018). Türkiye İstatistikleri 2018. Ankara. Türkiye. Yapıcı, G., & Tunç, A.T. (2019). Ülkemizde aşı ile korunulabilen hastalıklara yönelik yürütülen eliminasyon ve eradikasyon programlarının değerlendirilmesi. Lokman Hekim Dergisi, 9 (2), 171-183 DOI: 10.31020/mutftd.552075
World Health Organization (WHO). (2017). A Monthly Summary Of The Epidemiological Data On Selected Vaccine Preventable Diseasesin The European Region: WHO Epi Data. World Health Organization:February. No:1. (Erişim Tarihi: 06.01.2020)
WHO. (2012). Global Measles And Rubella Strategic Plan: 2012-2020. Geneva, Switzerland.