Bulgaristan Türk Edebiyatında Gazeteci Kökenli Bir Hikâye Yazarı: Muharrem Tahsin (1929-2007)

Öz Yaklaşık 150 yıllık tarihî geçmişe sahip olan Bulgaristan Türk edebiyatı üç başlıca döneme ayrılarak incelenmektedir. Muharrem Tahsin’in yaratıcılığı, İkinci Dünya Savaşı’ndan günümüze kadar olan zamansal dilimi kapsayan ikinci ve üçüncü döneme konumlanmaktadır. Yazar, 1950’lerin sonundan itibaren 40 yıl boyunca Sofya’da Türkçe yayımlanan resmî Halk Gençliği ve Yeni Işık gibi gazetelerde görev almış, şiir türünün daha yaygın olduğu Bulgaristan Türk edebiyatında hikâye alanında çığır açmıştır. İşbu çalışmada, Muharrem Tahsin’in yaratıcılığı Demirperde’nin kalktığı 1989 yılı esas alınma yoluyla iki döneme ayrılarak ele alınmıştır. Konularını gündelik hayatın içinden devşiren hikâyecinin sıradan ve kendi hâlinde insanlar olan kahramanlarında herhangi bir olağanüstülük, bir sıra dışılık sezilmemektedir. Adeta aşkla bağlı oldukları mesleğinde alın teriyle ekmeğini kazanan, mutluluğu ve huzuru ailede, sevgide, dost ortamında, kendi içinde, duygu ve düşünce yüklü dünyalarında arayan bu kahramanların neredeyse hepsinin Türk asıllı olduğu görülmektedir. Yazar, kahramanlarının derdine ve neşesine, kahrına ve sevincine ortak olmaktadır. Hikâyelerin bir başka özelliği de sade dil eşliğinde olabildiğince yalın bir anlatım tekniğinin benimsenmesinde yatmakta, kısa cümlelerle kahramanların psikolojik gelgitleri, buhranları ve bunalımları yakalanmaya ve dışa vurulmaya çalışılmaktadır.

___

  • Acaroğlu, M. T. (1994). Sunuş. İçinde: Muharrem Tahsin. Çarıklı Filozof. Mehmet Gerenli Şakaları. Bursa: Balkanlar’da Türk Kültürü.
  • Atasoy, A. E. (2015). Birikmiş Yansımalar Vitrini. Sofya: Aziz Kliment Ohridski Üniversitesi.
  • Bayramof, S. (Haz.) (1966). 1965’in Bıraktığı Hikâyeler. Sofya: Narodna Prosveta. Bekir, H. (2016). Ezikovata politika v Bǎlgariya po otnoshenie na turskiya ezik v perioda na komunisticheskata ideologiya, içinde: Svetǎt e slovo,slovoto e svyat, Blagoevgrad: Uİ “Neofit Rilski”.
  • Beyrullof, İ., Tahsinof, M., Saliyef, F., Tatof, S. (Haz.) (1966). 1966’nın Bıraktığı Hikâyeler. Sofya: Narodna Prosveta.
  • Buttanrı, M. (2005). Bulgaristan Türk Edebiyatı. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 30.
  • Cesur, K. (1995). Dil Pürüzleri. Balkanlar’da Türk Kültürü, 16, 28.
  • Dallı, H. (1994). Çarıklı Filozof. Balkanlar’da Türk Kültürü, 13,36.
  • Şerefli, A. Ş. (1994). Muharrem Tahsin ve Çarıklı Filozof içinde: Muharrem Tahsin. Çarıklı Filozof. Mehmet Gerenli Şakaları, Bursa: Balkanlar’da Türk Kültürü.
  • Tahsin, M. (1993). Bulgaristan’da ve Bulgaristan Türkleri Arasında Türk Kitabı, Balkanlar’da Türk Kültürü, 9, 5.
  • Tahsin, M. (1994). Bu Baskı Üstüne İçinde: Muharrem Tahsin, Çarıklı Filozof. Mehmet Gerenli Şakaları, Bursa: Balkanlarda Türk Kültürü.
  • Tahsin, M. (1994). Çarıklı Filozof. Mehmet Gerenli Şakaları. Bursa: Balkanlar’da Türk Kültürü.
  • Tahsin, M. (1996). Gel Kulağına Söyleyeyim. Sofya: Fosforus.
  • Tahsin, M. (1999). Gazeteci – Yazar. Razgrad, 1(3), İstanbul.
  • Tahsin, M. (1999). Saksağanların Büyük Sevinci. Sofya: Filiz.
  • Tahsin, M. (2000). Gözlerin Eleverdiği. Sofya: Filiz.
  • Tahsin, M. (2001). Bizim Sahne. Sofya: Filiz.
  • Tahsin, M. (2001). Güllü Testi. Sofya: Filiz.
  • Tahsinof, M. (1966). Ayak Sesleri. Sofya: Narodna Prosveta.
  • Tahsinof, M. (1969). Çarıklı Filozof. Sofya: Narodna Prosveta.
  • Tahsinof, M., Memişef, K., Aliosmanof, H. (Haz.) (1967). 1967’nin Bıraktığı Hikâyeler. Sofya: Narodna Prosveta.
  • Tatarlı, İ. (1995). Bulgaristan Türk Edebiyatının Bazı Kurumsal ve Pratik Sorunları – III. Balkanlar’da Türk Kültürü, 16, 11.
  • Türker, M. (2016). Demokrasi Öncesi ve Sonrası Bulgaristan Türkleri Edebiyatı. Rumeli, 46-47, 16-18.
  • Yenisoy, H. (1995). Balkan Türk Edebiyatı. Balkanlar’da Türk Kültürü, 14, 10.
  • Yenisoy, H. S. (1997). Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi 8. Cilt: Bulgaristan Türk Edebiyatı. Ankara: Kültür Bakanlığı.
  • Yenisoy, H. S. (2002). Bulgaristan Türk Edebiyatına Bir Bakış. Türkler. 20. Cilt. 417- 423.
  • Yenisoy, H. S. (2010). Bulgaristan’da Türkçe Basın Hayatı (1865-2009), 2. Balkanlarda Türk Kültürü, 82, 7.