KADEM KAYNAA ROMANI ÖRNEĞİ: GAGAUZ TÜRKÇESİ SÖZ VARLIĞI

Bugün büyük bir kısmı Moldova’nın güneyindeki Bucak bölgesinde henüz yeni sayılabilecek bir tarihte elde ettikleri özerklikleri ile yaşamakta olan Gagauz Türkleri, Ukrayna, Yunanistan, Türkiye, Bulgaristan ve Romanya’da da küçük topluluklar olarak varlıklarını sürdürmektedirler. Yaşar Nabi Nayır 1936 yılında Balkanlar ve Türklük adlı çalışmasında Gagauz Türkçesinin yaklaşık 300.000 kişi tarafından konuşulmakta olduğunu bildirmiş, 1989 yılında Ahmet Bican Ercilasun tarafından bu sayı, Bulgaristan ve Romanya’dakilerle birlikte 200 bin ile 250 bin kişi olarak verilmiştir. Tam nüfusun belirlenmesi birçok bakımdan son derece güçtür. Günümüzde Gagauz Türkçesi UNESCO tarafından “kaybolma tehlikesi altındaki diller” arasında sayılmaktadır.

___

  • ARGUNŞAH, Mustafa (2017), “Gagauz Türkçesi Tehlike Altında mı?”, 4.International Symposium on Asian Languages and Literatures: Understanding Culture, Syed Azharuddin (Ed.), Aurangabad, India: Global Art Publications, 263- 285.
  • ERCİLASUN, Ahmet Bican (1989), “Gagauzlardan Yeni Haberler”, Türk Kültürü, 316.
  • GÜNGÖR, Harun, ARGUNŞAH, Mustafa (2002), Gagauz Türkleri Tarih-Dil-Folklor ve Halk Edebiyatı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
  • HÜNERLİ, Bülent (2019), Mihail Çakir’in Gagauzca (Türkçe) Rumence Sözlüğü, İstanbul: Paradigma Akademi.
  • İSEN, Mustafa, İSEN-DURMUŞ Tuba Işınsu (2018), “Diyonis Tanasoğlu”, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/diyonis-tanasoglu
  • NAYIR, Yaşar Nabi (1999), Balkanlar ve Türklük, Ankara: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık.
  • ÖZKAN, Nevzat (2013), “Ağız Alanından Yazı Diline Geçiş: Gagavuz Türkçesi Örneği”, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(9), 85-94.
  • TDK Türkçe Sözlüğü, https://sozluk.gov.tr/